WEBSITE VAN FRANK BOON

. INLEIDING  FILOSOFIE .( LAATSTELIJK BIJGEWERKT 

4 Mei 2024) (  ik HEB enkele van de onderstaande items op deze pagina van deze website herzien).

(inhoudsop gave van deze pagina) :  item-1-item-4 : over wat is filosofi e ? van Confus ius, de oude Grieken en Rousseau. item-5-item-10 : over filosof ie en filosofische hulpmiddelen. item-11-item-17 van Socrates, Aristoteles en andere oude Grieken. item-18-item-38 over WETENSCHAPSFILOSOFIE-van de oude Grieken , te beginnen met Thales van Milete. Karl Popper, over de WISKUNDE, van David Hume, Immanuel Kant en hun opvattingen. item-39-item-43 : over het einde van de Middeleeuwen , de Renaissance en de Verlichting. item-40-item-46 van David Hume     item-47 -item-60 veel van Karl Popper en zijn baanbrekend werk op het gebied van wetenschapsfilosofie item-61- over wiskunde item-62 van Rene Descartes item-63 van Immanuel Kant ,item-64 van Francis Bacon-item-65 van Aristoteles item-66 vanThomas van Acquino item-67 Filosofische beschouwing- item-68-item-71 Ruimte en tijd volgens Kant en nadere beschouwingen over ruimte, tijd , het heelal en dingen die niet kunnen item-72-item-76 meer over het werk van Kant item-77-item-79 over de oud-Griekse filosofen, zogeheten atomisten, Leukipedos en Demokritos, welke laatste de grootste der oude Grieken was, volgens onder andere Bertrand Russell. onder andere item-80-item-81 Meer van Russell en de oproep van Russell. DE FOUT, VOLGENS BERTRAND RUSSELL, LIGT IN EEN ONEVENREDIGE NADRUK OP DE MENS IN VERHOUDING TOT HET UNIVERSUM. HIJ ZEGT, DAT HET VAN BELANG IS DAT BEVORDERD WORDT WAT MENSEN BINDT. RUSSELLS OPROEP TOT MEER WISKUNDE EN NATUURKUNDE. DIT IS OOK MIJN OPROEP. (BETA STAAT BOVEN ALPHA !). item-82-item-89 meer van Popper en zijn kritiek op het historicisme, de sociale wetenschappen en meer kritiek op vooral psychologie en sociologie item-90-item-95 meer van Russell en meer over mijn opvatting over wat er is , wat er niet is , wat mogelijk is en wat juist niet item-96-item-97 over het Fysicalisme en meer van Popper item-98-item-101 meer van Francis Bacon, zijn opvatting over de liefde en over de liefde in het algemeen item-102-item-114 over de rol van de religie in de wetenschapsbeoefening, meer kritiek op psychologie en sociologie en meer van Karl Popper--item-115 van Leon Heutz. item-116-item-132 Over de drie werelden van de mens, volgens Popper, zijn ernstige kritiek op de sociale wetenschappen, zijn ernstige kritiek op het positivisme, Popper over de verlichting en meer van Popper. item-133-item-134 Over hogere machten. item-135-item-137 van Spinoza. item-138-item-139 Aristoteles over vriendschap en van Epicritus.item-140-item-144 van Max Weber, Adorno, Karl Marx en Rousseau. item-145-item147 van Khalid, Albert Camus en Jean Paul Sartre. item-148 over de nieuwe tijd en de veranderende wereld. item-149-item-157 van Blaisse Pascal, hoe mensen met elkaar omgaan en over de Islam en haar rol in de wetenschapsbeoefening. item-158-item-159 Over vooruitgang, de zogeheten Westerse beschaving en over wiskunde. item-160-item-163 Over de Duitsers Hegel, Nietzsche en Heidegger.item164-166 Over dingen die kunnen en gebeuren en dingen die niet kunnen en dus ook niet gebeuren en over het heelal. item-167 een vooraankondiging .item-168-item-174 van Augustinus en over de Romeinen en het socialisme. item-173 over de waanzin en de psychiatrie.item-174 over het werk uit 1996, "Ideaalbeelden van  Wetenschap" van hoogleraar Peter Kroes en hoe het falsificationisme van Karl Popper in de plaats kwam van het neo-positivisme, maar dat onze opvatting over wat wetenschap is en wat niet, niet veranderde. item-175 Over de Pythagoristen, de volgelingen van Pythagoras. item-176 : over seks, van Michel Faocault. item-177 : over vrijheid en onvrijheid en dat in de tegenwoordige tijden. ------VERDER NAAR BENEDEN IN EEN VOLGEND ITEM-178, OVER HET WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME ALSWERELDBEELD, VOORAL AFKOMSTIG, ALTHANS ALS OPVATTING,HYPOTHESE, LET WEL, VAN DE GROTE FRANSE WISKUNDIGE LAPLACE, VANAF DE 19E EEUW, LATER, BEGIN 20e EEUW, GEFALSIFICEERD/VERWORPEN MET BEHULP VAN HET FALSIFICATIEBEGINSEL VAN DE GROTE FILOSOOF KARL POPPER, LATER OOK.------In Item-179, binnenkort, oVer In Het Boek van de GRote Britse GeleerdeStephanHawking e. a. EEN Korte GEschiednis van de Tijd( 1988-2005) Over de HUidige "DE NAtuurkrachten en de unificatie van de natuurkunde, een filosofische beschouwing.--In item-180 een beschouwing van de grote britse geleerde stephan hawking en andere (uit 1988-2005) over vroege wetenschapsbeoefeningen en religie.------------ITem-181-----------Item-182.     --------...--- ( binnenkort meer )ITEM-183 Over de Grote Nederlandse politicus ook STAATSMAN en groot filosoof Kees van der Staaij (geboren plm. 1966) Kees van der Staaij is meer dan 25 jaar , vanaf plm. Mei 1998 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamer geweest , waarvan de Laatste jaren politiek leider en ook fractievoorzitter , voor de SGP ( De Staatkundig gereformeerde partij).-- Item-184 , Naar aanleiding van een recente publicatie ( van ongeveer november 2023) in het Nederlandse zeer bekende tijdschrift "Filosofie MAgazine" enkele onderwerpen van de filosofie ( ook wel : Wijsbegeerte, dat is letterlijk het streven van vrijwel een ieder mens,  Ook het streven van hedendaagse minderjarigen , jongeren , en de jeugd in dezer tijden  20-er-jaren van deze 21e eeuw, heeft het toch al zo moeilijk, maar ook heel wat ouderen ook , de toekomst is op allerlei gebied niet helemaal zeker,, en zo ervaar ik dat ook in deze tijden, het streven Om zoveel mogelijk kennis te hebben, zoveel mogelijk willen weten , zoals het werkelijk is, alles ( correct) te willen ,weten , in feite een wetenschap- filosofische publicatie. Item-185 hier komt een beschouwing over het Nieuwste boek van de Nederlandse filosofe Desanne van Brederode (geboren 1970 , Afgestudeerd Filosoof aan de vrije universiteit van Amsterdam. zij schreef in haar studententijd, dat zal omstreeks begin de jaren 90 van de vorige eeuw zijn geweest , Regelmatig een column in de Haagsche Courant) . HaaR recente nieuwste boek ( van  PLUSMINUS februari-maart 2024) gaat ondermeer over zoals zij dat noemt """HET vuur"" Dat in mensen wel eens los komt , ook bij kinderen wel eens aanwezig moet zijn . TITEL van haar recente boek , onlangs (Plusminus februari- Maart 2024) verschenen :"""Hoe het vuur te redden"", EEn Filosofische Zoektocht. ( We begeven ons in ""Een ijstijd van de ziel."", volgens Filosofie Desanne van Brederode . De nadruk ligt op veiligheid en Efficiëntie. Dat snijdt ons innerlijk vuur de pas af. (( Die ervaring heb ik , deze Frank Boon bijvoorbeeld ook . BepaaldE personen, zeker perverselingen , een soort Psychopathen, snijden ons de pas af, Snijden ons innerlijk vuur de pas af,  dat is zoals dat heet, gunnen ons het licht niet in de ogen.  Van bredererode schrijft ook : de hoogste tijd (vanaf plusminus februari- maart 2024) om het vuur weer aan te Wakkeren. maar hoe doe je dat ? ??)....zij bedoelt bijvoorbeeld , de passie , de verliefdheid of ook het enthousiasme EN OoK De EVEntuele ( niet natuurkundige - te meten in Bijvoorbeeld Newton-meters dat is JOules dat is wattseconden, maar ik bedoel hier Mentale ) Energie , bijvoorbeeld voor nieuwe dingen. Ook bespreekt zij hoe in de tegenwoordige tijden (20 er Jaren van deze 21-e Eeuw)  Bij heel wat mensen , met name in Suriname maar ook bij ons in Nederland en zo,  Liefde in de plaats kwam van Geloof en zij schrijft ook over bijvoorbeeld het ouderschap, en ook opvoeding ,bijvoorbeeld van omstreeks 20 jaar geleden , plm 2004 - 2008 , Het toen jonge ouderschap, bijvoorbeeld van haarzelf en bijvoorbeeld ook van toenmalige politiek leider van de PvdA , Wouter Bos, en ook bijvoorbeeld van publicist Joris luijendijk en ook over de huidige tijden ,( met name plusminus februari -Maart 2024), de toekomst.------++--++ Item-186, ( naar aanleiding van het recente thema van ""Filosofie Magazine" over het verschil tussen leven en dood, ( waarvan wij nog maar heel weinig weten)) een beschouwing. Item -187 over voelen en in item-187 over Denken ,  over onder andere werk van Aristoteles, David Hume, Immanuel Kant ( binnenkort meer hierover)

-------------------------------------In het eerste gedeelte van item-21 van de Homepage van deze website een beschouwing over het best in Nederland verkochte boek van 2020, van de Nederlandse schrijver en historicus Rutger Bregman : """De Meeste Mensen Deugen""" Over voorbeelden dat bij bijvoorbeeld rampen niet het slechte in de mens naar boven komt zoals sommigen beweren, maar juist het goede, elkaar helpen, Solidariteit,  Over dat de mens toen wij nog als Nomaden leefden, stammen met gemeenschappelijk werk en bezit waren, wij meestal in vrede leefden.  En Dat dit ruim tienduizend jaar geleden veranderde toen de eerste nederzettingen kwamen en daarmee een soort zogeteten Hiërarchie, dat is ruwweg samenleving met rangen en standen,  en over de periode van de zogeheten Verlichting, omstreeks 1600-1800 waarin veel ontdekkingen en uitvindingen werden gedaan en waarin het begin van de verworvenheden waar het westen,met name Europa, en Canada en de Verenigde Staten en enkele andere landen aantoonbaar veel succes mee hebben, namelijk de parlementaire democratie van de evenredige vertegenwoordiging en de democratische rechtsstaat. De meeste denkers uit die tijd gingen er nog niet van uit dat de meeste mensen goed zijn, de meeste mensen deugen, er werd in ieder geval verschillend over gedacht. De mens zou in wezen een vriendelijk wezen zijn, vriendelijker zelfs dan de mensaap Chimpassee waarmee de mens ongeveer 99 procent genetisch mee verwant is, maar zelfs bij babys en peuters zie je ook xenofobische neigingen, angstig en (daarom ?) ook vijandig tegenover vreemdelingen.(wordt vervolgd)

1.               (Denkhulpmiddelen voor het beoefenen van de filosofie--item-8 . benedenaan , vanaf item-61 ,ook nieuwe dingen op filosofisch gebied ) .                        Er is , vanaf de Griekse ouheid , een ontwikkeling in de wetenschapsfilosofie . Hoe we moeten werken met natuurwetenschappelijk onderzoek en wanneer we mogen zeggen dat we wat weten
2.               Er wordt wel gezegd dat FILOSOFIE zich met twee dingen bezighoudt: WANNEER ZEGGEN WIJ DAT WIJ IETS WETEN ?WAT WETEN WIJ EN  HOE WETEN WIJ WAT ER IN WERKELIJKHEID IS ?-----DE NATUURKUNDIGE WERKELIJKHEID;  DAT IS DE WERELD OM ONS HEEN---(N.B. Wij ; dat is de mensheid als zodanig) .
3.               Deze richting van de filosofie wordt ook wel wetenschapsfilosofie genoemd. Filosofie wordt ook wel wijsbegeerte genoemd. Hiermee wordt bedoeld dat de filosofie zich bezig houdt met dat mensen dingen willen weten ; mensen willen weten hoe dingen in werkelijk zijn , wat er in werkelijkheid is . Lang niet altijd voor nuttige toepassingen , zoals in de techniek ; maar vaak willen wij dingen weten om het weten , en de filosofie gaat ook over welke methoden er gebruikt dienen te worden voor het verkrijgen van meer kennis .                Het gaat als het ware over , dat mensen dingen willen weten ( hoe ze in werkelijkheid zijn ; wat er in werkelijkheid is ) ; het gaat vaak alleen willen wij dingen weten alleen om het weten ; het is het verlangen naar ( meer) weten !
4.                En: vaak eveneens: FILOSOFIE HOUDT ZICH OOK BEZIG MET : WAT IS EEN GOEDE MANIER VAN LEVEN ?,  voor  mensen........Hoe mensen zouden moeten leven en ook over hoe de (onafhankelijke en soevereine) staat moet worden ingericht en hoe de staat moet functioneren.                                                       Een van de oudst bekende denkers, Confusius (bijnaam van Kung Fuzi, die leefde in het oude China, in het toen bestaande kleine koninkrijk Lu---nu de provincie Shandong), van  551 voor Christus  tot 479 voor Christus) doceerde in zijn school aanvankelijk geschiedenis, poezie en Li (regels voor goed gedrag). Later trad hij ook op als adviseur voor verschillende heersers. Zelf bekleedde hij nooit hoge ambten, maar sommige van zijn volgelingen wel. In een sociaal en moreel vervallen land onderwees Kung Fuzi de ..dao... (weg of pad) van de voorouders te volgen (respect voor de ouderdom !), met nadruk op de DEUGDEN en ook dat DEUGDEN en zogenaamd MENSELIJK MEDEDOGEN in iedere laag van de samenleving nodig waren.------                                                   "Bestaat er een enkel woord ?"  ,vroeg Tzu-Kung, "dat dienst kan doen als basis-gedragsregel ?" De Meester antwoordde : "Is dat niet mededogen ? DOE ANDEREN NIET AAN, WAT JE ZELF NIET PRETTIG ZOU VINDEN." ----------------                                                                                              Politiek benadrukte Confusius dat ieder lid van de gemeenschap ( in feite de samenleving) zijn plaats moest kennen, en zijn sociale en huiselijke plichten naar beste weten moest vervullen. Toch pleitte hij niet zonder meer voor behoud van de status quo; ALS HEERSERS ONRECHTVAARDIG WAREN, OF OP ANDERE WIJZE IN GEBREKE BLEVEN, BIJVOORBEELD HEERSERS DIE DODEN EN GEWONDEN OP HUN GEWETEN HEBBEN EN OOK MARTELPRAKTIJKEN, had het volk het recht om in opstand te komen.-----------            Reeds de oude Grieken gingen er van uit dat ieder mens in het bezit is van een gezond verstand,  de zogenaamde  REDE .De mens probeert hierdoor zoveel mogelijk kennis te vergaren, ook door kritisch vragen te blijven stellen, maar de REDE kenmerkt zich vooral ook met het feit dat de mens onderscheid kan maken tussen goed en kwaad...Over de menselijke natuur: Hoe kunnen we vaststellen hoe de mens van nature is, anders dan door hem te observeren ? In de psychologie staat wel het attitude-begrip centraal : hoe denkt de individuele mens over allerlei zaken ; hoe staat hij er tegenover ? De psychologie werkt met interviews---Ik ben niet ongezond nieuwsgierig...In de sociologie staat wel de onderzoeks-methode met behulp van enquetes centraal : wat zijn de normen en waarden van een in een groep bij elkaar behorende personen ?                     De meeste (zo niet alle) politieke en ethische theorieen berusten op enig beeld van de herkomst van GOED EN KWAAD, chaos en orde, en dat houdt in dat ze moeten besluiten dat DE MENS VAN NATURE GOED OF SLECHT is, sociaal of juist solitair, waardoor, sedert enige jaren het individualisme, volgens sommigen is gekomen (omdat , in Nederland althans, mensen niet meer van een zuil zouden zijn : niet meer protestants, niet meer katholiek , niet meer socialistisch, niet meer liberaal); echter: de mens is in wezen een sociaal wezen, enzovoort.                                                                                                            De geschiedenis van dit onderdeel van de filosofie toont vele benaderingen van deze vraag. In de Chinese traditie bijvoorbeeld, zien we twee volgelingen van Confusius (zie boven), namelijk Xunzi en Mengzi, die het oneens zijn. De eerste betoogt dat de mens intrinsiek slecht en egoistisch is, en opvoeding en sociale druk nodig heeft om hem goed te maken, terwijl de ander stelt dat de mens van nature goed is, en bedorven wordtdoor slechte opvoeding en een corrupte samenleving. Binnen de westerse politieke traditie stelt Thomas Hobbes (Groot-Brittannie,1588-1679      ), dat de mensen in hun "premaatschappelijke" staat voortdurend oorlog zouden voeren, zodat een maatschappelijk verdrag nodig is om hen tegen elkaar te beschermen. En dan is er aan de andere kant   John  Locke (ook Groot-Brittannie, 1632-1704     ), die bestrijdt dat de mens van nature slecht is en denkt dat een maatschappelijk verdrag alleen nodig is.." om de ongemakken van de natuurlijke staat glad te strijken".                                                                                    Rousseau (Frankrijk,1712-1778       ) heeft geprobeerd de fout in de opvattigen van zowel Hobbes als Locke, alsmede ook die van Xunzi en Mengzi aan te tonen:  zoals gezegd, kunnen wij alleen uitgaan van gesocialiseerde, niet-natuurlijke mensen. Hobbes noch Locke toont ons natuurlijke mensen,  maar "moderne" ,politieke mensen. (((In zijn werk stelt Rousseau feitelijk wel dat de mens van nature inderdaad moreel goed is.))) EN: De geschiedenis laat zien, dat de goeden het altijd winnen van de kwaden, maar vraag niet hoe: dikwijls met grote verliezen
5.                   DE FILOSOFIE KAN OOK BEANGSTIGEND ZIJN . De filosofie maakt wel eens zaken onzeker waar je eerst zeker van was .De filosofie doet je soms twijfelen aan zaken die je eerst zeker meende te weten . Zit hier niet alleen mee , maar wend je tot mensen met wie je goed bevriend bent . Je kunt je , via de pagina contactformulier van deze website ook tot mij wenden , bijvoorbeeld voor een nadere toelichting .----------....------------------------Filosofen verzinnen , om te confronteren , om te shockeren , bizarre , prikkelende en soms ronduit schokkende theorieen . Dat dient niet het hoofddoel van hun werk te zijn . Dat is dat ze bovenal willen weten WAT WAAR IS . Het belangrijkste instrument dat ze dienen te gebruiken om dat doel te bereiken is DE REDE . (het gezonde verstand , dat bij ieder mens aanwezig is ).
6.                   FILOSOFISCHE HULPMIDDELEN . Wanneer je over iets wilt nadenken , bijvoorbeeld over een publicatie , kun je het beste eerst de eventuele inhoudsopgave bekijken en dan de tekst eerst vluchtig , daarna aandachtiger , meerdere keren, doornemen . Zoek dingen op die je niet weet  en maak een uittreksel met de hoofdzaken : volledig en beknopt . Neem dan af en toe de tijd om rustig over verschillende zaken uit de publicatie na te denken . In de filosofie moet je logisch en correct kunnen redeneren en er zijn bepaalde typische hulpmiddelen die je kunt gebruiken om kritisch over het waar of niet-waar van bepaalde dingen te kunnen nadenken en er zo mogelijk een uitspraak over te kunnen doen . Door dit vaak te doen wordt je behendiger hierin , immers door oefenen wordt je behendiger . In de filosofie moet je kunnen REDENEREN , je moet bedacht zijn op SOFISMEN . Een sofisme is een redenering die een fout bevat en er zijn bepaalde DENKHULPMIDDELEN .-------
7.                    REDENEREN . 1) Deductief redeneren . Er zijn een of meerdere permissen . Op zuivere rationele gronden volgt hier een bepaalde conclusie uit . 2) Het opstellen van een nieuwe theorie . SOFISMEN  1)De drogredenen . Het is zeker zo dat verschillende mensen verschillende dingen kunnen geloven . Maar er is maar een ding waar , en die sluit andere dingen uit . 2) De denkfout van de gokker .De gokker maakt de denkfout dat hij bij de loterijkiosk niet het winnende nummer van de vorige week zal nemen . De kans is echter even groot dat dit nummer weer wint . 3) Het beroep op autoriteit 4) Het post hoc-sofisme . Waak u voor bijgeloof! 5) Het valse dilemma . Veel zaken of bijvoorbeeld keuzes , sluiten elkaar niet echt uit . Omdraaien van logisch gevolg . Met als A dan B is het in het algemeen niet waar : als B dan A . 6) Ga er niet per definitie van uit , dat als B voorkomt uit A , B dezelfde eigenschappen als A heeft . 7) De gemaskerde man . Als twee objecten precies dezelfde eigenschappen hebben zijn ze meestal maar niet altijd identiek . 8)Het hellende vlak . "Als je daarmee begint is het einde zoek" : pas op voor glibberige glijbanen .
8.                    DENKHULPMIDDELEN . 1) Hoe ontdek ik een regressie? In de filosofie willen we vaak dingen verklaren Soms blijkt echter dat verklaringen vooronderstellen wat ze geacht worden te verklaren . Dan dreigt het gevaar van regressie en is dan de verklaring ongeldig .2)Pseudo-diepzinnigheid . Deze wordt vaak gebezigd in de reklamewereld ; bij verkooppraatjes.3) Tegenvoorbeelden . In de filosofie kun je vaak , bijvoorbeeld wanneert iemand definieert wat een ding is , tegenvoorbeelden gebruiken om van iets aan te tonen dat het niet-waar is .4) Familiegelijkenissen . Volgens Wittgenstein hebben bepaalde dingen soms gemeenschappelijke overeenkomsten . 5) Graden van redelijkheid . De ene bewering lijkt veel redelijker dan de andere. Dit moet je wel beredeneren .6) Categoriefouten . Iemand maakt een categoriefout wanneer hij aanneemt dat dingen van een bepaalde categorie kenmerken hebben die uitsluitend toekomen aan dingen van een andere categorie .
9.                    Met welke grote vragen houdt de filosofie vooral bezig , dit zijn vaak de vragen die Plato zich al stelde en wat is metafysica ? Vragen als : -waarom- is er een heelal ? waarom is er godsdienst , religie ? wat is de zin van het leven ? heeft de mens een vrije wil ? Mijns inziens heeft het leven heel veel zin . Maak er wat van Neem een hobby , ga wat lezen , het is niet de bedoeling dat we malende worden . Je mag nooit zeggen dat het leven vrijwel geen zin heeft . Dat je je eigen bezigheden niet nuttig vindt , betekent niet dat wat anderen doen niet zinvol is . Dat mag je nooit zeggen voor anderen .                                   Er is een verschil tussen zingeving , bezigheden , doeleinden in je leven en het doel van het leven . Ieder mens heeft de rede , ( "the reason") , dat is het gezonde verstand , dat is ook hier vooral het vermogen om het verschil tussen goed en kwaad te zien . Het doel van het leven is voorwaarden te scheppen dat jijzelf en de andere mensen , het menselijk soort , en de natuur , kan blijven leven , redelijk functioneren en in stand gehouden wordt . Het hoogste doel waar jij naar moet streven is geluk , voor jou en voor de medemensen . Doe een ander niet aan vooral ook , wat jezelf niet aangedaan wil worden . Van mij mag je op zijn tijd plezier beleven , een feestje vieren en genieten , dan kun je ook beter functioneren met de handhaving van het soort en de natuurlijke leefomgeving en functioneer je beter ook voor de Nederlandse economie . Voor mij is het hoogste geluk , een goed gezinsleven en een heleboel vrienden .   
10.                     METAFYSICA is een tak van de filosofie die komt van de oude Grieken (plusminus 2500 jaar geleden) .Aristoteles (384-322 voor Chr.) schreef een boek Metafysica waarvan een exemplaar bewaard gebleven is in Alexandrie (Egypte) .Het gaat over de fundamentele aard van de werkelijkheid . Thema 1 van de metafysica : de studie van de eerste oorzaken . Thema 2 : De studie van het zijn (of bestaan) .In de 17e eeuw had je drie continentale rationalisten . De Fransman Descartes , de Duitser Leibniz en de Nederlander Spinoza . De algemene metafysica ging over de studie van het zijn of het bestaan , zoals kosmologie , rationele psychologie en natuurlijke theologie . De speciale metafysica hield zich bezig met onder andere onsterfelijkheid , de vrije wil en het zogeheten lichaam-geest-probleem , waar ook Karl Popper zich mee bezig heeft gehouden .                                                                                                              Ik vind met de neuroloog Dick Swaab , ook dat wij ons brein , ons lichaam zijn , maar ik vind , samen met veel filosofen , waaronder Bas Haring en verpleeghuis-arts-filosoof Bert Keizer , alsmede Daniel Dennett en Markus Gabriel ,en zeer veel andere filosofen,  dat de mens wel een vrije wil heeft . De mens is oneindig ingewikkelder dan de ongeveer honderd miljard hersencellen die de mens heeft en die alleen als schakelaar zouden werken .                        Ludwig van Wittgenstein , de Oostenrijkse filosoof die in de vorige (20e) eeuw leefde , heeft wel eens gezegd dat de meeste vragen in de filosofie , de metafysica ,  niet onjuist zijn maar bepaald zinloos .                                          Ook  Aristoteles (zie hierboven ook ) dreigde van de autoriteiten in het oude Griekse Rijk de doodstraf te krijgen , om dezelfde redenen waarvoor zijn tijdgenoot Socrates (zie beneden ) de doodstraf kreeg . Aristoteles wist echter op tijd Athene te ontvluchten .    (binnenkort meer).
11. ***********************************************************------************************************************************--                        Socrates (hij leefde van circa  470 voor Christus tot  399 voor Christus, toen hij de doodstraf kreeg,  in Athene, in het oude Griekenland),  stelde lastige vragen om de Atheners te prikkelen tot nadenken. Socrates schreef niets. Wij kennen hem en zijn methoden alleen via het werk van tijdgenoten, in het bijzonder Plato, maar ook Xenophon en de toneelschrijver Aristophanes. Aristophanes potretteert Socrates in zijn toneelstuk " De wolken"  als een sofistische clown. Xeolphan schildert een beeld van een " wijze, oude man"  , die ADVISEERT en een eenvoudige MORAAL predikt. In Plato' s dialogen ontmoeten we een scherpzinnige, zoekende geest, sarcastisch en overdreven bescheiden, die steeds de --overtuigingen van mensen bestookt....Dit is de Socrates die de aard van de filosofie, het denken, veranderde;  hij wordt vaak een van de meest vernieuwende en invloedrijkste denkers ooit bevonden.                                                                                                  Socrates werd in het oude Athene evenwel beschuldigd van misleiding van de jeugd,( Het is echt niet de bedoeling , dat kinderen , minderjarigen , in onzekerheid worden gehouden ; kinderen zijn toch al zo weerloos .) ,"verwaarlozing der goden" en introductie van nieuwe goden (de laatste beschuldiging is onduidelijk, maar refereert misschien aan de ---daemonion--, de " innerlijke stem" waarop hij soms een beroep deed). Hij werd schuldig bevonden en veroordeeld tot de traditionele doodstraf, de gifbeker.Hij dronk het gif op en stierf een langzame, pijnlijke dood.Het lijkt mij onwaarschijnlijk dat hij iets hiertegen had kunnen beginnen.................
12.                    Veel filosofen van het oude Griekenland, zeker ook Aristoteles (zie de beschrijving over hem, hierboven) en ook Plato, hadden, naast hun leerschool met lessen aan leerlingen, ook een vaak een bestuurlijke positie in het oude Griekenland (plusminus 600 - 200 voor Christus) en moesten wel eens een strijd leveren, niet alleen verbaal maar ook met geweld, met gevaar ook voor gewonden en zelf doden aan de eigen zijde. Het is vrijwel zeker dat toch ook Socrates (zie boven) op schrift gepubliceerd heeft en zelfs eventueel boeken heeft geschreven, en ook waarschijnlijk, zoals de meeste anderen, een getrouwde man was , met een burgerlijk bestaan, met in principe kinderen.                        Maar --in die tijd ook -de tijd van de oude Grieken, bestond de boekdrukkunst nog niet (die is omstreeks 1440 na chr. in Europa uitgevonden)- zijn veel publicaties-op schrift, zoals ook acten  van vredesverdragen, vergunningen, privilleges verlleend, logboeken, enzovoorts door allerlei redenen verloren gegaan, zo ook de originele publicaties, in boekvorm, door Aristoteles, over de onderwerpen van de wetenschap waarmee hij zich bezighoudt, met name logica (de logica door Aristoteles), ethica, over de natuur-vooral over onderwerpen van de natuurkunde en ook alchemie en astronomie, en ook zoologie, onderwerpen van de plant- en dierkunde.
13.                   (FORMELE LOGICA ). (te beginnen met Aristoteles , circa 350 v. Chr.) ""IEDEREEN ZOU LOGISCH MOETEN KUNNEN REDENEREN"".--De oude Griekse filosoof Aristoteles stelde als eerste HELDERE REGELS vast OM TE KUNNEN REDENEREN . HIj stelde bijvoorbeeld , dat de redenatie : " vissen kunnen zwemmen , ik kan zwemmen , dus ik ben een vis.""  onjuist is . ( Een juiste redenering zou zijn : " vissen kunnen zwemmen , ik ben een vis en dus kan ik zwemmen."" ) . Aristoteles stelde ook vast dat de hele wetenschap afhangt van enkele principes die ZONDER BEWIJS aannemelijk en dus waar zijn . Aristoteles' regels voldeden zo goed dat men , eeuwenlang aannam dat er niets meer aan toe te voegen was . Veel van Aristotes' ideeen over logica zijn nog steeds "van wetenschappelijk belang .
14.                   DE WISKUNDE MET VOORAL ZIJN ALGEBRA EN MEETKUNDE BESCHRIJFT WERKELIJK BESTAANDE DINGEN, ZOALS AANTALLEN EN ECHT BESTAANDE MEETKUNDIGE FIGUREN EN MET WISKUNDE WORDEN ZAKEN VAN MET NAME DE NATUURKUNDE EN DE TECHNIEK BESCHREVEN. DE MANIER VAN REDENEREN EN DENKEN VAN DE WISKUNDE HELPT ONS HOE WIJ MOETEN DENKEN EN REDENEREN OVER ALLERLEI ZAKEN IN DE WERELD OM ONS HEEN, DUS OVER DIE ZAKEN WAAR DE FILOSOFIE ZICH BEZIGHOUDT. WISKUNDE IS HET BELANGRIJKSTE VAK OP SCHOOL EN VOOR IEDEREEN DIE MEER WIL WETEN, OVER HOE DE WERELD OM ONS HEEN  WERKELIJK IS, IS VEEL KENNIS VAN WISKUNDE EN HOE DE WISKUNDE WERKT EN REDENEERT ZEER NUTTIG EN VAAK NOODZAKELIJK.*********************************                                                  IN DE OPLEIDINGEN FILOSOFIE ZEKER DIE AAN DE UNIVERSITEITEN MOET VIND IK DAN OOK VEEL MEER WISKUNDE VERPLICHT WORDEN GESTELD. ( EN NATUURWETENSCHAPPEN , VOORAL NATUURKUNDE)**************************
15. ************************************************************
16. op de pagina filosofen:  de grootste filosofen.
17. WETENSCHAPSFILOSOFIE :
18.                  Thales van Milete (leefde van circa 625 voor Christus tot circa 545 voor Christus) was afkomstig uit de Griekse kolonie Milete aan de westkust van Klein-Azie. Hij wordt algemeen beschouwd als de eerste echte wetenschapper, omdat hij een RATIONELE, niet op bijgeloof gebaseerde beschrijving bedacht voor de natuurlijke wereld. --------("de wereld kan verklaard worden zonder de hulp van goden in te roepen voor het onbegrijpelijke" )---------------Van het leven van Thales weten we weinig. De enige zekere datum is 585 voor Christus, omdat hij lang van te voren voor 28 mei van dat jaar correct een zonsverduistering voorspelde.....                                      .                                              Pythagoras,  die leefde in het oude Griekenland van circa 570 voor Christus tot circa  500 voor Christus,  bekend van de stelling van Pythagoras van de wiskunde ,die al veel langer bekend was, onder meer bij de oude Mesopothaniers, maar waarschijnlijk door Pythagoras pas echt  WISKUNDIG BEWEZEN,  kwam samen met zijn leerschool tot de wiskundige benadering: het was zijn overtuiging dat het heelal als geheel in wiskundige termen beschreven kan worden, in feite:  de structuur van de wereld moet via getallen begrepen worden.---------                                                                                                               Volgens Plato al (circa 428 voor Christus´´´circa  348 voor Christus, in het oude Griekenland) is filosofie de enige weg naar ware kennis, kennis van de Ideeen, dus moet de filosoof de staat regeren...                                             Aristoteles (384 voor Christus--322 voor Christus, zie ook : pagina filosofen) deelde 2500 jaar de wetenschap in in onderwerpen zoals wij die heden ten dage hanteren en door Aristoteles werden de onderwerpen systematisch en rationeel behandeld. In die kennisleer (epistemologie) zien we het grootste verschil met Plato. Beiden benadrukten en waardeerden de rol van de ratio, maar Plato kende de rede een zeer grote rol toe, terwijl Aristoteles observatie cruciaal achtte. Hij dacht dat de structuur van de wereld en ook die van de psyche begrepen kon worden. In feite: ervaring is de bron van kennis, logica de structuur.
19. ***********************************************************-----***********************************************************
20.                    KARL POPPER (Oostenrijk 1902- Groot-Britannie 1994) is de grote grondlegger van het falsificatiebeginsel.Logik der Forschung (In het Engels vertaald: The Logic of Scientific Discovery)  van 1934  wordt algemeen als zijn grootste werk beschouwd.
21.                    Volgens het falsificatiebeginsel, moet bij iedere nieuwe theorie in de natuurwetenschappen er experimenten worden bedacht, dat wanneer hun uitkomst in strijd met de theorie is, de theorie verworpen is.
22.                   In veel van zijn latere werk (boeken) na de tweede wereldoorlog bouwt Popper hierop voort. Conjecturies and Refutations.Objective Knowledge, an Evolutionary Approach. Unended Quest.                                                                      De zogenaamde inductie-methode van het wetenschappelijk onderzoek (reeds bij de oude Grieken bekend en gespecificeerd omstreeks 1620 door de Britse filosoof Francis Bacon), waarbij uit een aantal principes en of waarnemingen eeen algemenere theorie wordt gegeneraliseerd wordt als niet-wetenschappelijk beschouwd in tegenstelling tot de deductie-methode ,waar met behulp van de logica uit algemene principes speciale eigenschappen of te verwachten uitkomsten van bijvoorbeeld een experiment worden afgeleid.   Volgens Popper kan uit het het steeds waarnemen van bijvoorbeeld alleen witte zwanen niet worden gegeneraliseerd dat alle zwanen wit zijn dit zou inductie zijn en is niet wetenschappelijk, omdat het eventuele bestaan van  niet-witte zwanen door het steeds alleen waarnemen van witte zwanen niet mee weerlegd is. Je kunt zwanen blijven observeren wat je wilt, en steeds witte zwanen aantreffen; het kan zijn dat er ergens een zwarte zwaan is. Het zou kunnen zijn immers dat er ergens op de wereld toch eens bijvoorbeeld zwarte zwanen worden waargenomen, wat inderdaad in Australie gebeurd is. Daarmee is de hypothese : alle zwanen zijn wit verworpen geworden.   
23.                  Popper zegt: Een wetenschapper, of hij nou theoreticus of experimenteerder is, zet beweringen of systemen van beweringen op en test ze stap voor stap.  De EMPIRISCHE WETENSCHAPPEN zijn die wetenschappen die door middel van experimenten zich ontwikkelen. (Dus niet de wiskunde).                            Popper weerlegt volgens velen de inductieve methode; hij zegt: De vraag of inductieve conclusies gerechtvaardigd zijn, of onder welke omstandigheden, is bekend als het inductie-probleem. In plaats van de inductie-methode komt Popper met zijn falsificatie-beginsel-methode.
24.                  Reeds David Hume (plm. 1750) toonde de inconsistentie van de inductie-methode aan en ook dat deze, zij het met moeite, vermeden kan worden.   Want het inductie-principe moet een universele bewering bewerkstelligen. Wanneer we aldus zijn waar-zijn proberen te bekijken als bekend van experimenten, dan zullen precies dezelfde problemen die zijn introductie waar maakten weer helemaal verschijnen. Om het te rechtvaardigen, moeten wij inductie-methode-beweringen toepassen; en om deze te rechtvaardigen moeten wij een inductie-principe van een hogere orde aannemen enzovoorts. Aldus breekt de poging om het inductie-principe op experimenten te baseren af, want het leidt tot een öneindige regressie".                              Immanuel Kant (plm.1770) probeerde uit deze moeilijkheid te komen door het inductie-principe (die hij formuleerde als het principe van universele logische gevolg) ä priori"geldig te veronderstellen. Maar Popper denkt niet dat Kant's poging om een ä priori" rechtvaardiging te verkrijgen succesvol was. (Voor Kant a priori in tegenstelling tot a post priori, zie zijn grote werk "Kritik der Reinen Vernunft").
25.                    Ook volgens J.M.Keynes (beroemd ook van de Keynesiaanse economie : in moeilijke tijden moet de economie door de overheid, door middel van investeringen gestimuleerd worden) 1923: Ä Treatise on Probability"zijn inductieve beweringen "waarschijnlijkheids-beweringen" waarvan je niet zeker weet of ze waar zijn.     Popper ontwikkelt een theorie die direct tegengesteld staat aan alle pogingen om te handelen met de ideeen van de inductieve logica. Namelijk "deductivisme".       Epistemologie = kennisleer: hoe weten wij iets en wanneer mogen wij zeggen, dat wij iets weten?.............                                         Ook volgens Popper is het bepalen of uitvinden van een nieuwe wetenschappelijke theorie niet het gebruik maken of afhankelijk zijn van logische analyse .(soms ook "zoeken naar een speld in een hooiberg").   De vraag hoe het gebeurt dat een mens een nieuw idee krijgt, of het nou een muziek-compositie, een dramatisch conflict of een wetenschappelijke theorie is, is van groot belang voor de empirische psychologie, maar irrelevant voor de "logische analyse van wetenschappelijke kennis. Deze laatste is niet "vragen naar feiten"(Kant's quid facti) maar slechts met "vragen van rechtvaardiging of geldigheid"(Kant's quid juris). Namelijk: kan een bewering gerechtvaardigd worden? En zo ja, hoe? Is het te testen? Hangt het logisch af van bepaalde beweringen? Of spreekt het hen misschien tegen?  N.B.  Als wij een bewering logisch zo onderzoeken, moet die al aan ons gepresenteerd zijn. Iemand moet die geformuleerd hebben en aldus toegelaten tot logisch onderzoek.
26.                   Ook volgens Popper bevat iedere ontdekking een ïrrationeel"element of ëen creatieve intuitie". Popper citeert ook Einstein die zei dat de "zoektocht naar die in hoge mate universele wetten.......waarvan een beeld van de wereld door zuivere deductie verkregen kan worden. Er is geen logisch pad"zegt EEinstein, "dat tot deze..........wetten leidt. Zij kunnen alleen bereikt worden door intuitie, gebaseerd op zoiets als een intellectuele LIEFDE ("Einfuhlung") voor de objecten van het onderzoek.
27.                    Logische relaties tussen beweringen , bijvoorbeeld: equivalentie, afleidbaarheid, passendheid of niet-passendheid.       HET DEMARCATIE-PROBLEEM.          Popper zegt dat zijn belangrijkste reden om inductieve logica te verwerpen juist is dat het niet voorziet in een passend-onderscheidende kenmerking van het empirische, niet-metafysische karakter van een theoretisch systeem; of met andere woorden, dat het niet voorziet in een passend "demarcatie-criterium".                                                                                       Het probleem van het vinden van een criterium die ons in staat stelt het onderscheid te maken tussen de EMPIRISCHE WETENSCHAPPEN (definitie zie boven) aan de ene kant en wiskunde en logica zowel als "metafysische (metafysisch-speculatieve) systemen aan de andere kant, noemde Popper het demarcatie-probleem.   David Hume kende dit probleem en probeerde het op te lossen. ((Hume: Enqyiry Concerning Human Understanding)) Met Immanuel Kant werd het het centrale probleem van de kennistheorie. Popper zegt:  Als we, Kant volgende, het inductie-probleem "het probleem van Hume" noemen, zouden we het demarcatie-probleem het "probleem van Kant"kunnen noemen.
28.                    Popper zegt:  empiristen die het "positivisme"aanhangen zouden geloven, dat de ïnductie-methode"alleen in een geschikt demarcatie-criterium kan voorzien. De oudere positivisten wensten, als wetenschappelijk of gelegitimeerd allen die concepten (of noties of ideeen) toe te laten, die van experimenten (beter: ERVARING) waren afgeleid;  die concepten, zo meenden zij, die logisch herleidbaar zijn tot elementen van gevoels-experiment (beter": ervaring), zoals gewaarwordingen (of gevoelsgegevens), indrukken, percepties, visuele of geluids-herinneringen enzovoorts.                                                                       Moderne positivisten zeggen dat wetenschap niet een systeem van concepten is, maar meer een systeem van vaststellingen (beweringen).   Popper citeert hier Wittgenstein uit zijn Tractatus: "De wereld is het geheel van feiten, niet van dingen."   Aldus wilden deze positivisten als wetenschappelijk of toegestaan slechts die vaststellingen (beweringen), die herleidbaar zijn tot elementaire (of atomaire) ervarings-beweringen--tot rechtvaardigingen van perceptie of "atomaire"proposities of "protocol-zinnen".         Het is duidelijk dat het hier gebruikte demarcatie-criterium identiek is met het gebruik van inductieve logica.   Popper merkt op, dat positivisten het demarcatie-probleem meestal opo een naturalistische manier interpreteren: zij proberen constant te bewijzen dat metafysica (in tegenstelling tot empirische wetenschappen), door zijn karakter niets anders is dan zinloos of betekenisloos.         Popper vindt dit niet voldoende en omdat hij de inductieve methode verwerpt, zelf ook onjuist. Hij zegt: het is meer, een passende karakterisering van empirische wetenschap te formuleren, of om de concepten "empirische wetenschap"en "metafysica"zo te definieren dat we in staat zullen zijn van een gegeven systeem van beweringen te zeggen of zijn nadere bestudering wel of niet een kwestie van empirische wetenschap is.  Popper zegt dat zijn demarcatie-criterium gezien moet worden als een voorstel voor een overeenstemming of conventie en dientengevolge een keuze is, waar meningen kunnen verschillen.
29.                    ERVARING ALS EEN METHODE.     Er moeten veel theoretische systemen zijn met een logische structuur erg gelijkend op degene die op een bepaald tijdstip het geaccepteerde systeem van empirische wetenschap is. Er zijn veel -een oneindig aantal- "logisch mogelijke werelden"Maar het systeem dat empirische wetenschap heet is bedoeld om slechts een wereld voor te stellen: "de echte wereld"of de "wereld van onze ervaring".      Ons empirische theoretische systeem moet aan drie eisen voldoen. Ten eerste moet het syntetisch zijn, zo dat het een niet-tegenstrijdge mogelijke wereld voorstelt. Ten tweede moet het aan het criterium van demarcatie voldoen dus het moet niet-metafysisch zijn, maar moet een wereld van mogelijke ervaring (of waarneembaarheid--testbaarheid) voorstellen    (Zoals David Hume al eiste van wetenschappelijke beweringen; alleen dan weten wij wat).      Ten derde moet een systeem onderscheiden worden van andere zulke systemen als degene die ONZE ervaringswereld voorstelt.
30.                    Popper heeft ook de psychologie van Hume verworpen. (naar beneden  meer hierover).
31.                    Popper schrijft ook dat wiskunde en ook logica geen empirische wetenschappen zijn. Een wiskundige uitspraak is niet te verwerpen, maar altijd waar. Popper vergelijkt: de uitspraak   het regent hier morgen of het regent hier morgen niet-- is niet-empirisch omdat hij niet verworpen kan worden, in tegenstelling tot de uitspraak "het zal hier morgen regenen"die wel empirisch wordt bevonden.                                                                                                             1)  Popper heeft de inductieve methode verworpen en weerlegd (zie hier boven). Hij zegt zelf: inductie bestaat niet (behalve in de wiskunde, die echter (zie boven) geen empirische wetenschap is). Aldus redenering (aantonen) van theorieen, van enkelvoudige vaststellingen, die geverifieerd/bepaald zijn door ex[perimenten ,is logisch niet toegestaan. Derhalve zijn theorieen nooit empirisch verifieerbaar.    2) Een systeem wordt alleen empirisch of wetenschappelijk bevonden als het getest kan worden door experimenten.  Deze beschouwingen suggereren dat niet de verifieerbaarheid maar de falsifieerbaarheid van een systeem als demarcatie-criterium moet worden genomen. Popper zegt, dat zijn voorstel hiertoe gebaseerd is op een asymmetrie tussen verifieerbaarheid en falsifieerbaarheid; een asymmetrie die volgt uit de logische vorm van universele beweringen.  Immers deze zijn nooit afleidbaar van enkelvoudige beweringen, maar kunnen worden tegengesproken door enkelvoudige beweringen/vaststellingen.                                           Het is immers door zuiver deductieve redeneringen (met behulp van de klassieke logica van bijvoorbeeld Aristoteles en Leibnitz-----er is ook moderne logica van plm. 1830 met verzamelingen en hun vereniging of doorsnde bijvoorbeeld)  mogelijk om vanuit de echtheid van enkelvoudige/singulaire beweringen/vaststellingen de onjuistheid van universele beweringen aan te tonen.    Merk op:  zo'n argumentatie voor de onjuistheid van universele beweringen is de enige strict-deductieve soort van redenering, die als het ware in de "inductieve richting" gaat; dat wil zeggen, van enkelvoudige naar universele (algemene) beweringen.......
32.                     Van Poppers latere werk: Conjectures and Refutations (1963) (gissingen en weerleggingen). Variaties op het thema:  wij kunnen van onze fouten leren. Omdat we van onze fouten leren, groeit onze kennis. Kennis groeit door gissingen en weerleggingen----                                                                         De mens is in feite ook een kritische onderzoeker. John Locke (Brits filosoof plm.1800) zei al dat ieder mens zijn toetssteen met zich meedraagt) wij mensen leren hoe iets in werkelijkheid is, door een veronderstelling, een theorie steeds (al doende eventueel) te testen en dan leren wij naargelang de uitkomst van de testen of de theorie waar is of niet. Dit geldt ook voor het leren door babies, door dieren en zelfs door planten. Je hebt de empiristen zoals David Hume die er van uitgaan dat wij onze kennis  verkrijgen door waarnemingen en door de uitkomsten van experimenten terwijl de rationalisten er van uitgaan dat de mens door zijn verstand (de rede) waar van niet-waar kan onderscheiden.                                                                                    Popper zegt, na de kritiek op zijn kentheorie met het falsificatiebeginsel, dat ook de geschiedenis heeft uitgewezen , dat er eerst de wetenschappelijke theorie is die dan daarna door kritische experimenten bevestigd is, door dat de uitkomsten van de (kritische) experimenten niet gefalsifiseerd is geworden. (zie ook boven)
33.                    Popper over onder andere de oude Grieken>: Voor ons is het heel gewoon dat een geleerde of een geschiedkundige naar zijn bronnen verwijst en men is misschien verrast te ontdekken dat deze gewoonte van de dichters afkomstig is  Maar dat is zo. De Griekse dichters verwijzen naar hun bronnen. Het zijn de Muzen..."....de Griekse barden."                                                                       In het beroemde verhaal van de gevangenen in de grot laat Plato zien dat onze ervaringswereld alleen maar een schaduw, een reflectie van de echte wereld is En hij laat zien dat, zelfs wanneer een van de gevangenen er in zou slagen uit de grot te ontsnappen en de werkelijke wereld te aanschouwen, hij bijna onoverwinnelijke moeilijkheden zou hebben om het aan degenen die achterblijven uit te leggen. Popper zegt dat Plato heen en weer geslingerd werd tussen hoop, wanhoop en berusting. Plato's optimistische epistemologie (=kennisleer), de theorie anamnesis uit de Meno, die, zo denkt Popper, niet alleen de kiemen van het intellectualisme van Descartes maar ook die van de inductietheorie van Aristoteles en met name van de inductietheorie van Bacon.
34.                    De kunst van maieutiek die door Socrates werd beoefend, bestaat in wezen uit het stellen van vragen die zijn geformuleerd om vooroordelen, onjuiste opvattingen, die vaak traditioneel of in de mode zijn, onjuiste antwoorden die met een air van zelfverzekerdheid worden gegeven, enz. uit de weg te ruimen. Socrates zelf pretendeert niet dat hij iets weet. Zijn houding wordt door Aristoteles beschreven met de woorden: "Socrates stelde vragen, maar gaf geen antwoorden, want hij erkende niets te weten." De maieutiek van Socrates is dus geen kunde waarmee men opvattingen overdraagt, maar is bedoeld om de ziel van onjuiste opvattingen, schijnkennis en vooroordelen te zuiveren. Het bereikt dit door ons te leren aan onze eigen overtuigingen te twijfelen. In wezen dezelfde procedure is een onderdeel van de inductie van Bacon.
35.                    Popper zegt dat hij al sinds 1919 een onderscheid wilde maken tussen wetenschap en pseudo-wetenschap.............De observaties die Edington in 1919 bij een zonsverduistering had gedaan vormden de eerste belangrijke bevestiging van de zwaartekrachttheorie van Einstein. Volgens deze theorie wordt licht door zware lichamen (als de zon) aangetrokken, net zoals materie wordt aangetrokken. Hieruit kon men berekenen dat licht van een ververwijderde ster die schijnbaar dicht bij de zon staat, de aarde onder een zodanige hoek bereikt alsof de ster iets van de zon vandaan is gaan staan, of, met andere woorden, dat sterren dicht bij de zon zich iets van de zon (en van elkaar) lijken te hebben bewogen. Alleen met een zonsverduistering zijn dergelijke sterren, omdat er dan geen schittering van de zon is, waar tenemen. Hetgeen toen inderdaad gebeurd is en daarmee werd Eisteins zwaartekrachttheorie bevestigd.  ...........                                                                            Een aantal overwegingen brachten Popper in de winter van 1919-1920 tot de volgende (7) conclusies. (1) Het is gemakkelijk confirmaties, of verificaties, voor bijna elke theorie te vinden, als wij maar moeite doen ernaar te zoeken....(2) Confirmaties hebben alleen waarde, als zij het gevolg zijn van zogenaamde RISKANTE VOORSPELLINGEN.....(3) Elke "goede" wetenschappelijke theorie is een verbod: de theorie verbiedt dat bepaalde dingen gebeuren. Hoe meer de theorie verbiedt, hoe beter zij is.....(4)Een  theorie die door geen enkele voorspelbare gebeurtenis kan worden weerlegd, is onwetenschappelijk.....(5) Elke echte TEST van een theorie is een poging haar te falsifieren, te weerleggen.......(6) Positieve evidentie heeft geen waarde, behalve wanneer het het resultaat is van een eerste test van de theorie......(7) Over ad hoc hypothesen...........Men kan dit alles alsvolgt samenvatten: het criterium of een theorie wetenschappelijke status heeft is falsifieerbaarheid, weerlegbaarheid of tesbaarheid........
36.                     Popper denkt dat de oplossing van het demarcatieprobleem (zie boven) de sleutel tot de meeste belangrijke problemen van de wetenschapsfilosofie vormt........Anglicaans bisschop Berkeley vond dat de theorie van Newton(zie ook pagina: geschiedenis van de wiskunde, Newton) alleen maar een "wiskundige hypothese" kan zijn, dat wil zeggen een instrument dat gebruikt was voor het berekenen en voorspellen van verschijnselen, maar dat onmogelijk een juiste beschrijving van iets werkelijks kan zijn. Dit is de INSTRUMENTALISTISCHE opvatting.........                                               Popper zegt dat in zijn tijd veel natuurkundigen deze filosofische opvatting hadden geacccepteerd en dat zij zich slechts om 2 dingen bekommerden  :(a) het beheesren van het wiskundig formalisme, dat wil zeggen, van het instrument, en (b)  de toepassingen er van. Popper heeft kritiek hierop en zegt dat dat zo gekomen is door (a) moeilijkheden bij het interpreteren van het formalisme van de kwantumtheorie en (b) het spectaculaire succes van de toepassingen van deze theorie.............                                   (a) In 1927 introduceerde Niels Bohr het zogenaamde complementariteitsprincipe in de atoomfysica. Dit principe kwam neer op het verder afzien van de poging de atoomtheorie als de beschrijving van iets te intrepeteren..........Volgens het instrumentalistische standpunt zijn theorieen niets dan instrumenten, terwijl de opvatting van onder andere Galilei was, dat zij niet alleen instrumenten waren, mar ook -en vooral- een beschrijving van de wereld, of van bepalde aspecten van de wereld......................Een van de belangrijkste bestanddelen van onze Westerse beschaving is, zegt Popper, de "rationalistische traditie" . Deze is van de oude Grieken afkomstig. Het is de traditie van kritische discussie; niet een discussie omwille van de discussie, mar met het oog op het zoeken nar waarheid.........                                                          Tegenover het instrumentalisme stat het essentialisme die de wereld wil beschrijven met een ware theorie of beschrijving met de ëssenties" of de "essentiele aard"  van de dingen, de werkelijkheid die achter de verschijnselen ligt. Omdat een wetenschapper nooit er helemal zeker van kan zijn of nieuwe testen (of zelfs een nieuwe theoretische discussie) hem er niet toe zouden kunnen brengen zijn theorie te wijzigen of te verwerpen, verwerpt Popper het essentialisme.
37.                  De oplossing van het inductieprobleem van Hume.........Het logische inductie probleem ontstaat met andere woorden uit (a) Humes ontdekking (die door Bacon zo goed onder woorden is gebracht) dat het onmogelijk is een wet op grond van waarnemingen en experimenten te rechtvaardigen, omdat een wet "de ervaring te boven gaat".  (b) Het feit dat de wetenschap "overal en altijd wetten opstelt en gebruikt". Hier voegen wij (c) aan toe: het principe van het empirisme dat zegt dat alleen waarneming en experiment in de wetenschap kunnen beslissen of wij een wetenschappelijke bewering, met inbegrip van wetten en theorieen, moeten aanvaarden of verwerpen......In werkelijkheid botsen de principes (a) , (b) , en (c) niet. Wij zien dat zodra wij ons realiseren dat, wanneer de wetenschap een wet of theorie acepteert, dit alleen voorlopig is. Alleen de onwaarheid van een theorie kan uit empirische feiten worden afgeleid en deze afleiding is een zuiver deductieve afleiding....Dit geeft ons een oplossing voor de zogenaamde botsing tussen de principes (a) , (b) , en (c) en daarmee ook voor het inductieprobleem van Hume.
38.                    De Amerikaanse natuurkundige en wetenschapsfilosoof Thomas Samuel Kuhn (1922-1996), tijdgenoot van Karl Popper, auteur van "De Copernicaanse revolutie" (1957) en van "The Structure of Scientific Revolutions" (1962), waarin Kuhn"verklaart" hoe wetenschap ontstaat; volgens Kuhn bestaat gewone wetenschap uit problemen oplossen, en dat wordt gedaan door wetenschappers die werken binnen een GEDEELD KADER van achtergrondtheorieen, aannamen, technieken en kenmerkende modellen : een PARADIGMA. En volgens Kuhn nou, ontwikkelen zich problemen die niet op te lossen zijn (anomalien), en de resulterende spanning leidt tot een wetenschappelijke revolutie, EEN VERSCHUIVING NAAR EEN NIEUW PARADIGMA. De gewone wetenschap gaat binnen dit nieuwe paradigma door tot de volgende verschuiving. In dit kader publiceerde Kuhn nog : "De zwart-lichaamtheorie en de kwantumdiscontinuiteit" (1976).                                                            Nou kennen wij het woord revolutionary...revolutie niet zo : revoluties hebben vaak tot veel bloedvergieten geleid.  Thomas Kuhn had veel kritiek op zijn tijdgenoot Karl Popper. (Zouden zij elkaar ooit wel eens in levcende lijve ontmoet hebben ? Jawel : onder andere in 1965). Kuhn was het helemaal niet eens met Poppers felle kritiek op het positivisme (zie boven), in verband waarmee Popper ook het inductie-principe heeft verworpen en weerlegd.                                                                                                                         Vooral na hun beider dood, midden negenter jaren van de vorige eeuw, is er een hevige strijd geweest tussen de aanhangers van Popper en die van Kuhn, welke strijd vaak grof en met vuile middelen is geweest. Recent lijkt, ook volgens een artikel een paar jaar geleden (plm. 2010) in de weteschapsbijlage van De Volkskrant hierover, deze strijd in het voordeel van de bevindingen van Popper beslist, maar misschien lijkt dat alleen maar zo.
39. ************************************************************----***********************************************************
40.                   Over het einde van de Middeleeuwen in Europa, over de Renaissance en over de inzichten van Francis Bacon en Rene Descartes, met name wat betreft hoe natuurwetenschappelijk onderzoek moet plaatsvinden.
41.                   Over de zogenaamde Verlichting in Europa in de 18e eeuw, met de industriele revolutie naar aanleiding van de uitvinding van de stoommachine door de Brit James Watt, plusminus 1775 en over de kennis-theorie vooral van David Hume en over de ideeen van Immanuel Kant. .........In een van zijn eerste werken : "Treatise on human Nature"  Tractaat over de menselijke natuur" van 1739 schrijft David Hume (Schotland, 1711-1776) : "ALLEEN ERVARING (dat is waarnemingen) STELT ONS IN STAAT HET BESTAAN VAN HET ENE UIT HET ANDERE OBJECT AF TE LEIDEN.......DE BETREKKING HEET CONSTANTE SAMENHANG.".......                                                                                      Hume vraagt zich af waarom wij uit deze ervaring de conclusie trekken, die verder reikt dan de gevallen die we in het verleden hebben meegemaakt. en : "We kunnen aannemen maar nooit bewijzen, dat er een gelijkenis is tussen de objecten die we hebben meegemaakt en degene die buiten onze mogelijhkheid van ontdekking zijn. " Waarmee Hume reeds INDUCTIE als niet-geldig ter sprake brengt.------------------Hume's Treatise on human Nature van 1739 bestaat uit drie delen : boek-1 : Over het menselijk inzicht. Over kennisleer. Boek-2 Over de hartstochten. Over psychologie . Boek-3 Over de moraal. Over moraalfilosofie.
42.                      Hume hield zich vooral met zijn nieuwe kennisleer bezig over hoe mensen kennis verkrijgen en ook wat voor verschillende kennis er zo al allemaal is .
43.                      Hume schrijft in het eerste deel van zijn Treatise (tractaat) over kennisleer ondermeer over zijn skepsis en over de vaak onzin van de zogenaamde metafysica en over de natuurlijke of juist aangeleerde, kunstmatig verkregen, deugden en ondeugden van de mens. DE VERLICHTING, in vooral Europa van plusminus 1700 tot 1800, hield ook in dat bekende verlichtingsfilosofen, zoals Hume en de Fransman Rousseau, maar wellicht ook de Duitser Immanuel Kant en de Brit John Locke een onderscheid maakten tussen de natuurlijke ook moraal en de opgelegde -door het samenleven-, geldende moraal, wat goed en wat slecht is en zo.                                                              Hume en de menswetenschappen versus de wiskunde en de natuurwetenschappen (natuurkunde, scheikunde en plant- en dierkunde vooral). (Bedenk wel dat de wetenschappelijke kennis, op het gebied van de wiskunde en de natuurwetenschappen, in Humes tijd (de 18e eeuw) lang zo groot niet was, als dat die kennis tegenwoordig is.)...Het is niet zo, dat welke verbeelding, fantasieen de mens krijgt en koppelt aan objectieve waarnemingen, met de zintuigen, die verbeelding en fantasieen beschrijven zoals de wereld-om-ons-heen, de natuurkundige werkelijkheid, in werkelijkheid zo is. Dit onderkent David Hume juist heel goed. Wel is het zo dat beta boven alpha staat en door beta's en op Nederlandse universiteiten worden mens- en maatschappij-wetenschappen in de marge (kantlijn) beoefend. David Hume schrijft: "DE AMBACHTSMAN NOCH DE FILOSOOF HEEFT DE MOGELIJKHEID BOVEN DE ERVARING (is de waarnemingen) UIT TE STIJGEN OF IS IN STAAT PRINCIPES VAST TE STELLEN DIE NIET OP ERVARING BERUSTEN." David Hume zegt over de humaniora (de menswetenschappen, zoals psychologie en sociologie) : ".............Daarom moeten wij in de humaniora onze experimenten bijeensprokkelen door een voorzichtige waarneming van het dagelijkse leven. We moeten de verschijnselen VOOR KENNISGEVING AANNEMEN, zoals ze zich in de dagelijkse gang van zaken voordoen, als gevolg van hoe mensen zich gedragen in gezelschap, in zaken, of te midden van hun vermaak."--------------                Bepalend voor Hume's KENNISLEER zijn de twee kernbegrippen  "indruk" en "denkbeeld". Indrukken zijn in de eerste plaats zintuigelijke indrukken, denkbeelden, de geestelijke verwerking daarvan. ************************************************************
44.                   Hume deelde de kennis die wij mensen hebben op een bepaalde manier in , en was daar precies in . Hij schrijft in het Traktaat (1739) :""Alle percepties van de menselike geest zijn in twee categorieen te verdelen , die ik INDRUKKEN en DENKBEELDEN zal noemen . Met de term INDRUKKEN vat ik al onze gewaarwordingen , hartstochten en emoties samen zoals deze zich voor de eerste keer in onze ziel voordoen . Met DENKBEELDEN bedoel ik de zwakke beelden van onze indrukken in ons denkproces en onze redeneringen . We kunnen onze percepties ook op een andere manier indelen , die het gemakkelijk maakt deze te analyseren , en zowel voor onze indrukken als denkbeelden geldt . Dit is de indeling tussen ENKELVOUDIG en COMPLEX . Enkelvoudige percepties laten zich niet verder onderscheiden . De complexe percepties kunnen daarentegen in onderdelen worden gesplitst ......Nadat wij onze objecten zo geordend hebben , kunnen we ons nauwkeurig bezighouden met HET BEPALEN VAN EIGENSCHAPPEN EN BETREKKINGEN .--------                                  Hume zegt dat hem is opgevallen, en hij beklaagt zich er over, "dat veel van onze complexe denkbeelden (in zijn tijd, de eerste helft van de 18e eeuw) nooit indrukken hadden die ermee corresponderen en dat veel van onze complexe indrukken in exacte kopieen van denkbeelden zijn vastgelegd." Over eigenschappen die associatie veroorzaken, zijn er volgens Hume drie, namelijk gelijkenis, nabijheid in tijd en plaats en oorzaak-en-gevolg. Hume schrijft hierover :" Het is duidelijk dat onze verbeelding, in ons denkproces en de constante omloop van onze denkbeelden makkelijk de overgang maakt van een denkbeeld naar een ander -dat er op lijkt- en dat deze eigenschap op zich voor de verbeelding een voldoende prikkel tot associatie is. Het blijkt evenzo dat de zintuigen, wanneer zij hun aandacht richten op andere objecten, zij dat regelmatig moeten doen en dus die objecten uitkiezen die in elkaars -nabijheid- zijn. Door een lange gewenning moet de verbeelding zich dezelfde methoden hebben eigengemaakt en gebruikt en zijn tijd en plaats om zich haar objecten voor te stellen. Wat het verband van oorzaak en gevolg aangaat zullen we later deze kwestie tot op de bodem uitzoeken.------------                                     Volgens Hume is ZEKERE KENNIS, de kennis die de uitkomst is van logisch noodzakelijke deducties (afleidingen, dus NIET INDUCTIES, dit zijn generalisaties), en het model daarvoor is de euclidische meetkunde. (Euclides, in het oude Griekenland : "De Elementen" , ongeveer 300 voor Christus). Hierin worden enkele axioma's (uit waarnemingen bevonden, maar niet bewezen stellingen) geformuleerd en wordt vervolgens aan de hand daarvan een meetkunde van stellingen opgebouwd.                                                                          Volgens Hume is WAARSCHIJNLIJKE KENNIS(kennis die wij niet helemaal zeker weten) empirische kennis. Deze kennis is onze gereguleerde en geanalyseerde ervaring (dus waarnemingen van met name uitkomsten van correct uitgevoerde laboratorium-experimenten of bijvoorbeeld waarnemingen, bijvoorbeeld met een telescoop, aan de sterrenhemel). Deze kennis is nooit zeker en alleen maar waarschijnlijk. Dit heeft twee redenen. We constateren, ten eerste, dat een object (oorzaak) altijd gevolgd wordt door een ander object (gevolg), maar we hebben geen sluitende reden om aan te nemen dat A altijd gevolgd zal worden door B: Ten tweede nemen we aan dat het universum noodzakelijk door natuurwetten bepaald is. Dit blijkt echter een aanname, waarvoor we nooit enig bewijs kunnen aanvoeren.-----------                                               Over HET VERSTAND schrijft Hume: "........En zoals een denkbeeld uit het geheugen zijn kracht en levendigheid verliest en tot op zekere hoogte KAN degenereren, zodat we het kunnen houden voor een denkbeeld uit de verbeelding, zo kan OMGEKEERD een denkbeeld uit de verbeelding zoveel kracht en levendigheid krijgen, dat het door kan gaan voor een denkbeeld uit het geheugen. Dit heeft een MISLEIDEND effect op onze overtuiging en ons oordeel. "....".......Zo lijkt het erop dat overtuiging of instemming, die het geheugen en de zintuigen altijd vergezellen, niets meer is dan de levendigheid van de percepties die ze vertegenwoordigt en dat dit het enige is dat ze onderscheidt van de verbeelding. Geloven betekent in dit geval dat men een onmiddellijke indruk van de zintuigen voelt of een herhaling van deze indruk in het geheugen beleeft. Alleen de kracht en de levendigheid van de perceptie die de eerste oordeelsvorming uitmaakt, legt de grondslag voor de argumenten waarop wij bouwen, wanneer wij de betrekking van oorzaak en gevolg nagaan."    
45.                     HUME OVER DE NOODZAKELIJKE SCEPSIS DIE WIJ DIENEN TE HEBBEN . Niet alles voor zoete koek aannemen !!..............Uit Humes "scepticisme ten aanzien van onze rede" : IN DE WISKUNDE EN DE LOGICA ZIJN REGELS ZEKER EN ONFEILBAAR , maar wanneer we deze toepassen met onze feilbare en onzekere vermogens , dan zijn we --geneigd-- om daarvan af te wijken en vergissingen te maken . (Ik snap niet wat Hume hiermee bedoelt; ik vind hem hier te pessimistisch )..........Ook moeten wij onze blik verruimen door inzicht te verkrijgen in de geschiedenis van alle gevallen waar ons inzicht ons misleid heeft en die vergelijken met die waarin ons inzicht een juiste en ware getuigenis heeft afgelegd................                                                                          Geen wonder dus dat een overtuiging die het produkt is van een subtiele redenering vermindert in verhouding tot de inspanning die de verbeelding moet leveren om deze redenering te volgen en in al zijn onderdelen te begrijpen .De overtuiging , zijnde een levendig begrip , kan nooit volledig zijn , behalve wanneer dat haar grond vindt in iets dat natuurlijk en ongedwongen is .    En :  Sceptische en dogmatische redeneringen zijn gelijksoortig , hoewel tegengesteld in hun werking en strekking . Als de laatste sterk zijn , ontmoeten zij een tegenstander van gelijke kracht . Daar hun kracht om te beginnen gelijk was blijft dat zo lang een van beide bestaat . Geen van beide verliest zijn kracht in deze strijd zonder evenveel kracht van zijn tegenstrever weg te nemen.                                                                                        Gelukkig dus dat DE NATUUR op den duur de kracht van alle sceptische argumenten breekt en deze ervan weerhoudt om grote invloed op het menselijke inzicht te hebben . Als we zouden moeten geloven in het feit dat sceptische argumenten zichzelf zouden opblazen , dan zal dit nooit plaatsvinden , voordat ze eerst iedere overtuigingskracht hebben ondermijnd en de menselijke rede totaal vernietigd hebben ..----------(binnenkort meer citaten van David Hume)
46.                      Toen Hume 18 jaar oud was , kondigde hij met enthousiasme aan dat er nieuwe inzichten van hem waren op filosofisch gebied ( "Toen ik 18 was" , schrijft Hume enige jaren daarna, "opende zich voor mij een geheel nieuw perspectief ( a new scene of thought ) , dat mij buiten mijzelf bracht van verrukking" Maar dan beschrijft hij dat niet verder komt. Het blijkt dat hij voor de uitwerking van zijn nieuwe inzicht nergens enige steun vond ) Beroemd is Humes zogenaamde geestelijke crisis, toen, toen hij jong was, zo begin 20. Hume was niet geestesziek, hij had geen psychiatrische ziekte , integendeel , maar door zijn nieuwe opvattingen op het gebied van wetenschapsfilosfie , zijn empiristische methode-zie boven, raakte hij toen in onmin met behoudende en gevestigde krachten , toen in Schotland , omstreeks 1735 , in de wetenschap, de ethiek en de kerk.                                                                                                          Hume kwam na onderzoek van de praktijken in zijn tijd tot het --perspectief , " dat een OVERTUIGING meer een daad is van onze gevoelens dan van onze cognitieve ( is verstandelijke ) gaven ." Deze hypothese ( zoals Hume dit noemde ) verklaart volgens vele bestudeerders van Humes werk , zijn problemen . Hume raakte in diepe eenzaamheid en verviel ook een tijdlang tot nietsdoen . Hij kon niet terugvallen op geloof als ongelovige en -zie boven ook - door Humes skepsis ook ten opzichte van het gezonde verstand , de rede , in het algemeen gesproken , dus ook bij hemzelf , raakte hij , zoals hij het omschreef , in een diep --filosofisch--isolement , maar Hume onderkende zijn situatie en dwong zichzelf , zoals hij zei , iets ter hand te nemen en hij verplichtte zich , toen iedereen hem in steek leek te hebben gelaten , gezelschap te zoeken en hij deed een smekend beroep op zijn naaste dierbaren , samen wat met hem te gaan doen .Hij vond gezelschap bij mensen met een handicap .                                                                                                                        De eerzuchtige Hume , die aanvankelijk weinig succes en navolging vond met zijn opvattingen en publicaties , -zijn opvattingen en publicaties werden aanvankelijk vrijwel geheel genegeerd.---zei in 1740 , toen hij 29 jaar oud was , een jaar reeds na de publicatie van zijn "Traktaat over de menselijke natuur" , zei dat hij teleurgesteld was over dat hij vrijwel geen gehoor vond en zo , maar in de jaren daarna , kreeg hij toch ( bij leven ) steeds meer gehoor, voor vooral ook zijn empiristische methode , niet alleen voor het verkrijgen van objectieve wetenschappelijke kennis in de natuurwetenschappen , maar ook om het verkrijgen van wat goed en kwaad is , de ethiek , Humes moraalfilosofie en toen Hume , 65 jaar oud in 1776 kwam te overlijden , was hij behoorlijk gefortuneerd geworden door het op latere leeftijd steeds meer succes te hebben gekregen met zijn nieuwe inzichten en aldus met zijn publicaties en de vele lezingen die hij heeft gehouden   ----
47.                    De humanistische omroep HUMAN over David Hume :    "Op zijn 28e schreef David Hume het boek "A Treatise of Human Nature." Tot HUmes grote teleurstelling wordt het boek volkomen genegeerd .Inmiddels geldt het als een van de belangrijkste filosofische studies. Het Traktaat is een aanval op elke vorm van speculeren of gissen . Het belangrijkste inzicht van Hume luidt dat de menselijke natuur de grond vormt van alle kennis. Een uitspraak over hoe de wereld in mekaar zit of over het bestaan van god zegt vooral iets over hoe wij zelf in elkaar zitten .                                                                                               Neem causaliteit ofwel de wet van oorzaak en gevolg . Een uitspraak dat alles een oorzaak heeft lijkt objectief waar . Hume betwijfelt dat . Wij kunnen hooguit zeggen dat de mens van nature relaties legt tussen verschillende zintuigelijke waarnemingen. Maar wat een mens waarneemt of denkt waar te nemen hoeft niet de werkelijkheid te zijn . Het zegt meer iets over hoe onze """geest""" werkt. Hume wil de menselijke natuur begrijpen en beseft dat de rede beperkt is . "De rede is het slaaf van onze hartstochten. Begeerte en emoties zijn vaak alles bepalend .Die moeten we dus onderzoeken . We kunnen dus bijvoorbeeld allerlei abstracte theorieen hierover ontwikkelen                        Maar kijk liever naar de praktijk zegt Hume . Dan zien we dat de mens de natuurlijke neiging heeft zich goedwillend te gedragen. Hume keert zich af van de populaire opvatting dat de mens in wezen egoistisch is. Hume schreef veel over religie . Hij probeert als een antropoloog te ontdekken waar de natuurlijke behoefte aan religie vandaan komt. Bijvoorbeeld uit angst voor het onbekende .  Hume die op zijn sterfbed geestelijke bijstand weigerde, schreef zijn eigen grafrede, waarin hij zichzelf neerzette als een man met een mild karakter . Het past bij zijn onderzoekende temperament : wars van dogma's ."**********--------******************************************************-------**********************************************************
48.                     Karl POPPER in zijn latere werk (uit 1963) ."Maar ik denk niet dat Bacon en Descartes erin geslaagd zijn hun epistemologische (is kennistheoretische) theorieen van elke autoriteit te bevrijden. (......) Beiden deden een beroep op een nieuwe autoriteit , de ene op de autoriteit van de zintuigen en de andere op de autoriteit van het verstand. Dit betekent dat zij er niet in slaagden een oplossing voor het grote probleem te vinden : hoe kunnen wij toegeven dat onze kennis een menselijke , en al te menselijke , zaak is zonder daarmee tegelijkertijd te zeggen dat het allemaal een individuele gril en willekeur is ?                                                                                                                    Popper schrijft : toch is dit probleem langgeleden onderkend en opgelost : eerst, lijkt het , door Xenofanes en toen door Democritus en door Socrates ( de Socrates van de Apologie en niet die van de Meno). De oplossing zien wij WANNEER WIJ ONS REALISEREN DAT WIJ ALLEMAAL VERGISSINGEN KUNNEN MAKEN EN DAT VAAK OOK DOEN, INDIVIDUEEL EN GEZAMENLIJK, maar dat juist dit idee van vergissing en menselijke feilbaarheid een ander idee insluit : het idee van objectieve waarheid : de NORM waarin wij tekort kunnen schieten .                                                                                                                        Het is dus niet juist te denken dat de stelling dat wij feilbaar zijn een onderdeel is van een pessimistische epistemologie. Want deze stelling impliceert dat wij naar waarheid , naar objectieve waarheid kunnen zoeken, hoewel wij het waarschijnlijk vaker wel dan niewt mis zullen hebben. En deze stelling impliceert ook dat wij, als wij dewaarheid respecteren , ernaar moeten zoeken door onze fouten op te sporen : door onvermoeibare rationele kritiek en zelfkritiek.                                                                                                                        Erasmus probeerde de belangrijke en bescheiden stelling van Socrates "Ken uzelf en geef dan toe hoe weinig u weet!" nieuw leven in te blazen. (......)Het is in dit verband belangrijk zich bewust te zijn van het verschil tussen de zogenaamde cartesiaanse TWIJFEL en de twijfel van Socrates , Erasmus en Montaigne . Terwijl Socrates aan de menselijke kennis en wijsheid twijfelt en niet ophoudt ellke aanspraak op kennis en wijsheid te verwerpen , betwijfelt Descartes alles , maar alleen om ten slotte in het bezit van ABSOLUUT ZEKERE KENNIS te komen. (.....)De cartesiaanse twijfel blijkt slechts een maieutisch instrument te zijn om een waarheidscriterium en daarmee een manier om zekere kennis en wijsheid te verkrijgen , in handen te krijgen.                                                                                                                             Voor Socrates van de Apologie bestond WIJSHEID hierin dat wij ons van onze grenzen bewust worden en dat ieder van ons weet hoe weinig hij weet. Deze LEER van een wezenlijke menselijke feilbaarheid was het die Nicolaas van Casu en Erasmus (die naar Socrates verwijst) nieuw leven inbliezen en het was deze "humanistische" leer (in tegenstelling tot de optimistische leer waarop Milton vertrouwde , de leer dat DE WAARHEID OVERWINT) die Nicolaas van Casu en Erasmus , Montaigne , Locke en Voltaire , gevolgd door John Stuart Mill en Bertrand Russell tot basis van hun TOLERANTIE maakten. "WAT IS TOLERANTIE ?" , vraagt Voltaire in zijn wijsgerig woordenboek en hij antwoordt : "Het is een noodzakelijk gevolg van onze menselijkheid. Wij zijn allen feilbaar en tot vergissingen geneigd. LATEN WIJ DAN ELKAARS DWAASHEID VERGEVEN. Dit is het eerste principe van het natuurrecht."                                                                                                                  Ik zeg hierover echter : we moeten waakzaam blijven : criminaliteit is van alle tijden en fascistische en zwaar fanatische opvattingen en intolerantie zijn er ook altijd en de geschiedenis leert ons dat er dogma,s zijn die mensen dom willen houden en ook die de wetenschap en de techniek willen gebruiken voor moordzuchtige en onderdrukkende doeleinden!
49.                    Het WIENER KREIS. Een groep filosofen uit Wenen, de Wiener Kreis , had onder de naam "logisch positivisme" een tijdlang grote invloed. Rudolf Carnap ( 1891-1970) was een prominent vertegenwoordiger en ook de (jonge) Ludwig Wittgenstein (1889-1951) werd er , alhoewel tegen zijn zin , toe gerekend . Hun doel was om een vaste grondslag voor de wetenschap te formuleren en hersenspinsels onder de naam "metafysica" uit te bannen . Volgens Carnap hadden sceptici en empiristen altijd beweerd dat de zogenaamde metafysica zich verliest in onwaarheden , ontoetsbare uitspraken of vaagheden .
50.                  WAT IS INDUCTIE ? Hoe kan de juistheid van een wetenschappelijke theorie door middel van zijn empirische basis dan bewezen worden ? Het logisch positivisme van het Wiener Kreis , zie hier boven ,zag de relatie tussen waarneming en theorie zo dat een theorie geconstrueerd moet worden als het (voorlopige) eindproduct van stapsgewijs verdergaande generalisaties uit waarnemingen .Waarnemingen leveren eerst het materiaal voor generalisaties op een laag abstractieniveau , direct aansluitend bij een serie waarnemingen en daarom empirische generalisaties genoemd . "Alle zwanen zijn wit" is een generalisatie uit vele waargenomen witte zwanen . Die generalisaties kunnen op hun beurt weer de basis vormen voor nieuwe, maar dan op een hoger abstractieniveau , enzovoort, totdat uiteindelijk de torenhoge abstracties van de hedendaagse natuurwetenschappelijke theorieen bereikt zijn . Dit stapsgewijs voortschrijdende generalisatie- en abstractieproces was voor het empirisme vanouds het ideaalmodel voor kennisverwerving en wordt INDUCTIE  genoemd.
51.                   POPPER VERWERPT INDUCTIE. Popper verwerpt de veronderstelling dat verificatie van een theorie mogelijk zou zijn .Een algemene uitspraak kan nooit door een eindig aantal waarnemingen worden geverifieerd , ook niet een empirische generalisatie als "Alle zwanen zijn wit" . Hoeveel witte zwanen we ook hebben waargenomen , nooit zullen we op grond daarvan als vaststaand mogen concluderen dat alle zwanen wit zijn . Verificatie is niet onmogelijk, omdat er praktische beperkingen zijn , maar zo zegt Popper, omdat inductie , in tegenstelling tot deductie , LOGISCH ONMOGELIJK is.                                      Maar Popper stelt daar iets tegenover. Zodra we een enkele zwarte zwaan ontdekt hebben , weten we dat de uitspraak "Alle zwanen zijn wit" onjuist is. Een algemene uitspraak kan niet geverifieerd, maar wel gefalsifieerd worden .Een theorie komt aldus niet na de waarneming , maar er voor . Immers uit een inhoudsvolle theorie kunnen voorspellingen worden afgeleid over wat er onder specifieke condities waargenomen kan worden en als die waarnemingen in strijd zijn met de voorspellingen, pleit dit tegen de theorie . EEN THEORIE KAN NIET GELEGITIMEERD WORDEN DOOR INDUCTIE (van waarneming nyaar theorie) MAAR DOOR DEDUCTIE (van theorie naar waarneming).                                                                                                                 En Popper zegt daarbij dat een nieuwe theorie in de wetenschap op onconventionele wijze mag worden ontwikkeld, zo leert ook de geschiedenis van met name ook de natuurwetenschappen , zie boven ook en hier beneden Popper en dialectiek.
52.                    Popper schrijft : er was eens een beroemd wetenschapsman , Galileo Galilei genaamd . De Inquisitie stelde een gerechtelijk onderzoek naar hem in en dwong hem zijn theorieen te herroepen . Dit veroorzaakte grote beroering en gedurende meer dan 250 jaar , lang nadat de publieke opinie de overwinning had behaald en de Kerk de wetenschap was gaan tolereren , raakten de mensen over deze zaak verontwaardigd en opgewonden .Waar ging het in deze kwestie nu eigenlijk om ? Het ging om de status van het copernicaanse "Wereldstelsel" dat onder andewre een verklaring van de dagelijkse zonnebeweging gaf .De Kerk was bereid te erkennen dat het nieuwe stelsel eenvoudiger was dan het oude en dat voor het maken van astronomische berekeningen en het doen van voorspellingen een geschikter INSTRUMENT was .Men had er geen bezwaar tegen dat Galilei de wiskundige theorie onderwees, zolang hij maar duidelijk maakte dat de theorie alleen instrumentele waarde had , dat het niets dan een "veronderstelling" was , zoals kardinaal Bellarmino het uitdrukte , of een "wiskundige hypothese" , een soort wiskundige truc , "bedacht en verondersteld om berekeningen te bekorten en te vergemakkelijken." (..........)                                                                                         Natuurlijk meende Galilei zelf ook dat het copernicaanse systeem als rekeninstrument beter was dan voorgaande systemen . Maar tegelijkertijd was hij ervan overtuigd dat het EEN JUISTE BESCHRIJVING VAN DE WERELD was .De Kerk was niet bereid de waarheid van een Nieuw Wereldstelsel dat een passage van het Oude Testament leek te weerspreken , voor mogelijk te houden . Maar dit was niet de voornaamste reden . Een belangrijker reden werd ongeveer honderd jaar later op een duidelijke wijze door bisschop Berkeley in een kritiek op Newton onder woorden gebracht. Het copernicaanse wereldstelsel had zich inmiddels verder ontwikkeld en in de tijd van Berkeley was hieruit de zwaartekrachtstheorie van Newton ontstaan .Berkeley zag in deze theorie een serieuze concurrent van de godsdienst. Hij was ervan overtuigd dat het geloof in het gezag van de godsdienst als gevolg van de nieuwe wetenschap sterk achteruit zou gaan wanneer de interpretatie die de "vrijdenkers" eraan gaven , juist was . Deze beschouwden het succes van de wetenschap als een bewijs dat het menselijk verstand in staat was om zonder verdere hulp van goddelijke openbaring de geheimen van deze wereld en de werkelijkheid die achter de uiterlijke schijn verborgen ligt , te ontdekken ."
53.                    Popper schrijft verder :Een kritisch onderzoek van Newtons begrippen overtuigde Berkeley ervan dat deze theorie alleen maar een "wiskundige hypothese" kon zijn , dat wil zeggen een INSTRUMENT dat geschikt was voor het berekenen en voorspellen van verschijnselen , maar dat onmogelijk een juiste beschrijving van iets werkelijks kon zijn .                                           Als wapen bleek de kritiek van Berkeley een boemerang te zijn . In de handen van Hume werd het een bedreiging van elk geloof , of dit nu een menselijke oorsprong had of was geopenbaard . In de handen van Kant , die zowel in God als aan de waarheid van de newtoniaanse wetenschap geloofde ( Is dit wel zo ? Het is misschien wat anderen over Kant vonden.), ontwikkelde het zich in de stelling dat theoretische kennis van God onmogelijk was .
54.                    POPPER EN HET INSTRUMENTALISME . Popper schrijft in 1963 : (......)Zonder verder debat over de filosofische kant ervan , zonder een nieuw argument te geven , is de instrumentalistische opvatting een algemeen aanvaard dogma geworden . Men kan zonder overdrijving zeggen dat zij de officiele filosofie van de natuurkunde is geworden , omdat zij door bijna alle vooraanstaande theoretici op het gebied van de natuurkunde ( hoewl niet door Einstein en Schrodinger) wordt onderschreven en een onderdeel is geworden van het huidige onderwijs in de natuurkunde. (.......) Waar zij zich nu , als natuurkundigen , om bekommeren is (a) het beheersen van het wiskundig formalisme , dat wil zeggen , van het instrument en (b) de toepassingen ervan ; en dat is alles .......Volgens het instrumentalistische standpunt zijn theorieen niets dan instrumenten , terwijl de opvatting van Galilei was dat zij niet alleen instrumenten waren , maar ook -en vooral- EEN BESCHRIJVING VAN DE WERELD , of van bepaalde aspecten van de wereld .                                                             Popper schrijft : "Er staat , tenminste in de ogen van degenen die , zoals ik , de instrumentalistische opvatting niet accepteren , in deze kwestie veel op het spel." Popper meende , hoe dat ook kwam , dat de meeste van zijn tijdgenoten-natuurkundigen-geleerden , het bij het verkeerde eind hadden , lijkt het wel .Persoonlijk had ik niet de indruk dat tijdens de colleges natuurkunde , die ik in Delft in mijn studententijd in de 70er jaren van de vorige eeuw , dat het er zo voorstond In het algemeen leek het erop , dat ook met de wiskundige modellen , de docenten natuurkunde wel degelijk bewust bestaande dingen uit de natuur beschreven .                                                                       Recent is de Kopenhaagse interpretatie van de kwantummechanica verworpen geworden (zie daarover de subpagina kwantummechanica van de pagina onderwerpen natuurkunde van deze website)en daarmee ook lijkt het grotendeels het compemetariteitsbeginsel van Bohr ( zie elders op deze pagina) en misschien blijkt hieruit dat de hedendaagse natuurkundigen net als in de twintiger en dertiger jaren van de vorige eeuw kritischer zijn dan gesuggereerd wordt ; vast wel ook de natuurkundigen houden zich zeer met grondslagenproblemen bezig en verschillende grote geleerden waaronder Einstein hebben zich bijvoorbeeld tegen kernwapens verklaard . Einstein noemde de atoombom een onesthetisch wapen . zie verder de subpagina kwantummechanica van de pagina onderwerpen natuurkunde van deze website .
55.                    Hoe is het zo gekomen dat in Poppers tijd volgens hem het instrumentalisme haar overwinning ook nauwelijks aan goede argumenten te danken had ? Volgens Popper door twee omstandigheden : a) moeilijkheden bij het interpreteren van het formalisme van de kwantumtheorie en b) het spectaculaire succes van de praktische toepassingen van deze theorie .Bij a) In 1927 introduceerde Niels Bohr , een van de grootste denkers op dit gebied , het zogenaamde complementariteits-principe in de atoomfysica. Dit principe kwam neer op het verder "afzien" van de poging de atoomtheorie als een beschrijving van iets te interpreteren .                                                                              Alleen door natuurkundige theorieen niet te interpreteren en niet meer te proberen te begrijpen dan nodig is voor (a) het beheersen van het formalisme en (b) het in verband brengen van zo'n theorie met elk van haar werkelijk realiseerbare toepassingen afzonderlijk , blijft de natuurkunde consistent . De instrumentalistische filosofie werd hier dus ad hoc gebruikt om de theorie van bepaalde contradicties te vrijwaren . --------                                                Recent is echter de zogenaamde Kopenhaagse interpretatie van de kwantummechanica verworpen geworden . zie hierover verder op de subpagina kwantummechanica van de pagina onderwerpen natuurkunde van deze website.
56.                   POPPER EN DE DIALECTIEK . "Trial and error" Popper hierover : de proefondervindelijke methode is in wezen niets anders dan een methode van eliminatie .Wanneer wij geluk hebben , kunnen wij op deze manier de minder juiste theorieen elimineren en de meest juiste overhouden .Wanneer men deze beschrijving van de ontwikkeling van het menselijk denken in het algemeen en van het wetenschappelijk denken in het bijzonder als min of meer juist accepteert , kan men ook beter begrijpen wat degenen die zeggen dat het denken zich langs dialectische lijnen voortbeweegt , bedoelen . De dialectiek ( in de moderne betekenis, met name die Hegel gebruikte) is een theorie die stelt dat iets -en meer in het bijzonder, het menselijk denken -  zich volgens de zogenaamde dialectische triade ontwikkelt : these , antithese en synthese . Maar wij moeten voorzichtig zijn .(binnenkort meer)
57.                  POPPER VERWERPT DE PSYCHOLOGIE VAN DAVID HUME . Popper schrijft onder meer : (.....)Maar ondanks mijn liefde voor Hume en voor het gezonde verstand , was ik ervan overtuigd dat zijn psychologische theorie onjuist was . En ik meende zelfs dat men dit op zuiver logische gronden kon laten zien .Humes psychologische theorie , dat wil zeggen de algemeen gangbare psychologische theorie , maakte mijns inziens op ten minste drie verschillende punten een fout : (a) het typische resultaat van herhaling (b) het ontstaan van gewoonten en (c) het karakter van die ervaringen of gedragswijzen die men kan beschrijven als "het geloven in een wet" of het "verwachten van een wetmatige opeenvolging van gebeurtenissen". (binnenkort meer )
58.                    Popper schrijft in 1963 : "De opvatting dat men in de wetenschap van waarneming naar theorie gaat , wordt nog steeds door zovelen en met zoveel overtuiging onderschreven dat mijn ontkenning ervan dikwijls met ongeloof wordt ontvangen ."
59.                    Ik vind KARL POPPER de grootste filosoof die er ooit bestaan heeft . Popper heeft met name met zijn weerlegging van inductie en met zijn falsificatie-methode de wetenschapsfilosofie gebracht tot zoals die er heden voorstaat. Pas op latere leeftijd werden de denkbeelden van Popper overgenomen ; dit blijkt ondermeer uit dat zijn grote werk , "Logik der Forschung" van 1934 , pas in 1959 in het Engels is vertaald .------                                      Behalve wetenschapsfilosoof , die wis- en natuurkunde studeerde , was Popper ook een groot denker over politiek en hoe de staat en de samenleving er uit zouden moeten zien en Popper was ook een groot denker over de wereldvrede . POPPER ACHTTE HET MOGELIJK DAT DE WERELDVREDE BEREIKT ZOU WORDEN . Popper zag een vooruitgang bij veel mensen , op het gebied van hoe zij denken op het gebied van ethiek en moraal .----------                             Popper schreef , toen hij al heel oud was , ver boven de 80 , : "Wanneer ik probeer te denken over Europese en Amerikaanse geschiedenis , kom ik ook tot de conclusie dat het feit van VOORUITGANG geschreven is in de geschiedenis , maar vooruitgang is geen natuurwet . De basis , gewonnen door een generatie , kan verloren raken door de volgende generatie . Wat is die vooruitgang , waar de geschiedenis ons over leert en wat is onzeker en kan verloren raken ? Het antwoord op deze vraag is duidelijk . De vooruitgang die we allen in gedachten hebben , is ethische of morele vooruitgang . Het is vooruitgang naar reeds in het Nieuwe Testament van de bijbel ( wat waar is is waar! ) in het vooruitzicht gestelde vrede op aarde , wanneer  geweld van wat voor soort dan ook verdwijnt uit zowel de interne als externe relaties van landen . Het is vooruitgang naar de regel van de wet en een verbond tussen alle landen gebaseerd op regels van de wet , met het doel het handhaven van de vrede .-----------------                                                                                                 Dit is - refererend aan Kant - onze morele plicht. De plicht van alle mensen van goede wil ; het doel dat we in de geschiedenis moeten hebben . Sinds dat er kernwapens zijn , is het een noodzakelijk doel . Niet alleen heeft dit doel goede vooruitzichten (omdat de geciviliseerde staten tegenwoordig ook de machtige staten zijn ) ; het is noodzakelijk ; Het bestaan van kernwapens maakt het een noodzakelijk doel voor iedereen die voor de vooruitgang van mensheid en beschaving staat . Het doel komt origineel van het Augustus-tijdperk van het Romeinse Rijk en van het Nieuwe Testament ........"And peace on earth to be gained by all men of good will."......                                                           "Na de vreselijke Eerste Wereldoorlog (die leidde tot het Kellogg Pact) en na de vreselijke Tweede Wereldoorlog (die leidde tot de Verenigde Naties) is een voldoende sterke politieke beweging gekomen tussen alle mensen van goede wil."
60.                    (((POPPER was op latere leeftijd een zeer vitale man , die op grond van leeftijd wel , toen hij 67 jaar oud was , in 1969 , met pensioen als hoogleraar aan de universiteit in Groot-Brittannie moest .Tot op hoge leeftijd , tot na zijn 90e verjaardag , bleef Popper veel lezingen geven en deed hij mee aan discussies/debatten , over de hele wereld))))                                                               In zijn latere werk , zo van de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw , toen Popper 60 jaar-70 jaar en ouder was , publiceerde Popper verder zijn ideeen over MENSELIJKE KENNIS . Volgens Popper zijn er daaromtrent drie zogenoemde "werelden" : 1) De materiele wereld . De "wereld" van fysische objecten . De "wereld van natuurwetenschappelijke kennis . 2) De mentale "wereld" van bewustzijnstoestanden .De binnenwereld van alles wat subjectief is . En ieder mens heeft die , volgens Popper . Ook hier geldt , volgens Popper , dat ieder mens in een deel van deze wereld leeft en ""dat niet ieder mens in dezelfde streken van deze wereld leeft."" 3) De "wereld" van ideeen in objectieve zin .De 3e wereld is die van de concepten en die van de inhouden van opvattingen , ideeen en abstracties : de wereld van de theoretische zijnden . Ook deze "wereld" bestaat echt !!!..(later meer)********************************--**************************************************************-**************************************************************-**************************************************************
61.                   WISKUNDE is geen door de mens ontworpen/verzonnen /geconstrueerde iets ( zoals wel de talen) , MAAR EEN WERKELIJK IETS ; EEN FENOMEEN . Wiskunde gaat over reele zaken uit de natuurkundige werkelijkheid : vierkanten , cirkels , kubussen enzovoorts en ook over getallen (aantallen) .Daarom zeg ik ook hier :(nieuwe) WISKUNDE WORDT ONTDEKT , niet uitgevonden .. Ik denk niet dat Popper hier geheel anders over dacht .                          Wiskunde is iets moois , maar wiskunde beoefenen is wat anders dan bijvoorbeeld muziek beoefenen : componeren en spelen . De kunde van de wiskunde is de techniek van het wiskunde beoefenen . Humorvol worden beoefenaren van de wiskunde wiskunstenaars genoemd . De kunst is hier echter niet zoiets als muziek , beoefenen , of schideren of beeldhouwen , maar de vaardigheid , de praktijk , van het wiskunde beoefenen ; dus ook het ontdekken van nieuwe dingen , stellingen , naar aanleiding van nieuw gebruikte definities van reeel bestaande dingen als getallen (aantallen) en driehoeken en cirkels enzovoorts enzovoorts ......(binnenkort meer)
62.                    Over RENE DESCARTES en vooral over zijn "Discours de la Methode" van 1637. Descartes gaat ervan uit dat de mens van nature in staat is om "waar" en "onwaar" van elkaar te onderscheiden , maar om onszelf in staat te stellen om dat vermogen uit te oefenen hebben we een "methode" nodig , dat wil zeggen , een "weg" of "plan van aanpak" ....Descartes : " het is niet voldoende om een goed verstand te hebben ; het belangrijkste is dat men het goed gebruikt".....                                                                                                      Descartes : En zo kwam ik op de gedachte dat we een andere methode nodig hebben .(.......) Ik geloofde dat ik het grote aantal voorschriften van de logica kon vervangen door de vier volgende regels , mits ik maar het vaste besluit nam mij er altijd en zonder enige uitzondering aan te houden .--De eerste was nooit iets voor waar aan te nemen waarvan ik niet zelf de waarheid op evidente wijze inzag , dat wil zeggen , zorgvuldig te vermijden om overhaast of vooringenomen te oordelen en in mijn oordeel niets te betrekken dat wat zich zo helder en zo welonderscheiden aan mijn geest voordeed dat ik er niet meer aan kon twijfelen . ---De tweede , om elk te onderzoeken probleem eerst in zoveel stukken te verdelen als mogelijk en voor een juiste oplossing noodzakelijk zou zijn .---De derde : om mijn gedachten volgens een bepaalde orde te doen verlopen , dat wil zeggen , te beginnen met de meest eenvoudige dingen , die het makkelijkst te kennen zijn , en langzaamaan , als het ware stap voor stap , op te stijgen tot de kennis van de meest ingewikkelde zaken , en deze orde zelfs te veronderstellen tussen de dingen die van nature niet op elkaar volgen .-----En de laatste , om voortdurend een zo volledig en zo systematisch mogelijk overzicht te maken dat ik zeker zou zijn niets te vergeten .          (later meer)
63.                     Over IMMANUEL KANT (1724-1804)en vooral over zijn "Kritik der Reinen Vernunft" van 1781 . --------Kant vertelde dat hij de werken van David Hume (1711-1776 zie boven) bestudeerde en heeft iets veranderd aan de opvatting van Hume , die zichzelf een skepticus noemde , dat we alleen dingen kunnen weten door de ervaring , door waarnemingen . Kant stelde , dat wij mensen , de rede hebben , dat wij allen een gezond verstand hebben , zodat wij met onze cognitieve (verstandelijke) vermogens ook onze kennis kunnen opbouwen . Kant zei , dat hij niet zo'n empiricus was , als zijn Britse tijdgenoten Hume , Locke en Berkeley met name , maar dat hij vond dat hoe wij mensen dingen weten , zowel empirisch (door waarnemingen als uitkomsten van laboratorium-experimenten bijvoorbeeld ) maar ook rationeel , door te redeneren , verkrijgen , bijvoorbeeld en belangrijk : door het gebruik van logica en wiskunde .                                                                                                   Kant vond dan wel ook , dat doordat wij mensen de rede hebben , wij ook plichten hebben , niet uit medelijden , schuldgevoel , maar morele plichten , zoals het helpen , en niet verhinderen van de medemens . Plichten die wij kunnen weten .-----------------                                                                               Kant noemde "a priori " kennis significant ware kennis over de werkelijkheid , die we door te redeneren kunnen ontdekken . Je hebt ook "a posteriori"-kennis , dat is kennis die we uit waarnemingen , de ervaring , hebben . Je hebt analytische waarheden , die zijn waar per definitie . synthetische waarheden zijn waarheden die we uit moeten zoeken .Kant meende dat wij bepaalde dingen ook niet kunnen weten . Die weten wij dan ook niet !!!! In plaats van de traditionele vraag of kennis de werkelijkheid juist weergeeft , wil Kant onderzoeken hoe de werkelijkheid aan ons kennisapparaat beantwoordt .------------                                                                                                     N.B. Kant reisde nooit ver ; hij verliet Kalingrad , waar hij hoogleraar was , nooit langer dan een dag en volgens Heine had Kant zo'n strakke dagindeling , dat je "de klok erop gelijk kon zetten" . Kant is nooit getrouwd geweest , maar was geen stijve figuur . Hij had een rijk sociaal leven en stond bekend om zijn briljante lezingen .-----------------                                                   De eerste taak die Kant zichzelf stelde , was uitvinden hoe je tot positieve uitspraken kon komen over wat er schuilgaat achter de menselijke ervaring . Kant bestrijdt dus de skepsis van Hume door te laten zien dat we kennis kunnen verwerven over de wereld ZOALS DIE ZICH AAN ONS TOONT. Dat betekent echter dat we geen kennis kunnen hebben van wat we niet waarnemen . We kunnen niets zeggen over het universum als geheel of wat erachter ligt . Kant verwierp de traditionele , metafysische bespiegelingen over het bestaan van een hogere macht (God) , de oorzaak van het universum en of dat begrensd is in ruimte en tijd ( het lijkt mij niet) , de onstervelijkheid van de ziel , omdat de ervaring over deze thema's geen uitsluitsel kan geven . ---------                   Kant merkt op dat wat we weten , wordt bepaald door ons zintuiglijke en cognitieve apparaat . Kennis begint weliswaar met ervaring maar deze moet worden geordend door het verstand . Met de rede kunnen we de structuur beschrijven die het verstand aan onze ervaring oplegt en zo universele waarheden over de wereld ontdekken . Wat is die structuur ? Kant stelt dat onze gewaarwording van de wereld spatiotemporeel is : RUIMTE EN TIJD ZIJN DE VOORWAARDEN VOOR ZINTUIGLIJKE ERVARING EN DE NOODZAKELIJKE STRUCTUUR WAARIN WIJ DE ERVARING GIETEN .             (naar beneden meer)
64.                      Over FRANCIS BACON en vooral over zijn nieuwe inzichten over wetenschapsbeoefening en wetenschapsfilosofie , zijn "Novum Organon" van plusminus 1630 . --Francis Bacon (Groot-Brittannie , 1561-1626 ) , was een groot genie , die leefde na de Middeleeuwen in Europa en die bijdroeg tot de moderne wereld . Hij deed geen nieuwe ontdekkingen , ontwikkelde geen technologische innovaties , maar kwam tot een schitterende nieuwe filosofie en een METHODE (werkwijze) om deze dingen te doen . In essentie wilde Bacon het in kaart brengen van de natuurlijke wereld opnieuw uitvinden . Hij werd beheersd door een vooruitgangs-visie . Hij was misschien wel de eerste wetenschapsfilosoof die er toe doet . Hij wilde 3 zaken combineren : hoe kennis wordt gerechtvaardigd , hoe kennis kan worden uitgebreid en hoe kennis nuttig gemaakt kan worden .-----                                                                                                  De combinatie van de methodes van Bacon met de opvattingen en verwachtingen van Bacon leidde tot zoiets als de moderne wetenschap , en de moderne wetenschappelijke praktijk . Het zette wetenschap naar een van de dominante aspecten van de moderne westerse cultuur .-----                                                  Ten eerste was Bacon een van de allereerste filosofen die de experimentele methode bepleitte als de meest efficiente manier om kennis te verkrijgen van de natuurkundige werkelijkheid -dat is de wereld om ons heen . Voor Bacons tijd , was de studie van de natuur grotendeels gebaseerd op "leunstoel"-SPECULATIE . Ten tweede , meende Bacon dat kennis van de natuur gebruikt kan worden om de mensheid te dienen , door middel van het exploiteren van nieuwe ontdekkingen en uitvindingen op een praktische manier . Ten derde had Bacon ook een geheel innoverende visie op wat wordt genoemd "The logic of scientific discovery" .                                                                         De gangbare rationalistische natuurlijke filosofie hield deductieve logica als de enige manier , van redeneren , maar Bacon hield vol dat deductieve logica alleen nuttig is om te bevestigen wat we al weten . Daar hij -in zijn tijd- er van overtuigd was dat wat al bekend was door de traditionele beoefening van de natuurwetenschappen , grotendeels onjuist was , ging Bacon zo ver door te zeggen dat deuctieve logica fouten bestendigt , door waar te houden wat in feite onjuist is . Als een alternatief suggereerde Bacon een verfijning van wat bekend is als "inductieve logica" , de logica van de alledaagse ervaring .                                                                                                        Echter eerst al David Hume (1711-1776) en later Karl Popper (1902-1994) hebben de inductieve methode verworpen en zelfs weerlegd en Popper ( zie elders op deze pagina) kwam daarvoor in de plaats met zijn falsificatie-methode voor wetenschappelijk onderzoek . (later meer) .
65.                    Over de oud-Griekse filosoof ARISTOTELES , over zijn logica , over zijn diverse publicaties en zijn indeling van de wetenschappen zoals we die heden ruwweg nog steeds hebben en over de vraag of de oude Grieken en ook lateren werkelijk wel geloofden in hun fantasieen over hoe de wereld , de materie en het heelal , in elkaar zitten . Ik betwijfel dat . Een geloof is ook een geloof : dat weet je niet zeker .-------                                                                                Volgens Aristoteles begint filosofie met verwondering en als dat zo is , is filosofie zo oud als de mensheid . N. B. Voor zo ver we weten , zochten mensen voor 600 voor Christus de oplossing voor mysteries van het bestaan in mythen en godsdienst en beriepen zich op de traditie en het bovennatuurlijke .  -------                                                                                                  De vier grote werken van Aristoteles : ORGANON (LOGICA ) . Zes fundamentele werken over de logica die een volledig gestructureerd logisch systeem vormen . FYSICA .Aristoteles verreikende poging om alle natuurverschijnselen te verklaren in een enkel werk . Een toepassing van zijn logische methodes op de materiele wereld . METAFYSICA . (Een van de belangrijkste filosofische werken uit de geschiedenis) . Metafysica gaat een stap verder dan Fysica door dieper in te gaan op de aard van het bestaan , zijn oorzaak en verandering . Aristoteles stelt dat alle fysieke objecten uit twee elementen bestaan : vorm en materie . ETHICA EN POLITICA . Net als veel van de filosofen die door hem zijn beinvloed , richtte Aristoteles zich in zijn zuiver filosofische werken op ethische vragen . In zijn geschriften over ethiek behandelt Aristoteles een systeem waarin een persoon DEUGDZAAM kan worden door zijn handelingen . Hij zag ethiek als iets praktisch in plaats van theoretisch .****-----------------                                                                                        Over de ether . Aristoteles introduceerde "ether" als een universele allesomvattende stof die alle andere elementen bevat (en die de hemellichamen in de lucht houdt ) . Hoewel er geen bewijs was voor het bestaan van ether ( in feite volkomen fantasie van Aristoteles , zoals je wel vaker in de vroegere wetenschapsbeoefening zag en zeker ook in de religie . En dan moet je bedenken dat Aristoteles met andere zaken een zeer groot en bekwame wetenschapper was , jazeker .Een van de grootste wetenschappers ooit bestaan . Wil je niet meer zaken fantaseren , op welk gebied dan ook , als je dingen niet kunt verklaren !!!) , werd ether tot in de 20e eeuw beschouwd als een stof waardoor licht door de ruimte kon bewegen , die "lichtdragende ether" werd genoemd . In 1905 voorzag Albert Einstein uiteindelijk in een theorie over de voortplanting van licht waarbij ether niet nodig was . Na ruim 2000 jaar deed Aristoteles' grote idee uiteindelijk geen dienst meer .            (later meer)
66.                      Over het werk van de later door de Rooms-katholieke kerk heilig verklaarde THOMAS VAN AQUINO  . Diverse citaten . Over onder meer de rede en over de oud-Griekse filosofen en over dat de mens geboren wordt met een leeg verstand en dat ons alles aangeleerd wordt en dat het menselijk verstand , al lerende , kennis opbouwt en over het standpunt dat de mens een vrije wil heeft . Thomas van Aquino is misschien ongewild , degene die de zogenaamde Renaissance , het einde van de Middeleeuwen in Europa , heeft veroorzaakt .--                     Het belangrijkste werk van Thomas van Aquino is "Summa contra Gentiles" , dat hij in 1259-1264 schreef . Vogens Bertnand Russell tracht het de waarheid van de christelijke godsdienst aan te tonen , met behulp van bewijzen die bedoeld zijn voor een niet op voorhand christelijk publiek ; men krijgt de indruk dat Thomas heeft gedacht aan een lezer die thuis is in de Arabische filosofie .------                                                                                                                Thomas van Aquino schrijft : Laten wij eerst nagaan wat wordt bedoeld met "wijsheid" . Iemand kan op een bepaald gebied "wijs" zijn , zoals met betrekking tot het bouwen van huizen . Dat wil zeggen dat hij kennis heeft van de middelen die tot een bepaald doel leiden . Maar alle afzonderlijke doelen zijn ondergeschikt aan het doel van het heelal , en wijsheid als zodanig is gericht op dit doel van het heelal . dit doel is het goede van het intellect , dat wil zeggen de waarheid . Het streven naar wijsheid in deze zin is het meest volmaakte , verheven , nuttige en aangename streven . Dat alles wordt bewezen door zich te wenden tot "De Filosoof" , Aristoteles .                                              Mijn doel (zegt Thomas) is het aantonen van de waarheid die de katholieke kerk verkondigt . Hier moet ik echter een beroep doen op de natuurlijke rede , aangezien de heidenen het gezag van de Schrift niet aanvaarden . De natuurlijke rede schiet echter tekort wanneer het gaat om de dingen van God .(.....) Maar geen schepsel kent het wezen van God genoeg om er het bestaan van God uit te kunnen afleiden ."                                                                Russell schrijft : zelfs als elk van zijn leerstellingen onjuist zou zijn zou de Summa contra Gentiles toch een imposant theoretisch bouwwerk blijven                                                                                                                            Ik vind dat Thomas van Aquino ONBEWUST , en zoals hij met zijn leerstellingen impliciet ook bedoelt , met zaken is gekomen , die aanzetten tot het denken over bepaalde dingen , waarvan wij tegenwoordig zeggen , dat dat zo hoort . Ik bedoel hiermee : de bevindingen , ook in zijn argumenten , van Thomas van Aquino : 1) Dat de mens een lerend wezen is ; dat het menselijk verstand is opgebouwd , ondermeer doordat wij leren van wat wij waarnemen . (Later zal ik hierover enkele citaten van Thomas van Aquino geven .) 2) Dat in principe ieder mens een gezond verstand , de rede , heeft . 3) Dat er maar een waarheid is ; dat wil zeggen dat er maar een wetenschappelijk gelijk is . 4) Dat wij andersdenkenden , dan wij die zelf zijn , moeten bestuderen , zoals de katholieken de oude Griekse heidense filosofen , met name Aristoteles , moesten volgen en dat in het algemeen gesproken , andersdenkenden wel degelijk , op sommige gebieden , "de wijsheid in pacht " kunnen hebben .       (later meer)*****************************************************--------**************************************************************
67.                    ER IS MAAR EEN WETENSCHAPPELIJK GELIJK . Voorbeeld : het verschil tussen empirisme en rationalisme . Kant had groot gelijk , toen hij zei dat zowel het empirisme als het rationalisme van toepassing kunnen zijn en dat hij van beide richtingen goede dingen inzag (zie boven ) . Er wordt wel gezegd , dat Kant probeerde het rationalisme en het empirisme te verzoenen . Daartoe stelde Kant ook , dat er een radicale omwenteling in het filosofisch denken moest komen .Niet alleen de wiskunde maar ook bepaalde natuurwetenschappelijke kennis is kennis die de mens met zijn verstand , door middel van redeneren , heeft verkregen en is wel degelijk kennis over de natuurkundige werkelijkheid , de natuur , zoals wij die ervaren , de wereld-om-ons-heen . Zie beneden ook , over ook ruimte en tijd bijvoorbeeld . Doordat ons verstand , door CORRECT REDENEREN , bepaalde begrippen kent , zoals het een gebeurt tegelijkertijd of juist later of juist eerder dan het andere , en het ene ligt naast het andere , of de som van de lengtes van twee zijden van een driehoek is groter dan de lengte van de derde zijde van die driehoek , kunnen wij waarnemingen van concrete gebeurtenissen in de natuur , ordenen , ze in een vorm "gieten" .-----------                                                                                  Het is verkeerd de filosofen , de vroegere maar ook de tegenwoordig levenden , in een bepaalde categorie in te delen . Zo kunnen zij het niet bedoeld hebben . Je zou kunnen aantonen van een waarheid dat andere meningen ermee in tegenstrijd zijn en als van die bepaalde waarheid de juistheid is aangetoond , zijn de andere waarheden dan verworpen . Het is in de filosofie niet zo dat verschillende standpunten naast elkaar bestaan ; het zijn geen meningen in de zin van wat de een mooi vindt , vindt de ander lelijk .                      Er is maar een wetenschappelijk gelijk , ook in de filosofie . Er is dus maar een interpretatie van de kwantummechanica juist . Als een natuurkundige zegt dat hij het eens is met een bepaalde interpretatie van de kwantummechanica , bijvoorbeeld de Kopenhaagse interpretatie ( wat overigens tegenwoordig lang niet alle natuurkundigen zeggen ) , of juist niet maar bijvoorbeeld de veel-werelden-interpretatie , weet zo'n natuurkundige heel goed dat 1) de interpretatie is een filosofisch inzicht 2)er zijn meerdere interpretaties en 3) dat de collega#s en anderen er verschillend over denken .                         De geleerde bedoelt dan als hij zegt dat hij het eens is met een bepaald standpunt , waar hij weet dat er meerdere standpunten bestaan ,dat hij tot dan toe dat ene standpunt het meest waarschijnlijke vindt (dat kan het empiristische standpunt zijn of de kopenhaagse interpretatie van de kwantummechanica of dat we a priori synthetische kennis toch kunnen hebben) , maar dat het heel goed mogelijk is , dat hij , in samenspraak met wat anderen ervan vinden , in de toekomst een ander standpunt gaat innemen .
68.                        RUIMTE EN TIJD . Immanuel Kant , schrijft in zijn "Kritiek van de Zuivere Rede" (1781) : We zullen eerst de zintuiglijkheid isoleren door er alles uit weg te nemen wat het verstand denkt door middel van zijn begrippen , zodat er alleen maar empirische aanschouwing overblijft . In de tweede plaats zullen we er alles van scheiden wat tot de gewaarwording behoort , zodat er alleen zuivere aanschouwing en louter de vorm van de verschijning overblijft , en dat is alles wat de zintuiglijkheid a priori kan verschaffen . Uit dit onderzoek zal blijken dat er twee zuivere vormen van zintuiglijke aanschouwing als principes van a priori kennis zijn , namelijk RUIMTE EN TIJD . ---------                                    Kant acht Humes afwijzing van blijvende causale verbanden tussen de gegeven verschijnselen onverenigbaar met de uitgangspunten van de theoretische natuurkunde en bewandelt een andere weg . Hij stelt namelijk dat onze kennis niet uitsluitend uit de ervaring stamt . Onze kennis richt zich niet passief naar de voorwerpen zoals deze in de waarneming gegeven zijn . Er wordt iets aan de ervaring toegevoegd ; onafhankelijk ervan legt het denken bepaalde verbanden tussen de dingen . Het beginsel van causaliteit wordt volgens Kant door het intellect aan de ervaring opgelegd en is eerst daardoor kennis van oorzakelijke verbanden mogelijk . Daarmee draait Kant de verhouding tussen menselijke kennis en de gekende dingen zoals die gewoonlijk wordt opgevat , om . Onze kennis richt zich dus niet naar de objecten , is er geen getrouwe weergave van . Nee , zegt Kant , de objecten moeten zich naar onze kennis richten ; ze worden er hoe dan ook door gevormd . In die zin schept het intellect onafhankelijk van de waarneming orde in de natuur .                                                                                                                     Kant vergelijkt zijn ontdekking in de filosofie met de omwenteling die Copernicus in het natuurwetenschappelijk denken heeft teweeggebracht (zie de pagina astronomie/sterrenkunde) . Onze kennis van de natuur is daarmee gebonden aan bepaalde voorwaarden , die niet uit de ervaring worden afgeleid , maar inherent aan het kennen zijn . Deze voorwaarden worden door Kant "vormen" genoemd , waarbij hij een onderscheid maakt tussen waarnemingsvormen en denkvormen .                                         Zo liggen de voorstellingen van RUIMTE EN TIJD aan de waarneming ten grondslag . Ze zijn niet aan de waarneming ontleend , maar maken deze pas mogelijk . Daarnaast onderscheidt Kant twaalf denkvormen oftewel categorieen , volgens welke de gegevens van de waarneming verwerkt en geordend worden . Causaliteit en substantie zijn er de belangrijkste van . --                       Over RUIMTE . Kant schrijft over de ruimte ondermeer : Door middel van de uiterlijke zintuiglijkheid (een eigenschap van ons verstand ) stellen we ons objecten voor als buiten ons , en stellen we ons alle objecten samen in de ruimte voor . In de ruimte is hun gestalte , grootte en onderlinge verhouding bepaald , of bepaalbaar . De voorstelling van de ruimte kan niet door middel van ervaring aan de verhoudingen van de uiterlijke verschijning ontleend zijn , maar is die uiterlijke ervaring zelf pas door de genoemde voorstelling mogelijk .                                                                                                         Over TIJD . Kant schrijft over de tijd ondermeer : De tijd is geen empirisch begrip , dat van een of andere ervaring is afgeleid . Want gelijktijdigheid of opeenvolging zouden zelfs niet waargenomen worden , als de voorstelling van de tijd daaraan niet a priori ten grondslag zou liggen . De tijd heeft maar een dimensie : verschillende tijdstippen zijn niet gelijktijdig maar na elkaar ( zoals verschillende ruimtes niet na elkaar , maar tegelijkertijd zijn ).  ---------                                                                                                                        Je moet dus wel bedenken , dat Kant zegt , dat doordat wij mensen met ons verstand de verschillende positie -afstand tussen- twee voorwepen kunnen onderkennen en ook dat wij de opeenvolging van twee gebeurtenissen ook kunnen onderkennen , alle verschillende gebeurtenissen in de natuurkundige werkelijkheid , de wereld-om-ons-heen , in principe kunnen ordenen in de ruimte en de tijd . Dat betekent wel dat de ruimte en de tijd reeel bestaande zaken van de natuurkundige werkelijkheid zijn , wat ik ook elders ook over de wiskunde heb gezegd , of een bepaald onderdeel van de wiskunde nou toepassingen heeft in natuurkunde of techniek of (nog) niet .                            Het ziet er ook uit , dat de ruimte (lengte , breedte , hoogte) en de tijd , in alle richtingen , omhoog, omlaag , naar links , naar rechts , naar voor en naar achter , naar het verleden en naar de toekomst , net als in de mechanica , ONEINDIG zijn , uitgaande van een referentiepunt , op een bepaald tijdstip , ergens , vanuit een bepaald beginpunt , in het heelal , ondanks dat bij zeer hoge snelheden en bij enorme zwaartekracht , de waarneming van deze dimensies ze vervormd doen lijken .
69.                      TIJD IS ER ALTIJD GEWEEST EN ZAL ER ALTIJD ZIJN EN HET HEELAL IS ONEINDIG GROOT !!
70.                      BEPAALDE DINGEN KUNNEN NIET VOLGENS DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE , DIE GEBEUREN DAN OOK NIET !                                                               Ik bedoel hier bijvoorbeeld ook dingen van een geloof : het bestaan van een hogere macht , zoals God , Allah , de Heer , de lieve Heer en zaken als leven na de dood.(Ten eerste ga na , waarom deze dingen niet kunnen volgens de wetten van de Natuurkunde en ten tweede beredeneer dan dat daarom deze dingen niet bestaan ) IK BEN NIET DE EERSTE AANGEWEZENE OM HIER EEN OORDEEL OVER TE GEVEN. ANDEREN VEEL MEER.                                                                             (Een aanwezing hiervoor is : Er kan geen hogere macht bestaan , die in staat was en is de dingen die gebeuren te laten gebeuren , zoals hij laat gebeuren , dat wil zeggen de natuurkundige gebeurtenissen laat gebeuren , zoals hij die wil . Dat kan niet . De dingen gebeuren zoals ze gebeuren en alles is heus niet van te voren bepaald . Je kunt bidden wat je wilt , wij mensen op aarde moeten zelf de problemen oplossen . En dood is dood . Behalve dat je stoffelijke levende lichaam dan is gestopt met functionreren , ook het zijn , het bewustzijn van je bestaan is , dat in je lichaam zit , iets fysieks is , zo is als in je levende cellen zit , houdt op te bestaan en kan dan onmogelijk övergeseind"worden naar elders in het heelal waar dingen die aldus niet kunnen bestaan , zoals hemel en hel , daar voortbestaan.)(binnenkort meer)
71.                    (IN ENGLISH) . CERTAIN THINGS ARE NOT POSSIBLE, CAN'T HAPPEN , CANT EXIST , CAN'T HAVE EXISTED AND CAN'T HAPPEN AND CAN'T EXIST IN THE FUTURE BY THE LAWS OF THE PHYSICS. EVERYTHING THAT THERE IS AND HAPPENS , ON EARTH , THE MEN , THE ANIMALS, THE PLANTS , THE PLANETS , THE STARS , THE UNIVERSUM CAN BE EXPLAINED AND IS POSSIBLE BY THE LAWS OF PHYSICS.
72.                     IMMANUEL KANT (1724-1804) nam het op voor de mensenrechten (toen al !!!) en vond dat de mens een zelfstandig en in wezen een kritisch denkend wezen is die ook de verantwoordelijkheid heeft en (morele) plichten heeft . Kant heeft wel eens gezegd dat "er niets verschrikkelijkers kan zijn dan dat de handelingen van een mens onderworpen zouden zijn aan de wil van een ander ."
73.                      Het doel van KANTS BELANGRIJKSTE WERK "Die Kritik der REINEN VERNUNFT" van 1781 , is aan te tonen dat onze kennis , hoewel zij onze ervaring niet overstijgt , toch ten dele a priori (zie boven) is , en niet inductief afgeleid uit de ervaring . Kant maakte onderscheid tussen analytische en syntetische "oordelen" (zie boven ook) ( met oordelen worden bedoeld bevindingen , hoe iets , bijvoorbeeld een ding , is . Deze bevindingen kunnen een wet van de natuurkunde bijvoorbeeld zijn) .                                                                   Hume had aangetoond dat de wet van de causaliteit (van oorzaak en gevolg , zie boven) niet analytisch was , en daaruit geconcludeerd dat wij geen zekerheid kunnen hebben over de geldigheid ervan . KANT AANVAARDDE DE VERONDERSTELLING DAT DEZE WET SYNTHESISCH IS , MAAR BEWEERDE DESALNIETTEMIN DAT ZIJ A PRIORI GEKEND KAN WORDEN .                                                                                                                                        Hij formuleerde het probleem nu als volgt : "Hoe zijn synthetische oordelen a priori mogelijk ?" Het antwoord op deze vraag en de consequenties ervan vormen het hoofdthema van de "Kritiek van de Zuivere Rede" . Voor onze gewaarwordingen , maar ordent ons eigen """geestesapparaat""" dit materiaal in ruimte en tijd , en verschaft ons de concepten waarmee wij onze ervaringen begrijpen . We kunnen er zeker van zijn dat alles wat wij ervaren die kenmerken zal vertonen die het onderwerp zijn van de meetkunde en de wetenschap van de tijd . Daarom is de meetkunde a priori in die zin , dat zij moet gelden voor alles wat wordt waargenomen . Ruimte en tijd , zegt Kant , zijn geen concepten , zij zijn vormen van aanschouwing ("Anschauung").
74.                       Ik vind dat ruimte en ook tijd , het verschil in positie/plaats waar twee dingen zich bevinden en dat het ene gebeurt na het andere , beide wel degelijk reeel bestaande zaken zijn , onderdelen van de natuurkundige werkelijkheid .
75.                        Er zijn echter ook concepten a priori , volgens Kant ,; dat zijn de twaalf kategorieen , door Kant afgeleid . Zij worden verdeeld in vier groepen van drie : 1) die van kwantiteit : eenheid , veelheid , totaliteit ; 2) die van kwaliteit : werkelijkheid , ontkenning , beperking ; 3) die van verhouding : substantie-en-accident , oorzaak-en-gevolg , wisselwerking ; 4) die van modalitiet : mogelijkheid , bestaan , noodzaak .---                                                                  De structuur van ons verstand is van dien aard , dat zij toepasbaar zijn op de dingen als zodanig . Kant stelt in zijn werk dat we tot verkeerde conclusies kunnen komen , wanneer we ruimte en tijd of de kategorieen toepassen op dingen die niet zijn ervaren . Dingen die niet zijn ervaren , kunnen dingen zijn die volgens de wetten van de natuurkunde niet kunnen bestaan of niet kunnen gebeuren . Deze dingen bestaan dan ook niet en gebeuren dan ook niet !!!!
76.                      KANT publiceerde in 1795 zijn essay "ZUM EWIGEN FRIEDEN" ("Naar de eeuwige vrede") . Hij bepleit daarin een federatie van vrije staten , verbonden door een verdrag dat oorlog uitsluit . De rede , zo verklaart hij , veroordeelt de oorlog volkomen , maar oorlog kan slechts door een internationale regering voorkomen worden .
77.                    In tegenstelling tot Sokrates , Plato en Aristoteles trachtten de ATOMISTEN met name Leukippos en Demokritos , de wereld te verklaren , zonder gebruik te maken van het concept doel of finale oorzaak .-------                                De atomisten kwamen tot een hypothese , namelijk dat alle materie uit elementaire deeltjes bestaat , waarvoor men pas meer dan tweeduizend jaar later enig bewijs vond , maar in hun eigen tijd misten hun opvattingen elke werkelijke grond .                                                                                    Evenals andere filosofen van zijn tijd trachtte Leukippos een methode te vinden om de theorieen van Parmenides in overeenstemming te brengen met de onmiskenbare feiten van beweging en verandering . Aristoteles zegt : Hoewel het in een betoog kan lijken dat deze opvattingen (die van Parmenides) de enig mogelijke gevolgtrekking zijn , grenst het aan waanzin om geloof daaraan te hechten , als men tenminste de feiten beschouwt . Geen dwaas is immers zo van zijn zinnen beroofd dat hij veronderstelt dat vuur en ijs "een" zijn ; maar er zijn dwazen die het verschil niet zien tussen wat juist IS en wat juist LIJKT . (N.B. Hier verlaagt Aristoteles zich, door degenen waarmee hij het niet eens is , "voor gek te verklaren" . )                                                                         Leukippos meende echter een theorie gevonden te hebben die in overeenstemming was met de zintuiglijke waarneming , en tegelijk noch het ontstaan en vergaan , noch beweging en veelheid uitsloot ! Aristoteles zegt (in zijn "Fysica") : De theorie dat het ledig bestaat houdt het bestaan van plaats in , want men zou het ledig kunnen definieren als een plaats die van substantie is ontdaan . Welnu . Deze opvatting wordt uiteengezet door Newton , die vasthoudt aan het bestaan van absolute ruimte , en daarom onderscheid maakt tussen absolute en betrekkelijke beweging . Descartes , wiens bewijsvoering , aldus Russell , vergelijkbaar is met die van de oude Griekse filosofen , zei dat uitgebreidheid de essentie van de materie is . Leibniz meende , dat de ruimte slechts een stelsel van verhoudingen is . Hierover ontstond een beroemd geworden polemiek tussen hem en Newton : De controverse bleef onbeslist totdat de theorieen van Einstein Leibniz hierin definitief in het gelijk stelden .                        Russell schrijft in 1946 : "De moderne natuurkundige , die nog altijd ""gelooft"" dat de materie in zekere zin atomistisch is , ""gelooft"" niet in een ledige ruimte . waar geen materie meer is bestaat altijd nog iets , namelijk lichtgolven . de materie neemt in de filosofie niet langer de verheven plaats in die de argumenten van Parmenides haar hadden toegekend . Zij is niet onveranderlijke substantie , maar slechts een methode om gebeurteniseen te groeperen Sommige gebeurtenissen behoren tot groepen die als materiele dingen kunnen worden beschouwd , andere , zoals lichtgolven , niet . Het zijn de gebeurtenissen die de stof vormen waaruit de wereld bestaat , en zij zijn alle van korte duur . Wat dat betreft staat de moderne natuurkunde aan de kant van Herakleitos , en tegenover Parmenides . Maar tot Einstein en de quantumtheorie stond zij aan de kant van Parmenides .                                                   De moderne opvatting van de ruimte komt erop neer dat zij noch een substantie is zoals Newton dacht , noch een ackiectivum van zich in de ruimte uitstrekkende lichamen , zoals Descartes veronderstelde , maar een stelsel van verhoudingen , zoals Leibniz meende . Het is niet duidelijk of deze opvatting te verenigen is met het bestaan van de ledige ruimte . Misschien is zij , abstract logisch gesproken , te rijmen met de ledige ruimte . wij zouden kunnen zeggen dat er tussen twee willekeurige dingen een grotere of kleinere afstand bestaat , en dat afstand het bestaan van tussengelegen dingen niet hoeft te impliceren . in de moderne natuurkunde zou een dergelijk uitgangspunt echter volkomen onbruikbaar zijn .                                                             Sinds Einstein bestaat deze afstand tussen gebeurtenissen , niet tussen dingen , en houdt hij evenzeer tijd als ruimte in . (zie hierboven ook : ruimte en tijd) .Afstand is in feite een causaal begrip , en in de moderne natuurkunde bestaat er geen werking op afstand . Dit alles is echter meer gebaseerd op empirische dan op logische gronden . Bovendien kan het moderne standpunt slechts worden uitgedrukt in differentiaalvergelijkingen , zodat het voor de filosofen van de oudheid onbegrijpelijk zou zijn .                                   Men zou dus zeggen dat de theorie van Newton over absolute ruimte de logische consequentie is van de opvattingen van de atomisten , en dat zij het probleem van het toekennen van realiteit aan het niet-zijnde oplost . Logische bezwaren kunnen tegen deze theorie niet worden ingebracht . Het voornaamste bezwaar is dat de absolute ruimte ook absoluut onkenbaar is , en dus niet kan fungeren als onmisbare hypothese in een empirische wetenschap . Het meer praktische bezwaar is dat de natuurwetenschap het zonder dit begrip kan stellen . Maar de wereld van de atomisten blijft logisch mogelijk , en is meer verwant aan de feitelijke wereld dan die van welke andere antieke filosoof .
78.                     DEMOKRITOS heeft zijn theorieen vrij gedetailleerd uitgewerkt , en een deel van deze uitwerkingen is interessant . Elk atoom is volgens hem ondoordringbaar en ondeelbaar , omdat het geen lege ruimte bevat . Als men een mes gebruikt om een appel door te snijden , moet het mes lege ruimte vinden om in door te dringen . Als de appel die lege ruimte niet had , zou hij oneindig hard en daarom fysisch ondeelbaar zijn . Elk atoom is innerlijk onveranderlijk , en in feite het "Ene" van Parmenides. Het enige dat atomen doen is zich bewegen en tegen elkaar botsen , en soms zich met elkaar verenigen als zij gedaanten hebben die met elkaar kunnen samengaan . Zij hebben allerlei vormen ; het vuur bestaat uit kleine sferische atomen , evenals de ziel .                                                                                                                            Atomen veroorzaken door hun botsingen kolkingen , waaruit lichamen , en tenslotte werelden , ONTSTAAN . ( Hier heeft Demokritos heel goed over de natuur nagedacht !) (zie hierover , over het ontstaan van het leven op aarde , de pagina planten en dieren van deze website.) Er bestaan vele werelden , sommige in opkomst , andere in verval ; sommige werelden hebben beide . Elke wereld heeft een begin en een einde . Deze kosmogonie kan worden samengevat in de woorden van Shelley : "Steeds rollen werelden over werelden , Van het ontstaan tot de ondergang , Zoals luchtbellen , fonkelend in een bergbeek , Uiteenspattend worden meegesleurd ."---                                    Het leven ontwikkelde zich uit het oerslijk . Overal in een levend lichaam bevindt zich enig vuur , maar het meeste bevindt zich in de hersenen of in de borst (hierover lopen de meningen uiteen) . Het denken is een vorm van beweging en dus in staat elders beweging te veroorzaken . Het waarnemen en het denken zijn fysische processen . Er zijn twee soorten van gewaarwording : die van de zintuigen en die van het begrip . Gewaarwordingen van het begrip zijn uitsluitend afhankelijk van het waargenomene , terwijl de eerste ook van onze zintuigen afhankelijk zijn en daarom in aanleg bedrieglijk .                     Evenals John Locke was Demokritos van oordeel dat eigenschappen als warmte , smaak en kleur niet werkelijk in het object zelf gelegen zijn , maar moeten worden toegeschreven aan onze zintuigen , terwijl eigenschappen als gewicht , dichtheid en hardheid in het object zelf gelegen zijn .-------                                                                                                                        DEMOKRITOS was een radicaal materialist ; Zoals wij hebben gezien dacht hij dat de ziel uit atomen bestaat , en dat het denken een fysisch proces is . Er is in het heelal geen doel ; er zijn slechts atomen , gestuurd door mechanistische wetten . Hij hechtte geen geloof aan de gangbare religieuze opvattingen en polimineerde tegen de "nous" van Anaxagoras . Op ethisch gebied beschouwt hij blijdschap als het doel van het leven , en houdt hij matigheid en cultuur voor de beste middelen om die te verwerven .
79.                      BERTNAND RUSSELL SCHRIJFT : Demokritos was , mijns inziens , de laatste van de Griekse filosofen die vrij was van de fout die het latere antieke en het middeleeuwse denken heeft aangetast . Alle filosofen tot en met Demokritos streefden belangeloos naar inzicht in de wereld . Zij vonden die wereld gemakkelijker te begrijpen dan zij is , maar zonder dit optimisme zouden zij niet de moed hebben gehad om een begin te maken . Hun instelling was over het algemeen zuiver wetenschappelijk , tenminste , zolang hun opvattingen niet een verwoording waren van de vooroordelen van hun tijd . Maar zij waren niet uitsluitend wetenschappelijk ; ook de verbeeldingskracht en het verlangen naar avontuur speelden een rol . Zij stelden belang in alles -meteoren , zonsverduisteringen , vissen , wevelwinden , religie en ethiek : Zij combineerden een scherp verstand met het enthousiasme van kinderen .-------                  Vanaf dit moment , aldus Russell , zien wij de eerste kiemen van het VERVAL , ondanks de niet eerder geevenaarde prestaties , en vervolgens een geleidelijke neergang . DE FOUT , ZELFS IN DE BESTE WIJSBEGEERTE NA DEMOKRITOS , LIGT IN EEN ONEVENREDIGE NADRUK OP DE MENS IN VERHOUDING TOT HET UNIVERSUM .(BETA STAAT IMMERS BOVEN ALPHA. HONDERDVIJFTIG JAAR GELENDEN ZEIDEN ZE HET AL, VIJFTIG JAAR GELEDEN EN NOU NOG STEEDS: Je gaat na de derde klas naar B, wiskunde, Natuurkunde en Scheikunde doen en alleen als je dat echt niet kan, ga je naar A : de maatschappelijk-literaire-economische richting).Eerst doet , met de sofisten , het sceptisisme zijn intrede , en concentreert zich de aandacht op HOE WIJ KENNEN , in plaats van te trachten NIEUWE KENNIS TE VERGAREN . Dan komt , met Sokrates , de nadruk te liggen op de ethiek , met Plato op het verwerpen van de zintuiglijke waarneembare wereld ten gunste van een zelfgeschapen wereld van het zuivere denken , en met Aristoteles op het geloof in de doelmatigheid als grondslag voor alle wetenschap .                                                              Niettegenstaande de genialiteit van Plato en Aristoteles kleefden aan hun denkbeelden gebreken , die oneindig veel schade hebben berokkend . Na hun tijd volgde een periode van VERVAL VAN KRACHTEN en een geleidelijke herleving van het volksbijgeloof . Een gedeeltelijk nieuwe visie kwam voort uit de overwinning van de katholieke orthodoxie , aldus Russell , maar pas met de renaissance herwon de filosofie de kracht en de onafhankelijkheid , waardoor de voorlopers van Sokrates zich hadden gekenmerkt .
80.                     RUSSELLS OPROEP TOT MEER WISKUNDE EN MEER NATUURKUNDE , OOK IN DE FILOSOFIE .DEZE OPROEP IS OOK MIJN OPROEP !!----------------------------                                                                                                Russell over de geschiedenis van de filosofie (1946) :Al sinds de tijd van Pythagoras is er in de filosofie een tegenstelling tussen degenen wier denken hoofdzakelijk wordt geinspireerd door de wiskunde , en de mensen die meer werden beinvloed door de empirische wetenschappen Plato , Thomas van Aquino , Spinoza en Kant behoorden tot wat we de wiskundige partij zouden kunnen noemen , Demokritos , aristoteles en de moderne empirici sinds Locke tot de andere partij . In onze tijd is er een filosofische school ontstaan die zich ten doel stelt het pythagorisme uit de beginselen van de wiskunde te elimineren , en het empirisme te combineren met een belangstelling voor de deductieve elementen in de menselijke kennis . De doelstellingen van deze stroming zijn minder spectaculair dan die van de meeste filosofen uit het verleden maar ze heeft resultaten bereikt die even betrouwbaar zijn als die van de wetenschapsmensen .....                                                                                                Deze filosofie vindt haar oorsprong in de prestaties van de wiskundigen , die zich ten doel stelden hun onderwerp te ontdoen van denkfouten en slordige redenaties . (............)Langzamerhand werd duidelijk dat een groot gedeelte van de filosofie kan worden herleid tot iets dat we "syntaxis" (grammatica) zouden kunnen noemen al is het woord hier in een iets ruimere zin gebruikt dan gewoonlijk . (..........) Zowel de natuurkunde als de zuivere wiskunde hebben materiaal geleverd voor de filosofie van de logische analyse , vooral door de relativiteitstheorie en de kwantum-mechanica . (............) Het moderne analytische empirisme , waarvan ik een korte schets heb gegeven , verschilt van dat van Locke , Berkeley en Hume doordat het de wiskunde in zich heeft opgenomen , en doordat het een krachtige logische techniek heeft ontwikkeld . (.............)                                                                             In de chaos van met elkaar in botsing komende fanatismen is een van de weinige samenbindende krachten de wetenschappelijke waarheidsliefde ; ik bedoel daarmee , zegt Russell, de gewoonte om onze overtuigingen te baseren op observaties en gevolgtrekkingen die onpersoonlijk zijn , en voor zover dat menselijk gezien mogelijk is , ontdaan van elk plaatselijk of tijdgebonden vooroordeel . Het aandringen op de introductie van deze voortreffelijke eigenschap in de filosofie , en het ontwikkelen van een krachtige methode waardoor deze eigenschap vruchtbaar kan worden gemaakt , zijn de voornaamste verdiensten van de filosofische school waartoe ik behoor , aldus Russell .                                                                                                                         De gewoonte van waarheidsgetrouwe zorgvuldigheid , die men zich door het toepassen van deze filosofische methode eigen maakt , kan worden uitgebreid tot alle terreinen van de menselijke activiteit , en zal , overal waar zij wordt toegepast , leiden tot een vermindering van het fanatisme , en een groeiend vermogen tot sympathie en wederzijds begrip . Dat de filosofie afziet van haar dogmatische pretenties , betekent niet dat zij niet langer oproept en inspireert tot een wijze van leven .
81.                    DE OVERWEGINGEN VAN BERTRAND RUSSELL .-------------Russell ( zie item-75) heeft het over VERVAL en geleidelijke NEERGANG . Hij bedoelt hiermee de filosofie en de wetenschapsbeoefening in de Griekse Oudheid , en daarmee zou ook het verval van het oude Grioekse Rijk mee zijn ingetreden . Russell vond Sokrates , Plato en Aristoteles al niet zuiver in de leer en de middeleeuwse filosofie ook niet , omdat zij een onevenrredige nadruk op de mens in verhouding tot het universum legden .                                                                  Mijns inziens bestond de DECADENTIE hierin , dat zij bepaalde opvattingen die bij de in hun tijd gevestigde orde leefden , ook gingen verkondigen , voor gevestigde belangen vooral ook , wat wat anders is dan dat zij het er altijd mee eens waren , vooral ook omdat zij door hun positie door de gevestigde orde gesteund en betaald werden en daardoor niet zuiver in de leer waren .                                                                                                                           Die onevenredige aandacht voor de mens zie je tegenwoordig ook weer in het te veel waarde hechten aan de menswetenschappen , waarvan ik nou psychologie en sociologie als eerste noem . Er wordt waarde gehecht aan uitspraken van de psychologie over individuele personen en aan niet bewezen , dus niet-wetenschappelijke , vaak niet-ware uitspraken van de sociologie over groepen van personen en daarop beleid gebaseerd , bijvoorbeeld bij sollicitaties en benoemingen en in het maatschappelijk werk en -actueel- in het veiligheidsbeleid . Zo wordt hierin ten onrechte meestal de conclusie getrokken dat als persoon A regelmatig met persoon B praat en nog meer , dat zij de zelfde opvattingen hebben en wellicht allebei gezamenlijk een strafbaar feit beramen en eventueel ( gaan ) plegen .                                                                              Inderdaad is het zo , dat in de loop van vele eeuwen geschiedenis , er hele beschavingen ten onder zijn gegaan , die gebaseerd waren op praatjes die niet waar zijn .-------------                                                                Russell schreef in 1946 al , met zoveel woorden , dat het van belang is , dat er bevorderd wordt wat mensen bindt . Ter voorkoming van fanatisme is daarom bevordering van onderwijs in de juiste zaken van zeer groot belang .                                                                                                                  Tegenwoordig zijn , over de hele aarde , de mensen gelukkig meestal te hoog opgeleid om er in te trappen .Russell schrijft ook dat een van de ons mensen samenbindende krachten (zie item-76) de wetenschappelijke waarheidsliefde is .            ( wordt binnenkort vervolgd)
82. ***********************************************************-----**********************************************************-----((MEER VAN KARL POPPER)) .
83.                      In de WAARHEIDSTHEORIE van Tarski , werd een uitleg gegeven van de overeenstemming tussen een bewering en de feiten . Tarski lukte het de onder verdenking gekomen correspondentietheorie van absolute en objectieve waarheid weer in ere te herstellen . Hij rechtvaardigde het vrije gebruik van het INTUITIEVE idee van waarheid als overeenstemming met de feiten .                                Tarski's theorie kan intuitief bezien , aldus Popper , als een verheldering woorden beschouwd van het idee van CORRESPONDENTIE MET DE FEITEN . Tarski publiceerde in 1944 de eerste Engelse schets van zijn onderzoek op het gebied van de waarheidstheorie (de eerste publicatie verscheen in 1933 in Polen ) .                                                                                            De drie rivalen van de correspondentietheorie van waarheid ( de coherentietheorie die waarheid verwart met consistentie ( is samenhang ) , de evidentietheorie die "waar" met "als waar onderkend" verwart en de pragmatische of instrumentalistische theorie die waarheid met bruikbaarheid verwart ) zijn alledrie subjectieve ("epistemische") waarheidstheorieen , in tegenstelling tot de objectieve ("metalogische") theorie van Tarski .
84.                     Popper zegt dat wij in de ONTWIKKELING VAN DE NATUURKUNDE veel gevallen kunnen vinden waarop het dialectische schema van these , antithese en synthese ( zie boven ) van toepassing is , zoals bij de studie van het licht de deeltjestheorie , die eerst vervangen is door de golftheorie en later "bewaard" blijft in de nieuwe theorie die deze beide theorieen vervangt . Om preciezer te zijn , gezien vanuit het standpunt van de nieuwe formules kan men de oude als benaderingen beschouwen . Dat wil zeggen , zij blijken bijna volledig juist te zijn , zodat ze kunnen worden toegepast als wij geen bijzonder grote exactheid vragen , en binnen sommige beperkte toepassingsgebieden zelfs als volledig exacte formules .                                                                                       Dit geldt in de natuurkunde ook bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van de zwaartekrachtstheorie ( gravitatietheorie) , welke begon met de gravitatietheorie van Newton (plusminus 1670) .
85.                      De VOORUITGANG op het gebied van wetenschappelijke kennis is voor veel mensen de aanleiding geweest om te zeggen dat wij wel niet weten , hoe ver wij van de waarheid verwijderd zijn , maar dat wij DE WAARHEID STEEDS DICHTER KUNNEN BENADEREN en dat dikwijls doen . De rationaliteit van een theorie ligt in het feit dat wij haar uitkiezen , omdat zij beter is dan haar voorgangers , omdat zij aan zwaardere testen kan worden onderworpen , omdat zij , als wij geluk hebben , deze zelfs met goed gevolg kan hebben doorstaan , en omdat zij om die reden een betere benadering van de waarheid is .                                                                                                                                    Popper zegt , dat hij bij DE GROEI VAN WETENSCHAPPELIJKE KENNIS niet denkt aan het vergaren van waarnemingen maar aan het proces van het verwerpen van wetenschappelijke theorieen en het vervangen van deze door betere , bevredigender theorieen .
86.                       Popper zegt , dat wij weten hoe een goede wetenschappelijke theorie eruit moet zien en wat voor soort theorie ( zelfs voor deze is getest ) beter zou zijn , op voorwaarde dat zij bepaalde cruciale testen doorstaat . Dit impliceert dat wij een criterium hebben voor relatieve potentiele toereikendheid of van potentiele VOORUITGANG , dat zelfs al op een theorie kan worden toegepast , alvorens we weten of deze , door het passeren van een kritische test , ook in feite toereikend is .                                                                                           Volgens dit criterium moeten wij aan EEN THEORIE DIE ONS MEER VERTELT de voorkeur geven . En dat is de theorie die een grotere hoeveelheid empirische informatie of inhoud heeft , die logisch sterker is , die een grotere verklarende en voorspellende kracht heeft en die daarom , door de voorspelde feiten met waarnemingen te vergelijken , aan zwaardere testen kan worden onderworpen .
87.                        Volgens Popper bestaat in de wetenschap KRITIEK altijd in het wijzen op een contradictie ( is tegenstrijdigheid ) , hetzij een contradictie in de bekritiseerde theorie zelf , of een contradictie tussen de theorie en een andere theorie die ons op grond van bepaalde overwegingen aannemelijk lijkt , of een contradictie tussen de theorie en bepaalde feitelijke beweringen . Wanneer men KRITIEK levert , kan men nooit iets anders doen dan op een dergelijke contradictie wijzen , of misschien kan men eenvoudig de theorie tegenspreken .                       Popper zegt ook , dat de zogenaamde dialectici geen gelijk hebben als zij zeggen dat men vruchtbare contradicties niet hoeft te vermijden . En zij beweren zelfs dat men contradicties niet kan vermijden , omdat deze overal in de wereld voorkomen . Wanneer men dit beweert , dan valt men daarmee de zogenaamde "wet van contradictie "  ( of om meer volledig te zijn de "wet van het uitsluiten van een contradictie" ) van de traditionele logica aan , een wet die beweert dat twee contradictoire uitspraken nooit beide waar kunnen zijn , of dat men een bewering die uit de conjunctie ( is de logische vereniging ) van twee contradictoire beweringen bestaat , altijd moet verwerpen , omdat een dergelijke bewering immers op louter logische gronden onwaar is .                                                                                                                         Popper zegt dat dit van de dialectici geduchte claims zijn , maar zonder de minste fundering . Ze zijn , aldus Popper , in feite op niets beters dan op een onnauwkeurige en wollige manier van spreken gebaseerd . Het is alleen waar , dat contradicties vruchtbaar zijn en dat zij tot vooruitgang leiden , zo lang als wij vastbesloten zijn niet te dulden dat contradicties blijven bestaan en elke theorie waarin een contradictie optreedt te veranderen . WIJ MOGEN , zegt Popper dus , NOOIT EEN CONTRADICTIE ACCEPTEREN : het komt alleen door deze instelling , dat wij door KRITIEK , dat wil zeggen door het wijzen op contradicties , ertoe worden aangezet onze theorieen te veranderen en daardoor VOORUITGANG te boeken .
88.                        VOORSPELLINGEN EN PROFETIE IN DE SOCIALE WETENSCHAPPEN . (Titel van de toespraak die Karl Raimund Popper in 1948 hield voor het Tiende Internationale Congres voor Filosofie in Amsterdam) .----                        Karl Popper zei dat hij "kritiek wil leveren" op de leer dat het de taak van de sociale wetenschappen ( dus bijvoorbeeld psychologie en sociologie) is de toekomst te voorspellen . Deze leer werd door Popper het "historicisme" genoemd . Popper verklaart zichzelf rationalist te zijn en daarmee te bedoelen dat hij in discussie en argumenten ""gelooft"" .                                      Bepaalde personen beweren over dit historicisme , aldus Popper , dat het bij de voorspellingen die het doet dezelfde methoden gebruikt als de natuurwetenschappen . Karl Popper toont aan dat deze bewering ongerechtvaardigd is . De centrale ideeen van de historicistische methode van de sociale wetenschappen , die dus door Popper met klem verworpen en ook weerlegd wordt zijn : (a) Het is een feit dat wij zonsverduisteringen met een hoge graad van nauwkeurigheid en lang van tevoren kunnen voorspellen . Waarom zouden wij niet in staat zijn GEDRAG van individuele personen en groepen van personen te voorspellen ? Dit fundamentele idee , dat het mogelijk zou zijn menselijk gedrag te voorspellen , net zoals dat mogelijk is dat met zonsverduisteringen te doen , leidt tot de volgende opvatting over de taak van de sociale wetenschappen (vooral psychologie en sociologie) . (b) De taak van de sociale wetenschappen is in wezen dezelfde als die van de natuurwetenschappen : het doen van voorspellingen en meer in het bijzonder van historische voorspellingen . (c) Zijn deze voorspellingen eenmaal gemaakt , dan kan men bepalen wat de taak van het -BELEID- is .                                                       Popper zegt nu de historicistische stelling die ons zegt : dat het de taak van de sociale wetenschappen is historische ontwikkelingen te voorspellen is mijns inziens onhoudbaar . Popper verklaart nu ook dat de sociale wetenschappen (psychologie en sociologie en dergelijke) menselijk gedrag niet kunnen voorspellen en dus hiertoe het recht ook niet hebben ., Dit ziet men in zodra we een duidelijk onderscheid maken tussen enerzijds een wetenschappelijke voorspelling en anderzijds een zogenaamde onvoorwaardelijke profetie .                                                                                                Popper zegt dat de voorspellingen die de wetenschap maakt voorwaardelijk zijn . Zij zeggen dat bepaalde veranderingen ( bijvoorbeeld van de temperatuur van het water in een ketel ) vergezeld zullen gaan van andere veranderingen ( bijvoorbeeld het koken van het water ) . Men kan soms onvoorwaardelijke wetenschappelijke voorspellingen afleiden , wanneer men ook beschikt over de historische beweringen die zeggen dat aan de desbetreffende voorwaarden is voldaan .                                                                               Ten eerste echter is het een feit , dat de historicist zijn "historische profetieen niet uit voorwaardelijke wetenschappelijke voorspellingen afleidt en ten tweede kan hij die ook onmogelijk doen , omdat profetieen op lange termijn alleen uit wetenschappelijke voorwaardelijke voorspellingen kunnen worden afgeleid wanneer men te maken heeft met goed geisoleerde , stationaire en cyclische systemen . Dergelijke systemen komen in de natuur weinig voor en de moderne maatschappij is zeker niet een dergelijk systeem .-----------                                                                                                             In de sociale wetenschappen (psychologie en sociologie en dergelijke) maar ook in de medische wetenschap , bijvoorbeeld bij het testen van een nieuwe geneeswijze zoals een nieuw medicijn of bij de diagnostiek worden mijns inziens vaak onjuiste conclusies getrokken . Er worden uitspraken gedaan , gebaseerd op berekeningen met behulp van de waarschijnlijkheidsrekening , combinatoriek , stochastiek en statistiek van de wiskunde waaruit ten onrechte conclusies worden getrokken . De uitkomsten worden verkeerd geinterpreteerd . Deze methodes zijn niet-wetenschappelijk .                        Op zichzelf komt men , of het nou met de normale verdeling , de klokvormige verdeling , de ksi-kwadraat-toets of wat dan ook correct tot bepaalde percentages , maar of die nou 65 procent 95 procent of 99,99999 procent bedragen , er worden ten onrechte coclusies getrokken als van samenhang of relevantie . Dat ze uberhaupt conclusies trekken , de schoften !!!                                                                                                                                       Er kunnen bijvoorbeeld andere omstandigheden zijn , waar geen rekening mee is gehouden , waar voor de ene soort populatie een percentage hoger uitvalt dan voor een andere soort populatie . Bijvoorbeeld hoe hoger opgeleid , hoe hoger de intelligentie . Dit is niet waar ; het is immers ongelijk verdeeld in de wereld en mensen kunnen een achterstand hebben op allerlei gebied . Zo ook de recente mededeling dat veel zuivel.gebruik leidt tot minder lang leven . Er zijn misschien wel andere factoren in het spel , of tevens in het spel . Het is zeer wel mogelijk dat een groep mensen die veel zuivel eet , overigens zich zeer eenzijdig voedt , bijvoorbeeld met maar heel weinig groente en fruit ...                                                                                                                Of een percentage van bijvoorbeeld samenhang of relevantie nou 65 procent , 95 procent of 99,99999 procent is , niet helemaal 100 procent is niet helemaal 100 procent . Bij ingenieurswerk , het ontwerpen van een bouwconstructie , zoals een nieuwe brug of een bijzonder bouwwerk wordt ook veiligheidsonderzoek gedaan , zoals naar instortingsgevaar , waarbij zaken als metaalmoeheid en bezwijklast aan de orde komen . Ik zeg altijd : is de veiligheid niet helemaal 100 procent , dan NIET BOUWEN !!
89.                         Wat je ook hebt in die zogenaamde sociale wetenschappen ( met name ook psychologie en sociologie ) dat er geen duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen objectief vaststaande feiten en meningen , dat is wat een persoon van iets vindt .
90.                         Russell zei het al in 1946 , in zijn grote werk "Geschiedenis van de Westerse filosofie"  ook in die tijd TE VEEL AANDACHT OP DE MENSEN IS GERICHT EN TE WEINIG OP HET UNIVERSUM .                                                                    Te weinig (verplicht in het onderwijs bijvoorbeeld ook ) aandacht voor de natuurkunde , de scheikunde , de wiskunde en de sterrenkunde bedoelde Russell hiermee ( zie hier boven ook ). Ik zei het ook al elders : beta staat boven alpha . Je ( in het algemeen gesproken ) moet je niet teveel met de medemensen -ongezond- bezighouden , door middel van psychologische en sociologische studies . Die interesse is verkeerd gericht . Wanneer je niet op een natuurlijke wijze , dus op basis van gelijkwaardigheid , met die medemensen omgaat . Ik ben niet ongezond nieuwsgierig . Richt je aandacht , ook als officiele overheid , niet ongezond op de medemensen , stel je eventueel zelf persoonlijk op de hoogte . Richt je aandacht met name bijvoorbeeld op de sterrenhemel . ga die bestuderen . Zeer de moeite waard !!
91.                         "Het REDUCTIONISME geeft aan de samenhang (der wetenschappen) een zeer specefieke interpretatie . Het gaat namelijk uit van een HIERARCHISCE verhouding tussen de diverse wetenschappen . Een wetenschap wordt bestempeld tot DE MEEST FUNDAMENTELE WETENSCHAP , waartoe in principe alle andere wetenschappen herleid kunnen worden ( ga dit na voor de natuurkunde !).                                                                                                      Aan het reductionisme ligt de gedachte ten grondslag dat de werkelijkheid bestaat uit een soort entiteiten , die het object van studie zijn van de meest fundamentele wetenschap (ga dit na voor de natuurkunde -zie hier beneden ook) . Een van de meest voorkomende vormen van reductionisme is het ""FYSICALISME"" , dat de NATUURKUNDE tot de meest fundamentele wetenschap bestempelt . DE WERKELIJKHEID IS IN DEZE VISIE SLECHTS EEN FYSISCHE WERKELIJKHEID ; ALLES IS UITEINDELIJK TE HERLEIDEN TOT KENMERKEN VAN EN INTERACTIEVE ACTIES TUSSEN FYSISCHE OBJECTEN . ( OOK IK ZEG DAT HET ZO IS .) (Bestudeer daartoe ook veel natuurkunde !) ..---
92.                           IK ZEG NOU DAAROVER :een gebeurtenis , een uit materialen bestaand object ,voorwerpen , hun interacties , een draaggolf , het elekromagnetisch veld (eventueel met perturbaties(verstoringen) ingesteld vanaf een zender (zo ook een gravitatie-zwaartekrachtveld) , die zich in in principe met de snelheid van het licht in alle richtingen van de ruimte "voortplant" zo ook een verkeersituatie met auto' , treinen , bestuurders , voetgangers , voorrangswegen , parkeerverboden , levende wezens en organismen , OOK DIE GEBEURTENISSEN ZIJN ALTIJD MET DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDIGE WERKELIJKHEID (zo heet dat --dat is de wereld om ons (zie hierboven ook) en met de zaken tussen mensen , ook , zoals verkeersregels , telefoon en internetverbindigen , noem ik hier, TE VERKLAREN  ; IK ZEG DIE GEBEURTENISSEN , DIE DINGEN DIE BESTAAN ,ZIJN HIERMEE MOGELIJK ----
93.                       BEPAALDE DINGEN KUNNEN NIET VOLGENS DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE ; DIE DINGEN GEBEUREN DAN OOK NIET . EN : IK DENK DAT HET WETENSCHAPPELIJK BEWEZEN IS DAT ALLES WAT ER IS , WAT ER GEBEURT IN DE WERELD , IN HET HEELAL , TE VERKLAREN IS EN MOGELIJK IS VOLGENS DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE . (Waarom ik dit denk : zie hier naar beneden  item-94) Bepaalde dingen die dus niet kunnen , zijn ook dingen van een geloof . Zoals het bestaan van een hogere macht , een God , Allah , de Heer , lieve Heer en ook leven na de dood.(zie verder naar boven : item-70)
94.                      Wij kunnen alleen dingen weten die we waarnemen . Alles wat wij weten wat er is en wat er gebeurt , in onze directe omgeving en elders in het heelal , kan alleen komen van onze waarnemingen , vooral ook wat er betrouwbaar is opgetekend door anderen . (zie : Immanuel Kant ).  Direct met onze zintuigen ( zien , horen , ruiken enzovoorts) , maar ook met laboratorium-experimenten en bijvoorbeeld waarnemingen met een telescoop aan de sterrenhemel . (zie : David Hume) .                                                                         Alles wat er is en wat er gebeurt in het gehele heelal is te verklaren met de wetten van de Natuurkunde . En : er kunnen alleen dingen zijn en gebeuren , die mogelijk zijn met de wetten van de natuurkunde ; andere dingen helemaal niet en die mogen wij dan ook niet beweren !                                   Met een systematische methode moeten wij de dingen onderzoeken ( zie Francis Bacon en Rene Descartes) en proberen te verklaren met de tot dan toe bekende wetten van de Natuurkunde . Wanneer bijvoorbeeld de uitkomst van een correct uitgevoerd laboratorium-experiment niet overeenkomt , wat je met de bestaande wetten van de Natuurkunde zou voorspellen , dan is die wet van de natuurkunde verworpen , gefalsificeerd . ( zie : Karl Popper) .
95.                      Waarom stel ik hier dat het wetenschappelijk bewezen is dat alles wat er is , wat er gebeurt in de wereld , in het heelal , te verklaren is en mogelijk is volgens de wetten van de Natuurkunde ?----- Dat komt omdat alles dat wij weten dat er is , tot nou toe , of het nou dingen zijn op het grootte-niveau van dagelijkse gebruiksvoorwerpen , hele kleine dingen als moleculen , atomen en elementaire deeltjes als elektronen , fotonen en kwarks , alsmede heel grootte dingen als planeten ,sterren en sterrenstelsels alsmede hun onderlinge wisselwerkingen als beweging , krachten alsmede levende dingen , planten en dieren , dit alles is te verklaren met wetten van de Natuurkunde en gedraagt zich ALTIJD , geen enkele keer uitgezonderd , volgens de wetten der wetenschappen , de Natuurkunde vooral . Dus kun je met de wetten van de Natuurkunde , voor zover wij die met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid , tot nou toe weten ,en nog gaan weten , ALLE VERSCHIJNSELEN VERKLAREN . -------N.B. Wij , dat is de mensheid als zodanig . (binnenkort meer) .
96.                      De opvatting  HET FYSICALISME wordt onder andere verdedigd door de Nederlandse fysicus 't Hooft (die samen met de ook Nederlandse fysicus Veldman in 1999-2000 de Nobelprijs voor de natuurkunde won , voor hun bijdragen aan de snaartheorie van de natuurkunde ) .                                                     Ten aanzien van het zogenaamde "standaardmodel" , dat een wiskundige beschrijving geeft van alle bekende elementaire deeltjes en krachten , merkt hij op :  "Ik wil zo duidelijk mogelijk beklemtonen hoe bijzonder het standaardmodel eigenlijk wel is , ook al zitten er ongeveer twintig getallen in waarvan we niet weten waarom ze de waarden hebben die ze hebben , zodat we dus ook niet precies weten hoe groot ze zijn ; we kunnen ze niet uitrekenen . Maar als je die getallen met zekere nauwkeurigheid kent , kunnen -alle andere natuurverschijnselen- die we kennen wel "in principe" worden uitgerekend (N.B.:  daar heb je de wiskunde voor nodig !). Alle eigenschappen van de fundamentele deeltjes , de hadronen , de atoomkernen , atomen , moleculen , substanties , weefsels , melkwegstelsels en misschien wel het hele heelal zouden eenduidige consequenties zijn van het standaardmodel ."  "
97.                     " POPPER is een bekend aanhanger van de REALISTISCHE INTERPRETATIE VAN THEORIEEN . Voor hem is niet het beschrijven en voorspellen , maar het verklaren van verschijnselen op basis van wetten en theorieen het uiteindelijke doel van wetenschap .---------------                                             Popper : " Ik stel voor dat het doel van wetenschap is het vinden van --bevredigende verklaringen-- van alles wat volgens ons een verklaring nodig lijkt te hebben . (.....) De vraag "Welke soort verklaring mag dan bevredigend zijn ?" leidt dus tot het antwoord : een verklaring in termen van toetsbare en falsifieerbare universele wetten en begincondities ." Hij zet zich fel af tegen de instrumentalistische interpretatie van wetenschap ( zie hier boven ook) , wetten en theorieen hebben in zijn ogen , afgezien van hun beschrijvend karakter , ook een verklarend vermogen . Het doelk van de wetenschap is juist dieper INZICHT te verschaffen in de structuur van de werkelijkheid . De wetenschap heeft tot taak steeds verder door te dringen in die structuur door steeds diepere lagen van de werkelijkheid te ontdekken en bloot te leggen . Een van de criteria waarop theorieen beoordeeld dienen te worden , is dan ook hun VERKLAREND VERMOGEN ". 
98. **************************************************************-*******************(*******************************************-******************-                                                                                                     Meer over FRANCIS BACON (Groot-Brittannie , 1561-1626)                             Francis Bacon over WAARHEID : "Wat is waarheid !" zei Pilatus spottend , zonder een antwoord af te wachten . Ongetwijfeld zijn er mensen die zich in drijfzand vermeien en die het vastleggen van een geloof uitmaken voor horigheid , gespinst als ze zijn op vrije wil , zowel in denken als doen . En hoewel de school van dit soort wijsgeren verdwenen is , resten nog bepaalde praatgrage geesten met hetzelfde bloed in de aderen , zij het dan dat het wat dunner is uitgevallen dan dat van hun broeders uit de oudheid ."----0--En : "aanlengen met leugen voegt altijd genot toe . Kan iemand er aan twijfelen dat het schrappen uit de menselijke geest van ijdele meningen , overspannen verwachtingen , foute waarderingen , denken dat wensen is , en dergelijke zaken , de geest van een groot aantal mensen zal aftakelen tot povere verschrompelingen , vol zwartgalligheid en ontregeling , en onaangenaam voor hen zelf !"-------------------                                                                                                  En : "MAAR hoewel deze dingen in het ontaard oordelen en voelen van de mens zo liggen , leert de waarheid , die uitsluitend zich zelf oordeelt , toch dat het onderzoek naar waarheid , het dingen naar haar hand en haar het hof maken , dat het kennen van waarheid , haar genietingen smaken , het soevereine goed is van de menselijke natuur .---------Aan Bacon wordt wel de uitspraak toegeschreven : KENNIS IS MACHT .
99.                      Meer van en over FRANCIS BACON .------------Bacon wordt wel de vader van het Engelse empirisme genoemd . Hij was niet alleen een natuurkundig denker en wijsgeer , ook een groot schrijver , jurist , geschiedkundige , diplomaat , rechter , staatsman , amateur-architect en psalmenvertaler .                                                                                                               "Novum Organum" ("Nieuw Gereedschap") , misschien wel Bacons hoofdwerk overe wetenschap en waarneming , verschijnt in 1620 . Bacon stelt met dit boek voor het wetenschappelijk denken en doen te herzien en vooruit te brengen . Vanaf 1608 , dus 12 jaar lang , heeft Bacon bijna onafgebroken aan "Novum Organum"gewerkt .                                                                      Bacon was ervan overtuigd dat gissen in het wilde weg en blijmoedig citerend autoriteitsgeloof van de de late middeleeuwen niet de juiste weg tot dieper inzicht kon zijn . Het direct waarnemen van feiten zag Bacon als de enige manier om de waarheid te ontdekken . De belangrijkste "conditiosme sine qua non" voor deze ontdekking van het diepste wezen der dingen is bij Bacon het volledig verwijderen van bestaande vooroordelen , ingeroeste meningen en niet-geverifieerde gegevens , om daarvoor in plaats FRISHEID EN ONBEVANGENHEID te stellen .                                                                                             De METHODE die Bacon voorstelt om tot de waarheid en het wezen van de natuur te komen bestaat uit drie fasen . Als eerste komt de beschrijving der feiten : de nauwkeurige , eerlijke en duidelijke weergave van een bepaalde karakterestiek . De tweede fase , classificatie van dit materiaal , houdt zich vervolgens bezig met de aanwezigheid van het feitenmateriaal . De derde dient dan te bestaan uit het verwerpen van de gegevens die niet met het verschijnsel verbondsen zijn en de bepaling van de invloeden die er wel aantoonbaar mee gecorreleerd zijn .---                                                                                N.B.-De kritiek op Bacons methode is wel dat het creatief gebruik van hypothesen om tot wetenschappelijke resultaten te komen door Bacons benadering verder niet de gewenste aandacht krijgt . DESONDANKS VEROORZAAKTE BACONS WERK EEN OMWENTELING . Het werk van de man die eens zei : "Denk dingen , geen woorden" , die als eerste voorstelde dat universiteiten regelmatig met elkaar zouden moeten corresponderen , en die de vorm van wetenschappelijke samenwerking "research" introduceerde , zulk werk moet wel directe gevolgen hebben . De stichting van de Philosophical Society in 1645 , die in 1662 leidde tot de Royal Society , is zonder Bacon ondenkbaar . De dichter Drydan zag in die tijd Bacons betekenis zelfs alsvolgt : "De wereld dankt aan Bacon niet allen haar huidige , maar ook haar toekomstige kennis".                                                                                                          De Duitse filosoof Hegel (1770-1821) , grondlegger van de zogenaamde Duitse romantiek , waarover ik nu niet nader mij zal uitlaten , moest echter niet veel van Bacon hebben . Hij zei ondermeer : "dat wereldwijs gefilosofeer van een doortrapt mens kon in zijn ogen niet tot grote hoogten stijgen ."Bacon zou te veel een universalist zijn , die zich nergens in specialiseerde , sedert enige tientallen jaren heden , blijken de hedendaagsae problemen multidisciplinair bepaald en wordt Bacons werk geherwaardeerd , vooral door de inspirerende kracht die nu weer van zijn werk uitgaat . Als eerste opperde Bacon immers , dat hitte geen substantie is , maar een aan beweging gekoppelde eigenschap , en als eerste vermoedde hij dat de snelheid van het licht eindig is .                                                                                                         De volkomen scheiding tussen wetenschap en religie die Bacon onveermoeibaar aanbeveelt (ook bij Immanuel Kant (17..-18..), zie boven ook , zien we dit ) , heeft historisch gezien niet alleen een uiterst belangrijke rol gespeeld , omdat ze het mogelijk maakte dat gelovige mensen zich gingen wijden aan wetenschappelijk werk ( heel bijzonder !) ; ze houdt ook nu nog voor ons een belangrijke boodschap in . John Maynard Keynes (de beroemde econoom en ook wiskundige , plusminus 1930) : "Bacons voornaamstew verdienste in de geschiedenis van de logica was , dat hij de eerste logicus was die het belang zag van de METHODISCHE ANALOGIE voor wetenschappelijk redeneren ."                                                                                                                      Bacon weet dat een lange weg van empirisch zoeken en inductief en generaliserend denken te gaan is en ziet dan ook de waarde van falsificatie en weerlegging om tot positieve en bevestigende uitspraken te komen . Hij verwerpt de inductieve (generalisewrende) methode echter niet .                          Bacons denken zegt dat de mens de natuur kan beheersen door haar te gehoorzamen . Dit klinkt een beetje raar , maar dit denken vind je juist in het oosterse , niet op nut gebaseerde beschouwen . Bacons denken heeft ook veel bijgedragen aan de methodiek van de geschiedschrijving door meer aandacht te besteden aan gegevensverzameling en politieke en economische invloeden .
100.                      FRANCIS BACON OVER DE LIEFDE :  "(.....) Dat het onmogelijk is lief te hebben en wijs te zijn is daarom een juist gezegde . En dit gebrek is niet alleen duidelijk aan anderen , en aan de beminde groep , maar het meest van al aan de beminde zelf , BEHALVE wanneer de liefde wederkerig is . Want de regel dat liefde altijd beloond wordt klopt , hetzij door beantwoording , of door een inwendige en verborgen verachting ."  En : "Wanneer je je liefde alleen nog maar kunt toegeven , doen zij er nog het beste aan die haar onder de duim te houden en volledig scheiden van hun ernstige zaken en bestaans-voorzieningen ."
101.                      LIEFDE KUN JE NIET METEN . LIEFDE KUN JE NIET METEN MET EEN MEETINSTRUMENT , NIET MET EEN WEEGSCHAAL , NIET MET EEN GALVANOMETER , NIET MET EEN THERMOMETER . LIEFDE IS IETS ONDOORGRONDELIJKS . SOMS IS IE ER :  DE LIEFDE !!
102.                      LOVE, YOU CAN'T MEASURE. LOVE YOU CAN'T MEASURE WITH A MEASURE_INSTRUMENT . NOT WITH A BALANCE, NOT WITH A GALVANO-MEASURE-INSTRUMENT . NOT WITH A THERMOMETER. LOVE IS SOMETHING UN-UNDERSTANDIBLE.  SOMETIMES HE IS THERE : LOVE !!
103. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Over DE ROL VAN RELIGIE op de wetenschapsontwikkeling wordt gezegd : uitspraken op theologisch of filosofisch gebied waren voor de ( hier : rooms-katholieke ) kerk slechts aanvaardbaar voor zover zij met de officiele katholieke leer in overeenstemming waren .                                                               Tegen zuiver feitelijk onderzoek bestond meestal geen bezwaar . Jezuiten en andere geestelijken onderzochten allerlei zaken . Zij bouwden optische instrumenten en rapporteerden over meteorologische verschijnselen . Wanneer zij vervolgens hun resultaten wilden interpreteren , stuitten zij echter op vooraf bepaalde zekerheden . Wiskundige of empirische bevindingen mochten van de kerk niet in strijd komen met theologische leerstukken of met door theologen gesanctioneerde filosofische stellingen . Alle bevindingen werden daarom ingepast in het kader van de aristotelische filosofie en het bijbelse wereldbeeld .------                                                                                                  Zo was de toenmalige Paus , in de 70er jaren van de vorige eeuw , omdat dit in strijd met het scheppingsverhaal uit de Bijbel zou zijn , er tegen dat wetenschappers beweerden dat het heelal altijd bestaan heeft en dat er onderzoek hiernaar verricht wordt .
104.                       Juist in ons land , Nederland , is de PUBLIEKSFILOSOFIE heel populair geworden . Nederland staat er internationaal tegenwoordig bekend om dat zeer velen in filosofie geinteresseerd zijn en meedoen aan de discussies waarin wordt nagedacht over zaken op allerlei gebied . Kijk maar eens op www.filosofie.nl   . Daan Roover isnet opgehouden na jarenlang hoodredacteur van Filosofie Magazine , tegenwoordig ook digitaal . Persoonlijk merk ik ook dat velen meedoen aan discussies op filosofisch gebied op sociale media , met name Facebook.nl  .
105.                      Tegenwoordig ,2015 , is in de publiciteit aan de orde , dat veel onderzoek , ruim meer dan de helft , op het gebied van met name psychologie , tot resultaat leidt , dat NIET-WAAR blijkt te zijn . Dit zijn dan statistische onderzoeken , met groepen van proefpersonen , dat soort methodes . Lees hiervoor bijvoorbeeld het interview met onderzoekster mevrouw Michele Nuijten in de sir Edmund-bijlage van de Volkskrant van 5 september 2015 op na . Ook genoemd zijn de onderzoeksgebieden waar ook zoveel onjuiste resultaten zijn gekomen , onderzoeksgebieden waar dezelfde statistische methoden met steekproeven worden gebruikt , namelijk : kankeronderzoek en neurobiologie .                                                                                                                  Ik ga er vanuit dat als er statistische verbanden ,relevantie die significant wordt bevonden , wordt gevonden met methoden zoals die in de psychologie maar ook in de medische en neuro-wetenschappen (over het gedrag van mens  en dier ) ,  dan ben je er nog lang niet : er moeten harde natuurwetenschappelijke verklaringen voor het gevondene worden opgesteld en het kan juist ook zo zijn , dat er natuurwetenschappelijke verklaringen voor het gevondene zijn , die de zachte , oorspronkelijke , hypothese juist verwerpen , bijvoorbeeld aanvullende omstandigheden  . (wordt vervolgd ) .
106.                    De grote filosofen Francis Bacon ,David Hume en Karl Popper beschrijven alle drie het zogenaamde surrealisme , in de beleving van bijna alle mensen . ( zie naar boven ook op deze pagina, item-.. ) .-------                                           Hume beschrijft in zijn "Traktaat" reeds dat wat ooit door mensen is waargenomen , de indrukken , door het verstand op een bepaalde manier is geintrepeteerd ,de denkbeelden , en in de loop der tijden anders beleefd wordt in de herinnering , als wij niet oppassen , en een eigen leven is gaan leiden , dit zou de fantasie zijn .( zie ook naar boven item-44) ----------                                          En Popper beschrijft in zijn latere werk de 3 werelden van de menselijke kennis . Naast de natuurwetenschappelijke wereld en de wereld van denkbeelden ,zouden wij mensen ook een irrationele , een fantasiebeleving hebben : de mentale "wereld" van bewustzijnstoestanden . (zie ook naar boven item-60) . Wij allemaal !! (binnenkort meer ; ik ga daarvoor ook weer het werk van Popper nader bestuderen )
107.                   Niet alleen de sociale wetenschappen , ten eerste psychologie en sociologie , staan tegenwoordig (tweede helft 2015) , ter discussie , dat hun conclusies , hun methodes , heel vaak niet-waar , niet-wetenschappelijk zijn , maar nou ook de economie . Deze wetenschappen proberen zich ten onrechte exacte wetenschappen doen noemen . ( zie hier boven ook , met wat vooral ook Karl Popper en Bertrand Russell hierover hebben gezegd en gewaarschuwd) ,                                                                                                            De economen hadden de kredietcrisis van 2008-2009 niet voorspeld . Ik blijf erbij dat de kredietcrisis er gekomen is door paniekzaaierij met een te pessimistische toekomstvisie . De economie is immers dat er hard gewerkt en gestudeerd moet worden ; gebouwd en nuttige dingen , waar vraag naar is , geproduceerd .-------De economen beseffen dat tegenwoordig ook . (wordt vervolgd)
108.                   Volgens een Amerikaanse hoogleraar sociologie in 2008 , zou er weing burenhulp en samenwerking en vrijwilligerswerk zijn in etnisch gemengde wijken . Verschillende Nederlanders ook , zoals Paul Scheffer en Marcel van Dam , grepen deze uitkomst van het onderzoek aan , als bevestiging van hun beweringen over de multiculturele samenleving en integratie en zo , dat die mislukt zou zijn .                                                                        Nou , 2015 , is gebleken dat op langere termijn de sociologische studie toch niet waar is gebleken en er is aangetoond dat de uitkomsten van de studie "niet significant" zijn . Het toont aan de niet-wetenschappelijkheid van ook veel sociologische studies , waarvan hier de uitkomsten jarenlang zijn misbruikt door vreemdelingenhaters en paniekzaaiers  dien-aangaande-(binnenkort meer).
109.                   De kritiek van Bertrand Russell (zie boven ) , die ik ook deel , is dat er in de wetenschapsbeoefening een onevenredige aandacht voor de mens is en te weinig belangstelling voor het universum . Vaak is het zo dat die alfa's als psychologen en sociologen het allemaal zo goed menen te weten en tegenwoordig iedereen die afwijkt (van het gemiddelde , of is het hoe -volgzaam en kritiekloos de mens zou moeten zijn ) voor gek verklaren .                              Ja als je het zo beschouwt heeft bijna de helft van de bevolking een afwijking , maar het ergste is dat ze hiervoor zogenaamde medicijnen laten gebruiken en vooral wanneer de schoolresultaten niet goed zijn . Laat onze jeugd met rust , laat ze spelen . Die alfa's hebben vaak helemaal geen verstand van hoe de wereld in elkaar zit , wat wiskunde inhoudt , hoe het heelal is opgebouwd . Laat die psychologen , sociologen , criminologen , oorlogsdeskundigen niet zo'n grote mond hebben . Ze zijn immers beperkt en dat horen ze te weten !
110.                   Mensen gaan op andere gronden met elkaar om dan bijvoorbeeld afkomst , huidskleur of Joods-Christelijke traditie . Mensen moeten wat samen hebben , dat kan ook een gemeenschappelijke toekomst zijn .
111.                   Over HET RECHT ELKE AUTORITEIT AAN KRITIEK TE ONDERWERPEN dat je mag hebben , schrijft Popper : De tegenstelling tussen het epistemologisch ( is kentheoretisch) optimisme en pessimisme is in wezen dezelfde als tussen het epistemologisch traditionalisme en rationalisme . (Deze term gebruik ik in de ruimere betekenis waarin hij tegenover het irrationalisme staat en niet alleen op het cartesiaanse intellectualisme slaat maar ook op het empirisme ). Want wij kunnen het traditionalisme zien als de opvatting dat wij bij gebrek aan een objectieve en onderscheidbare waarheid voor de keus worden gesteld tussen de autoriteit van de traditie en de chaos . Het rationalisme heeft daartegenover natuurlijk altijd de RECHTEN van de rede en de empirische wetenschappen verdedigd om elke traditie en elke autoriteit aan KRITIEK te onderwerpen en te verwerpen : deze kunnen immers alleen maar op dwaasheid of een vooroordeel zijn gebaseerd of op toeval .
112.                    Over DE GESCHIEDENIS VAN DE WETENSCHAP schrijft Popper : "...........Want de eenvoudige waarheid is dat men de waarheid vaak moeilijk te pakken kan krijgen en dat men haar gemakkelijk weer kan verliezen wanneer zij eenmaal is gevonden . Onjuiste opvattingen kunnen vaak een hardnekkig leven leiden . Duizenden jaren lang kunnen mensen met of zonder de hulp van een samenzwering aan opvattingen vasthouden die volkomen in strijd met de ervaring zijn . De geschiedenis van de wetenschappen en met name de geneeskunde zou ons een aantal goede voorbeelden kunnen leveren .
113.                   Je hebt de methode van het doen van een gissing of het opstellen van een hypothese . Hoe kunnen wij onszelf oefenen het "boek der natuur" juist en waarheidsgetrouw te lezen ? POPPER schrijft hierover : Het antwoord van Francis Bacon luidt : door onze geest van alle anticipaties , gissingen en vooroordelen te ontdoen . (Novum Organum ,i 68, 69 slot) . Om onze geest zo van deze slechte eigenschappen te zuiveren , moeten er verschillende dingen worden gedaan . Wij moeten allerlei soorten idolen proberen kwijt te raken , dat zijn onjuiste opvattingen die door zeer veel mensen worden onderschreven , want deze vervormen onze waarneming (Novum Organum i , 97) .                                  Maar wij moeten ook , net als Socrates , naar allerlei soorten tegenvoorbeelden uitkijken waarmee wij onze vooroordelen over het soort ding waarvan wij de aard en essentie willen vaststellen , kunnen vernietigen . Net als Socrates moeten wij door ons verstand te zuiveren , onze ziel voorbereiden op het aanschouwen van het eeuwige licht van de essenties (vergelijk St Augustinus , Civ Dei VIII 3) : onze onzuivere vooroordelen moeten door hetaanroepen van tegenvoorbeelden worden uitgebannen .(Novum Organum ii 16 e.v.).---------                                                                                                               Pas nadat onze ziel op deze manier is gereinigd , kunnen wij met het eigenlijke werk beginnen : met het ijverig ontcijferen van het open boek der natuur , van de manifeste waarheid . Gezien dit alles denk ik , zegt Popper , dat de baconiaanse (en ook de aristotelische ) inductie in wezen niets anders is dan de maieustiek van Socrates . Dat wil dus zeggen : het voorbereiden van de geest door deze van alle vooroordelen te ontdoen om deze in staat te laten zijn de manifeste waarheid te herkennen , en het open boek der natuur te lezen . Descartes'methode van stelselmatige twijfel is in wezen niets anders : het is een methode om alle onjuiste vooroordelen van de geest te vernietigen en zo tot de onwankelbare basis van de evidente waarheid te geraken .
114.                      BEPAALDE DINGEN KUNNEN NIET VOLGENS DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE . Bepaalde dingen kunnen niet gebeuren , bepaalde dingen kunnen niet bestaan , bepaalde dingen kunnen er niet zijn , volgens de wetten van de Natuurkunde . Deze dingen gebeuren dan ook niet en zijn er dan ook niet. 
115.                      Leon Heuts , sinds ongeveer een jaar de nieuwe hoofdredacteur van Filosofie Magazine , schrijft in het voorwoord van het juni/juli-2016-nummer van dit tijdschrift : ----ALLEMAAL DINGEN ! Een collega vertelde eens dat zijn toen 5-jarige dochtertje 's ochtends op een dag uit haar bedje sprong , en uitriep : "allemaal dingen !".                                                                                           Dit is de meest treffende beschrijving van verwondering die ik ooit heb gehoord . Wie zich verwondert , vindt even niks van de wereld . Hij is weliswaar geconcentreerd - meer dan ooit valt op dat er allemaal dingen zijn - maar hij heeft nog geen houding of richting bepaald . Misschien volgt na de verwondering boosheid of vreugde , of een tocht naar kennis . Maar dat islater                    Verwondering is niet per se een fijn gevoel . Ze is vervreemdend , juist omdat we ons even geen houding weten te geven . We voelen ons overvallen . De wereld schijnt even betekenisloos , en we zullen opnieuw moeten ontdekken hoe we ons erin thuis voelen . Tegelijkertijd is die  ------VERWONDERING IS VERVREEMDEND-------- vervreemding noodzakelijk om oprecht te kijken en te denken . Wie zich verwondert , ziet dat de wereld niet vastligt , maar een scala aan mogelijkheden openlaat . Vandaar dat volgens Socrates de filosofie begint bij verwondering ; kritisch denken veronderstelt de durf om alle opvattingen , die zo vanzelfsprekend zijn , te bevragen - en andere mogelijkheden te onderzoeken , hoe onwaarschijnlijk ook . -----------                       Het is dan ook geen wonder dat populisten of autoritaire figuren een hekel hebben aan verwondering . Verwondering begint in het vreemde , en alles wat vreemd is , is een bedreiging voor het eigene . Eng . Liever regisseren ze een schijnopwinding , waar geen ruimte is voor kritisch denken . En we kunnen ons afvragen tot op welke hoogte voor onze markt- en mediagestuurde samenleving hetzelfde geldt .------------                                                                             Vandaar dat Filosofie Magazine de verwondering met dit zomernummer hoog op de agenda plaatst . Misschien is verwondering , eerder dan boosheid of wrok , het beste wapen tegen starheid of vooroordelen . Ik wens u een zomer met allemaal dingen . Fijne dingen .
116.                    POPPER heeft DE WETENSCHAPSTHEORETISCHE STATUS van de darwinistische evolutieleer op verschillende wijze geinterpreteerd. Zijn positie is moeilijk te bepalen . Wat verklaart Darwins theorie ? Kan men de these van natuurlijke selectie wel toetsen ? Eindigt de bewering dat de best aangepaste organismen overleven , niet in een zogenaamde tautologie : diegenen overleven die nu eenmaal overleven ? Popper hecht veel belang aan deze bedenkingen . Hij noemt de these van natuurlijke selectie "BIJNA tautologisch" . Maar tegelijkertijd is ze van groot wetenschappelijk belang . Ze stelt het empirisch onderzoek voor een groot aantal problemen en maakt duidelijk naar welk type oplossingen moet worden gezocht. Popper meent dat de STATUS van een dergelijke theorie het best omschreven wordt als "metafysisch onderzoeksprogramma".                                                                                                    Ook al oordeelt Popper wat milder over de toetsbaarheid in zijn "Darwin Lecture" , in het algemeen houdt hij vast aan deze statusbepaling . Toch beschouwt hij de evolutieleer als een krachtige theorie en toont hij erg veel belangstelling voor overwegingen die de toetsbaarheid van de theorie verhogen.
117.                     "DARWINS THEORIE VAN DE NATUURLIJKE SELECTIE heeft de overbodigheid van --teleologische-- verklaringen van de natuur aangetoond . POPPER MEENT dat dit de grootste verdienste van Darwin is.
118.                     POPPER en het ontstaan van bewustzijn , taal en kennis. Poppers --ontologie-- deelt alle ENTITEITEN in drie klassen in . (zie hierboven ook). Wereld een is de wereld van alle FYSISCHE voorwerpen en toestanden . Wereld twee is de wereld van het --BEWUSTZIJN-- .En wereld drie is de wereld van de OBJECTIEVE GEEST OF DE CULTURELE PRODUCTEN.                                                            Het onderverdelen van de entiteiten in drie werelden gebeurt op grond van hun fundamenteel verschillende eigenschappen. Er liggen als het ware werelden van verschil tussen . (Hier naar beneden in de volgende 3 items , 117 , 118 en 119 , een nadere beschrijving van de "drie werelden"volgens Popper.
119.                     WERELD EEN bevat alle fysische dingen , alle materiele voorwerpen van gemiddelde grootte die ons omringen : stenen , bomen , ook tafels en stoelen , tenminste als wij deze louter als materiele voorwerpen beschouwen en niet als culturele producten . Dat zijn de primaire kandidaten van wereld een . Al wat een fysische wisselwerking met deze dingen aangaat , geldt als een bewoner van wereld een . Bijvoorbeeld de materie en de kracht waaruit de voorwerpen gemaakt zijn , de planeten , de zonnestelsels , de spiraalnevels en hun krachtvelden . De eerste wereld lijkt eenvoudig te bepalen en stabiel. In geval van twijfel hoeven wij ons slechts tot de fysici te wenden .
120.                     WERELD TWEE wordt door bewustzijnstoestanden bewoond. Hier vinden we onzekere kandidaten , vluchtige bewoners zoals wensen , pijnen , voornemens , angsten , hoop , maar ook de gedachten en waarnemingen die aan de basis van onze wetenschappelijke kennis liggen . Ondanks hun etherisch karakter worden bewustzijnstoestanden gekenmerkt door het feit dat wij er ons van bewust zijn .                                                                                                 Vandaar dat empiristen als M.Schlick ook de wetenschap funderen op de waarneming , als onbetwijfelbare ervaring . De concreetheid (bijzonderheid) en de directheid van het waargenomene , toegankelijk via onze beleving , vormt de grondslag van Schlicks theorie.                                                            Tegenover de innerlijkheid van de beleving stelt Popper van meet af aan het intersubjectieve aspect , de toetsbaarheid , de mededeelbaarheid , de objectivering. Dit zal uitgroeien tot de derde wereld . Popper volgt Freges strikte scheiding tussen de denkactiviteiten enerzijds en de denkinhouden of denkobjecten anderzijds .
121.                     WERELD DRIE wordt door de denkinhouden bewoond.Denkinhouden of gedachten (Frege) dat iets zo of zo in elkaar zit , worden gekenmerkt door logische relaties. Denkprocessen daarentegen gehoorzamen aan psychologische wetten , bijvoorbeeld de associatie . Denkinhouden kunnen elkaar tegenspreken of met elkaar overeenstemmen. Ze kunnen als gevolgen of weerleggingen op elkaar betrokken zijn . Dat kan op grond van hun "waar-of-onwaar-zijn-mogelijkheid".                                                            Het waarheidsbegrip krijgt een belangrijke plaats toebedeeld in Poppers theorie van de objectieve geest. Het is geen toeval dat Popper het hoofdstuk Öbjectieve kennis" aan de logicus A. Tarski (zie boven ook ) opdraagt . De zogenaamde "eeuwige waarheden", uitspraken die in "alle mogelijkje werelden" waar zijn , dienen immers als primair fundament voor het voortlevende "platonisme."  POPPER somt de bewoners van wereld drie op : wetenschappelijke theorieen (ware en onware) , vermoedens , weerleggingen , argumenten (geldige en ongeldige) , problemen en probleemstellingen , boekinhouden , interpretaties , verhalen , verklarende mythen . Stuk voor stuk in taal gevatte zaken . ((Mijns inziens in geval ze respectievelijk waar en geldig zijn , onderdelen van de Natuurkundige werkelijkheid , dat is de wereld om ons heen )).                                                                                                                           Popper rekent hiertoe echter ook de mathematische constructies (deze zelfs in de eerste plaats): de reeks natuurlijke getallen , de priemgetallen , de priemgetalparen , enzovoort . Ten slotte vinden ook alle artistieke producten van de mens hier een plaats : werktuigen , technisch gereedschap , sculpturen , schilderijen , gedichten en natuurlijk de taal zelf.
122.                      OVER POPPER WORDT GESCHREVEN , dat hij , in tegenstelling tot het intuitionisme meende dat de reeks natuurlijke getallen bijvoorbeeld een menselijk product is . Getallen , dus zeker ook de reeks (verzameling) van de natuurlijke getallen geven een AANTAL weer , een aantal stenen bijvoorbeeld , hetgeen een onderdeel van de Natuurkundige werkelijkheid is , de wereld om ons heen . Wiskunde , nieuwe wiskunde , wordt ontdekt . Getallen (hele of breuken) zijn aantallen en meetkundige figuren als lijnen , cirkels , bollen , kegels enzovoorts , zijn concrete dingen , die in de natuur voorkomen .
123.                      OVER POPPERS SOCIALE FILOSOFIE EN GESCHIEDFILOSOFIE.   --Popper zelf beweert dat hij probeert "de kritische en rationele methoden van de wetenschap toe te passen op de problemen van de open samenleving." Hij wil dus de toepasbaarheid nagaan .------------                                                                     Het is zinvol een onderscheid te maken tussen de twee volgende elementen :  (1) Poppers wetenschapstheoretische interesse in de methoden van de sociale wetenschappen (dat zijn vooral psychologie en sociologie ).   (2) Poppers ethisch politieke engagement voor een VERLICHT ZELFBESCHIKKINGSRECHT van de mens . (dus tegen de dictatuur en onderdrukking).------------                                                                                                  Bij (1) :  (1) heeft geleid tot Poppers ernstige kritiek , die ik volkomen deel , op het zogenaamde historisisme . Dat wil zeggen tot de ernstige kritiek op dat zogenaamde wetenschappers ( psychologen , sociologen vooral , maar ook criminilogen -dat zijn deskundigen op het gebied van de misdaad en ook oorlog- en vrede-deskundigen ) menen dat zij op grond van wat er in het verleden is gebeurd , het GEDRAG VAN MENSEN , bijvoorbeeld individuele personen , maar ook groepen van personen , kunnen voorspellen. (zie hierboven ook , item-...) , dus bijvoorbeeld , of een misdadiger in de toekomst weer een strafbaar feit gaat doen , of dat een -wel of niet bewapende- groep of volk of land in de toekomst weer een oorlog begint , of er uberhaupt weer een oorlog komt .
124.                       Het "sapere aude" , oftewel heb de moed je eigen verstand te gebruiken , Immanuel Kants formulering van het motto van DE VERLICHTING , is ook de grondslag van Poppers praktische filosofie .
125.                       Aan het klassiek zeventiende-eeuwse RATIONALISME ontleent POPPER de idee van een formeel DEDUCTIEF ( is : op afleiden gebaseerd) concept van de wetenschap . Sinds Euclides (in het oude Griekenland , pl. 400 voor Chr.) kent de "rationalisische strekking"  in de filosofie , waar Popper ook zichzelf toe rekent een voorbeeldfunctie toe aan de axiomatische meetkunde . Newton (plm. 1650-1720) realiseert dit in zijn "PRINCIPIA" ( met de vier hoofdwetten van de Mechanica) ook voor de empirisch-wetenschappelijke theorie : een ongemeen groot succes .                                                                                  "In mijn ogen" , schrijft Popper , "zijn Newtons "mathematische principes van de natuurfilosofie " de grootste intellectuele gebeurtenis , de grootste intellectuele revolutie in de geschiedenis van de mensheid . Ze zijn de vervulling van een 2000 jaar oude droom en duiden op de volwassenheid van de wetenschap en haar zelfstandigheid ten opzichte van de filosofie . " Popper onderscheidt zich echter van een klassiek rationalist als Descartes , omdat hij de deductieve wetenschap niet gelijkstelt met definitief zekere kennis . Hij ziet in de deductieve wetenschap een middel dat de voorwaarden voor de toetsbaarheid van kennis verbetert - maar geen middel om uit te stijgen boven het hypothetische en feilbare karakter van kennis .-------------------                                         Het klassieke rationalisme tracht in de "mathesis universalis " onbetwijfelbare en zekere kennis te bereiken , een "fundamentum inconcussum"  ( onwankelbaar fundament) . POPPER DAARENTEGEN GEEFT HET "CERTISME" , HET ZOEKEN NAAR ZEKERE FUNDAMENTEN OP , TEN GUNSTE VAN EEN --KRITISCH RATIONALISME-- , DAT VRIJ VAN FUNDAMENTEN IS EN HET TOETSEN VAN HYPOTHESEN CENTRAAL STELT.
126.                        POPPER SCHRIJFT :  Omdat de natuurwetten niet verifieerbaar zijn , worden ze niet langer beschouwd als proposities , maar als afleidingsregels . Ook al zijn ze grammaticaal niet te onderscheiden van gewone zinnen , toch mag men ze niet opvatten als uitspraken die waar of onwaar zijn . Natuurwetten zijn pseudo-uitspraken . Welbeschouwd zijn het regels die een rol spelen bij verklaringen en voorspellingen . Wij kunnen nooit definitief te weten komen , aldus Popper , of deze uitspraken waar of onwaar zijn . (Wel gaat de wetenschap voort , zodat wij wel kunnen zeggen dat wij er steeds dichterbij komen , hoe het in werkelijk is . Ik zeg dat het ook wel wat anders is : vele wetten van de Natuurkunde , zoals de wetten van de Mechanica van Newton , de elektriciteitsleer van Maxwell enzovoorts blijken onder normale omstandigheden heel goed uit te komen en heel goed toepasbaar en betrouwbaar  --gelukkig maar--- maar onder bijzondere omstandigheden , zoals bij zeer hoge snelheden , dichtbij de snelheid van het licht , of juist in situaties van zeer kleine afstanden , zo in de grootte-orde van een atoom , een nanometer , dat is een-miljardste meter ,kunnen wij redeneren en zo is uit experimenten ook gebleken , dat deze klassieke Natuurkunde-wetten ook bij benadering niet , niet van toepassing in feite zijn .)                                                                                                                                 Volgens Popper zijn Natuurwetten pseudo-uitspraken . Welbeschouwd zijn het regels die een rol spelen bij verklaringen en voorspellingen . Wij kunnen nooit definitief te weten komen , of deze uitspraken waar of onwaar zijn . Algemene uitspraken over de werkelijkheid zijn als het ware altijd voorlopige veronderstellingen , vermoedens , anticipaties. Hier gaat Popper tegen Kant in . Die algemene uitspraken over de werkelijkheid ( vooral ook de "Natuurwetten" ) gaan dus vooraf aan singulaire waarnemingen , bijvoorbeeld uitkomsten van een laboratorium-experiment , of waarneming aan de sterrenhemel ) en zijn dus in die zin "a priori" ( zie hierover naar boven op deze pagina , onder Immanuel Kant) , maar ze kunnen , aldus Popper , niet a priori als waar worden bewezen , zoals Kant beweert . Men kan ze ook niet a posteriori als waar aaduiden . Ze zijn niet verifieerbaar . Dit dwingt ons er echter niet toe de propositionele opvatting van de natuurwetten op te geven . Ze zijn immers eenzijdig beslisbaar : ze kunnen a posteriori onwaar worden bevonden . Algemene wetten zijn dankzioj hun waarneenbare consequenties falsifieerbaar.
127.                   Van KANTS THEORIE hoe ervaring wordt geconstitueerd (vastgelegd) , houdt POPPER het volgende over : de ANTI_INDUCTIEVE aanzet en de prioriteit (voorrang) van algemene uitspraken betreffende de werkelijkheid over elke mogelijke ervaring .                                                                      Kants these dat natuurwetten een a-prioristisch karakter hebben , wordt bij Popper -getransformeerd- in de these dat algemene uitspraken of wetten "prioritair" zijn .
128.                   POPPERS nette oppositie tegen de "WIENER KREIS"   (zie hierboven ook -item...) en het feit dat hij zich bewust is van zijn sterke positie in dezen , dankt hij aan de voor de hand liggende herhaling van KANTS KRITIEK op HUME , al gebruikt Popper hiervoor andere middelen . Zijn doel is de hoofd-tegenstrijdigheid van het positivisme aan te tonen , en de hiermee gepaard gaande onverenigbaarheid van positivistisch en -transcendentaal denken .(N.B. Het zogenaamde transcendentaal idealisme van KANT sluit DE KENBAARHEID VAN DE WERELD in.)  Popper schrijft : "De kritiek op het logisch positivisme ( van het Wiener Kreis) , toont de onverenigbaarheid aan van positivistische en transcendentale tendensen : DE HOOFDCONTRADICTIE VAN HET POSITIVISME .----------                                                                                            Kant schrijft : "Het hypothetisch gebruik van DE REDE doelt dus op de systematische eenheid van verstandelijke kennis , die de toetssteen is voor de waarheid van de regels . Omgekeerd is de (idee van ) systematische eenheid niet meer dan -ontworpen- eenheid . En deze moet niet als een feit , maar als een probleem worden benaderd . Deze eenheidsidee dient ertoe een principe te vinden dat het veelsoortig en bijzonder gebruik van het verstand over de feiten heen samenhang doet zoeken ."                                                                  Popper kiest en waardeert deze passage (uit : "Kritik der reinen Vernunft ", plm. 1770 , zie boven) , niet in de laatste plaats omdat het WAARHEIDSBEGRIP (later meer hierover) hier op een specifieke manier wordt verwoord . De eenheid die in het kader van de ervaring tot stand wordt gebracht (bijvoorbeeld de wetten van de Natuurkunde) , wordt hier namelijk aangeduid als toetssteen voor de waarheid of geldigheid van de regels . POPPER MEENT DAT EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR EEN DOEL TOE BEWEEGT , NAAR DIE ENE EN WARE THEORIE . Waarheid is voor Popper een regulatieve idee en als zodanig onmisbaar .
129.                   Wat Popper het "inductie-probleem"het probleem van Hume noemde en het "demarcatie-probleem" het probleem van Kant , zo zou je het "waarheids-probleem" ( het probleem van hoe de werkelijkheid exact is) , het probleem van Popper kunnen noemen.
130.                   Voorbeelden zijn de TEGENSTELLINGEN tussen idealisme en realisme in de kennistheorie , tussen conventionalisme en empirisme en tussen kennistheoretisch optimisme en pessimisme of scepticisme . Van al deze standpunten zegt POPPER dat ze op een consistente manier kunnen worden ontwikkeld en empirisch niet kunnen worden weerlegd - ze kunnen derhalve ook niet worden bewezen .
131.                   POPPERS --INDETERMINISTISCHE-- STANDPUNT . Poppers pleidooi voor het indeterminisme reikt verder dan de KWANTUMMECHANISCHE CONTEXT alleen . Zijn praktische filosofie is ervan doordrongen . De verwerping van het determinisme ( de filosofie dat alle gebeurtenissen , met behulp van de natuurwetten die van toepassing zijn , afleidbaar zijn , het gevolg zijn van vorige gebeurtenissen ) is voor Popper een noodzakelijke voorwaarde voor het verdedigen van vrijheid , creativiteit en rationaliteit .                          Popper bespreekt de verhouding tussen determinisme en indeterminisme hoofdzakelijk in het kader van de kosmologische samenhang : als een standpunt in de Natuurkunde . Laten wij ons hier bij de Natuurkunde houden . Popper bestrijdt het determinisme eveneens in zijn functie van fundament van SUBJECTIEVE WAARSCHIJNLIJKHEIDSTHEORIEEN zoals dat sinds Laplace gebruikelijk . )(Subjectief , wil zeggen ± zoals het subject ( een mens , of een groep van mensen ) het object ) het te beschouwen en-of te onderzoeken ding) bevindt . Dat is dus vaak wat anders , dan dat wat dat object in feite is ) .                                                                                                          Popper wijdt het tweede boekdeel van zijn `Postcript` aan de verschillende vormen van indeterminisme . Als het determinisme als een --ontologische-- uitgangspositie wordt opgevat , dan nemen de statistische wetten de vorm aan van basiswetten .                                                                              Popper zegt dat de KWANTUMMECHANICA met haar waarschijnlijkheidswetten niet slechts een voorlopige TOESTAND VAN DE NATUURKUNDE is . Hij meent niet , in tegenstelling tot Einstein , dat ze ooit weer zal worden afgelost door een deterministische theorie . De KOPENHAAGSE SCHOOL daarentegen beschouwt de kwantummechanica als het bolwerk van het subjectivisme in de Natuurkunde . ( zie ook de subpagina kwantummechanica van de pagina onderwerpen Natuurkunde van deze website hierover '). Vandaar dat een INTERPRETATIE VAN DE KWANTUMMECHANICA vanuit het realisme van de --propensiteiten-- niet slechts als een onder vele interpretaties mag worden beschouwd . Popper heeft aldus een antisubjectivistische interpretatie van de kwantummehanica .                                            Opmerkelijk --sommige filosofen menen , dat hierdoor de interpretatie van de kwantummechanica als het ware fungeert als een centrale toetssteen voor de deugdelijkheid van Poppers wetenschapsfilosofie zelf . Popper heeft aldus een antisubjectivistische interpretatie van de kwantummechanica . Men zegt wel eens dat Poppers antisubjectivisme niet alleen voor hem een inspiratiebron is geweest , een steen des aanstoots die hem ertoe dwingt tegengestelde ideeen te ontwikkelen . Popper zou overal alleen maar het te bestrijden subjectivisme ontwaren en zich fixeren op een ontoereikende voorstelling van het kennissubject . Op die manier zou hij zichzelf de mogelijkheid ontnemen een adequaat begrip te vormen van het kennissubject en zijn rol in het objectieve kennisverwervingsproces .
132.                     POPPER introduceert het zogenaamde SEMANTISCH WAARHEIDSBEGRIP . De grondslag voor deze stap legt A.Tarsky in zijn onderzoek van het "waarheidsbegrip in de formele talen ". Tarski's werk werpt een geheel nieuw licht op deze discussie . Tarski (plm.1935) heeft een "correspondentietheorie van de absolute of objectieve waarheid" ontwikkeld .                        Tarski toont zo aan dat wij onze intuitieve idee van waarheid kunnen gebruiken in overeenstemming met de feiten . Het van Aristoteles stammende adequate of correspoinderende waarheidsbegrip stelt dat waarheid de overeenstemming is tussen de uitspraak en een beweerde stand van zaken .                   Tarski lost de problemen en de kritiek op door een strikt onderscheid te maken tussen de twee verschillende taal-niveaus , zijnde de objecttaal en de metataal . De objecttaal omvat uitspraken die iets zeggen over de omstandigheden van het onderzoeksdomein . De metataal omvat uitspraken over objecttalige zinnen . Tarski zegt nou dat wij in een "semantische metataal" kunnen formuleren wat een ware uitspraak is , en of uitspraak en feit overeenstemmen . Na de kennismaking met Tarski's werk zegt Popper : "HET DOEL VAN WETENSCHAP IS DUS DE WAARHEID ; WETENSCHAP IS ZOEKEN NAAR WAARHEID."
133. ***********************************************************------**************************************************************                   MIJN EXCUSES . Die woorden kennen we eigenlijk niet . Woorden als God , de Heer , Allah , de Goden ,en hogere macht. Maar ik meen mij in de positie te bevinden , dat ik over dergelijke woorden en hun eventuele betekenis heb moeten en kunnen nadenken en voorlopig er iets over te kunnen publiceren , citaten in feite , op de pagina  Inleiding Filosofie van deze website en de subpagina Kwantummechanica van de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website .                                                                                                          Albert Einstein had het alleen wel eens over ""de oude man"" , waarmee hij in het bijzonder de wetten en constanten van vooral de Natuurkunde mee bedoelde , volgens welke de wereld-om-ons-heen , de Natuukundige werkelijkheid , het heelal , het multiversum in elkaar zit.
134.                   Rob de Nijs , de Nederlandse zanger is een prachtkerel .Inmiddels boven de 70 jaar oud . ( Van onder andere : zachtjes tikt de regen tegen het zolderraam en zet een kaars voor je raam en van Jan Klaasen is trompetter en malle Babbe en van banger hart ) .Ik kan hem waarderen .Hij is ook een filosofische .Een paar jaar geleden is hij weer vader geworden , vader van een wolk van een zoontje . (2016 :) Ongeveer 5 jaar geleden stond er een interview , ik dacht in de Elsevier , met Rob de Nijs . Hij zei met zoveel woorden , dat hij streng Gereformeerd is , maar dat,  al is het wetenschappelijk bewezen dat God niet bestaat , dat hij al die jaren toch niet voor niets gebeden heeft.
135.                  Wij kunnen niet voorbij gaan aan de volgens velen grootste Nederlandse filosoof , de verlichtingsfilosoof Baruch de Spinoza , die omstreeks 1630 leefde. De Nederlandse oud-hoogleraar sociologie , ook jurist en regeringsadviseur Kees Schuijt ( 2017 : 74 jaar oud) bestudeerde meer dan de helft van zijn leven Spinoza .                                                                                           Schuijt zegt : Spinoza leert ons om vrij te zijn . Zijn nieuwe boek heet " Spinoza en de vreugde van het inzicht ." Schuijt zegt dat je Spinoza's  werk als een bevrijdingsfilosofie kunt lezen . Spinoza schrijft over het recht te denken wat men wil en te zeggen wat men denkt . Maar voor mensen in benarde situaties geeft met name zijn boodschap dat je altijd jezelf moet blijven en altijdf in jezelf moet blijven geloven veel kracht .                                               De drie belangrijkste elementen uit Spinoza's filosofie : hoe toename van kennis tot vreugde leidt , de menselijke drang om voort te bestaan en de verhouding tussen politieke en persoonlijke vrijheid . Een vrij mens volgt de veilige raad van de rede. De rede is de weg naar de vrijheid . Wie zichzelf niet verlost van de overheersende kracht van zijn emoties , maakt zichzelf daarmee tot slaaf .                                                                                             Schuijt : Spinoza zegt niet dat wij emoties moeten onderdrukken . We moeten er alleen verstandig mee omgaan , zodat de geest de vrije rede kan gebruiken .Wie zorgt voor persoonlijke vrijheid - door trouw te blijven aan de eigen rede en zich niet door andermans onredelijkheid te laten beinvloeden - draagt gemakkelijker bij aan het grotere geheel : de staat . "Samenleven met anderen is gemakkelijker als je je niet laat meeslepen door negatieve emoties en dat als je voor jezelf vrijheid eist , je anderen die ook moet gunnen .
136.                   (In verband met de Tweede Kamer verkiezingen van 15 maart 2017 ook) : Je mag goede idealen hebben . Voor veel kleinere verschillen tussen arm en rijk . Voor gelijke kansen voor iedereen . Tegen het meten met twee maten . Voor dat de grote bedrijvigheid in handen komt van de bevolking . Voor een schoon milieu . Voor een duurzame economie en zo snel mogelijke overschakeling naar duurzame energie . Voor goede opvang en hulp aan vluchtelingen. Je mag je fantasie laten spreken . Veel filosofen vinden ook dat je DE VERBEELDING mag laten spreken over een ideale TOEKOMST.
137.                    SPINOZA'S belangrijkste werk , De Ethica , heeft als ondertitel : In meetkundige ordening uiteengezet . Volgens Spinoza moeten wij OM GOED TE LEVEN , eerst de natuur , de werkelijkheid , rationeel begrijpen . Dat vind ik ook . Ik vind dat scholieren en ook wij volwassenen nog veel meer verplicht in het onderwijs de vakken wiskunde , natuurkunde , scheikunde , astronomie/sterrenkunde en ook technische zaken moeten leren.                                        Spinoza gaat er ook vanuit dat er geen hogere macht , geen God dus , bestaat en dat alles op de natuurwetenschappelijke manier gaat . Dat vind ik ook (zie mijn publicaties hierboven ook ) . SPINOZA STELT DAT EEN RELIGIEUZE TEKST VOL AANNAMES EN TEGENSTRIJDIGHEDEN GEEN LEIDEND BEGINSEL KAN ZIJN VOOR ECHTE KENNIS EN VOOR DE WAARHEID.                                  Om een goed , dus gelukkig , leven te leiden moeten we doen wat het meest kenmerkend is voor mensen : nadenken . Volgens Spinoza moeten we daarvoor kennis verwerven , de rede volgen en ons niet laten meeslepen door emoties .                                                                                                                 De rede die Spinoza zo hoog acht staat regelmatig haaks op traditie of religie . Daardoor werd Spinoza beschuldigd van atheisme (in het redelijk tolerante Nederland van de 17e eeuw , leidde Spinoza daardoor als lenzenslijper een armoedig bestaan ) .                                                                               Volgens Spinoza , zo staat omschreven , is God geen bovennatuurlijk wezen , nee hij noemt god dat wat samenvalt met de natuur en zegt : alles wat gebeurt heeft een natuurlijke verklaring . Dat vind ik ook ( zie in de teksten hierboven ook ) . Alles wat er is , wat bestaat en wat er gebeurt , in het gehele heelal , is alleen mogelijk en te verklaren , met de wetten van de Natuurkunde .
138.                    OVER VRIENDSCHAP .-------------------------------------------------                  ARISTOTELES OVER VRIENDSCHAP . In het achtste en negende boek van de Ethica Nicomachea beschrijft Aristoteles drie soorten vriendschap . De eerste vorm is de vriendschap die gesloten wordt als iemand op zoek is naar plezier . Zo iemand is vooral geinteresseerd in zijn eigen vermaak en de kansen daarop op het moment waar die andere persoon voor zorgt . Dan zijn er vrienden die eigenlijk strategische kennissen zijn , mensen van wier gezelschap we alleen genieten als we er ons voordeel mee kunnen doen .--------EN DAN HEB JE DE ECHTE VRIEND . Niet iemand die precies is zoals jij , maar iemand die juist niet is zoals jij , maar van wie je net zo veel houdt als van jezelf . Het verdriet van een echte vriend is ook jouw verdriet . Hun plezier is jouw plezier . Je vriendschap met hem of haar maakt je kwetsbaarder in geval die persoon iets overkomt , maar je wordt er ook sterker van . Je wordt van de kleine cirkel van je eigen zorgen en gedachten bevrijd . Jouw leven is verbonden met dat van de ander en samen ben je beter , slimmer , veerkrachtiger en rechtvaardiger . Je deelt elkaars deugden en je gebreken vallen weg .                                                                                                                      Vriendschap leert ons hoe we zouden moeten zijn . HET IS LETTERLIJK HET MOOISTE DAT ER IS IN HET LEVEN.
139.                     EPICURUS (Oud-Griekenland , 341-270 voor Christus) .-------------De Oudgriekse filosoof Epicurus werd in 341 voor Christus geboren op het eiland Samos , enkele kilometers uit de kust van het huidige Turkije . Hij was een van de beroemdste filosofen van zijn tijd en schreef meer dan driehonderd boeken .-------------------------------------------------------------                                            Wat hem zo beroemd maakte was zijn kundige , niet-aflatende toewijding aan het onderwerp "GELUK" . Eerdere filosofen wilden weten hoe we een goed leven kunnen leiden , maar Epicurus wilde zich geheel toeleggen op hoe je gelukkig kunt zijn .------------                                                                                  Over geld schreef Epicurus : We denken dat we veel geld nodig hebben . Net als nu waren de mensen geobsedeerd door hun carriere , gemotiveerd door een verlangen naar geld en waardering . Epicurus geloofde dat werk pas echt voldoening schenkt , met name als we het gevoel hebben dat het betekenisvol is , dat we er anderen mee helpen of dingen produceren die de wereld beter maken .We hebben niet echt behoefte aan geld of prestige , maar aan een gevoel van voldoening door middel van ons werk .   (N.B. Dat kun je makkelijk zeggen, als je veel geld hebt).                                     En Epicurus schreef ook : We hebben te veel vertrouwen in luxe . WE dromen van luxe : een mooi huis , fijne kamers en een prachtig uitzicht . We dromen van reizen naar idyllische plekken , waar we kunnen uitrusten en waar anderen voor ons zorgen . Maar Epicurus geloofde niet in deze verlangens .                  HIJ DACHT DAT RUST DE ACHTERLIGGENDE GEDACHTE IS VAN ONZE FANTASIE OVER LUXE EN DAT WE WERKELIJK WILLEN , KALMTE IS . Kalmte is een kenmerk van ons innerlijk dat het resultaat is van analyse - WE KRIJGEN RUST WANNER WE ONZE ZORGEN OP EEN RIJTJE ZETTEN EN ZE GOED BEGRIJPEN : Daarom hebben we veel tijd nodig om te lezen en te schrijven , en hebben we vooral de steun nodig van een goed luisteraar : iemand die meelevend , vriendelijk en intelligent is .----------------------------                        Op basis van zijn analyse van het geluk voerde Epicurus drie belangrijke vernieuwingen in :--------------------                                                                  Ten eerste besloot hij dat hij wilde SAMENWONEN met zijn vrienden . Hij wilde hen niet meer slechts zo nu en dan zien . Hij kocht daarom voor een redelijke prijs een lapje grond buiten Athene en liet een huis bouwen waar hij en zijn vrienden permanent met elkaar konden wonen . Iedereen had zijn eigen kamers en er waren gemeenschappelijke ruimtes op de begane grond en het omliggende terrein .                        Op die manier werd iedereen omgeven door mensen die DEZELFDE OPVATTINGEN hadden en die vriendelijk en onderhoudend waren . Er werd om de beurt voor de kinderen gezorgd , er werd gezamenlijk gegeten en je kon 's avonds laat nog in de gangen met elkaar praten . Het was DE EERSTE ECHTE COMMUNE ter wereld .--------------                        Ten tweede hield iedereen in de commune ermee op om voor andere mensen te werken . Ze namen genoegen met minder salaris in ruil voor de kans om zich op werk te richten dat voldoening schonk . Sommige vrienden van Epicurus wijdden zich aan de landbouw , andere legden zich toe op koken en weer andere op het maken van meubels of kunst . Ze hadden veel minder geld , maar ruim voldoende wezenlijke voldoening .------------------                                         Ten derde probeerden Epicurus en zijn vrienden kalmte te creeren door middel van rationele analyse en inzicht .Elke dag brachten ze tijd door met NADENKEN OVER HUN ZORGEN , het "verbeteren van hun inzicht in de werking van hun geest" en HET MACHTIG WORDEN VAN DE GROTE VRAGEN VAN DE FILOSOFIE .-----------------                                                                                        Epicurus' WOONEXPERIMENT sloeg aan . Er werden overal in het Middellandse Zeegebied nieuwe leefgemeenschappen gesticht , waar zich duizenden volgelingen bij aansloten . Deze centra bleven generaties lang bestaan , totdat ze in de vijfde eeuw WREED WERDEN ONDERDRUKT door de christelijke kerk . -------                                                                                                        N.B. Karl Marx schreef zijn doctoraat over hem en zag hem als zijn favoriete filosoof .
140.                         MAX WEBER , genoemd als grondlegger van de mens-wetenschap de sociologie , kan ons ECONOMISCHE SYSTEEM WAAR WE MEE LEVEN , HET KAPITALISME uitleggen . (Net als zijn tijdgenoten Emile Durkheim , Karl Marx en Adam Smith) .--------------                                                                               Weber werd in 1864 geboren in Erfurt , Duitsland en zag zijn land grote veranderingen ondergaan als gevolg van de industriele revolutie . De steden groeiden exponentieel , er vormden zich enorme bedrijven en een nieuwe elite van leidinggevenden verving de oude aristocratie . Webers vader was op zakelijk en politiek gebied bijzondersuccesvol in het nieuwe tijdperk , waardoor hij een groot fortuin vergaarde en zijn zoon de vrijheid had om schrijver te worden . Weber kwam met enkele belangrijke ideeen die helpen de werking en toekomst van het kapitalisme te begrijpen .--------------                                           WAAROM BESTAAT HET KAPITALISME ? Wij vinden het kapitalisme misschien heel normaal of onvermijdelijk , maar dat is het natuurlijk niet . Het is in historisch opzicht pas relatief recent ontstaan en heeft in maar een beperkt aantal landen wortel geschoten . Weber stelde dat het kapitalisme mogelijk werd gemaakt door een reeks ideeen , vooral religieuze ideeen van het Calvinisme van het protestantse geloof .                                                           Het protestantisme laat je je voortdurend schuldig voelen . Protestanten volgens Weber , voelen zich hun leven lang schuldig om hun verlangens , maar willen ook laten zien dat ze rechtschapen zijn . Vanuit Webers oogpunt zetten de protestanten hun schuldgevoelens om in een obsessie met hard werken .                                                                                                   HET ZUURVERDIENDE GELD moest niet aan feesten gespendeerd worden waarop het hier en nu werd gevierd . HET MOCHT ALLEEN GEINVESTEERD WORDEN IN DE TOEKOMST. Door de protestantse werkmoraal ging men in alle bedrijfstakken met hernieuwde morele energie en ernst aan het werk . Het draaide niet meer alleen om het verdienen van je brood ; werken was een roeping geworden , een manier om te laten zien hoe deugdzaam je was .                                                                                                               De vroege protestanten meenden dat je je energie onzelfzuchtig aan de gemeenschap moet wijden , AAN DE SAMENLEVING WAARIN IEDEREEN HET VERDIEND OM EERLIJK EN WAARDIG BEHANDELD TE WORDEN . Het was tijd om een eind te maken aan gevestigde belangen , zoals familiebelangen en clanloyaliteit . -----------------                                                                    WONDEREN BESTAAN NIET . Weber noemde dit "DE ONTNUCHTERING VAN DE WERELD". In deze filosofie , waar ik het volkomen mee eens ben , valt DE NADRUK OP HET MENSELIJK HANDELEN : HET LEVEN VAN ALLEDAG WORDT BEPAALD DOOR FEITEN < DOOR LOGICA EN DOOR DE ONTDEKBARE WETTEN VAN DE WETENSCHAP . Of je rijk was lag daarom niet aan een mysterieuze beslissing van een hogere macht . Je kon alleen rijk worden door methodisch na te denken , eerlijk te handelen en jarenlang harden verstandig te werken .----------------------                                                                    Deze factoren waren in Webers ogen de reden voor het aanslaan van het kapitalisme .Het meningsverschil tussen Weber en Marx draaide om de rol van religie . Marx had beweerd dat religie "opium voor het volk" was , een verdovend middel waardoor men passief de VERSCHRIKKINGEN VAN HET KAPITALISME accepteerde. Weber wist dat je grote sociale veranderingen tegenwoordig niet door middel van charisme te weeg kunt brengen . Je zou de indruk kunnen krijgen dat politieke veranderingen veroorzaakt worden door heftige retoriek , marsen , woede en grote , indrukwekkende gebaren zoals het publiceren van een goed verkopend revolutionair boek. Maar Weber was pessimistisch over zulke hoop , want die strookt niet met de realiteit van de wereld van nu . De enige manier om de macht die in de bureaucratie verankerd ligt , te overwinnen , is door middel van kennis en systematische organisatie .
141.                       THEODOR ADORNO (Duitsland 1903-1969) meende dat PROGRESSIEVE FILOSOFEN zich in de eerste plaats moesten bezighouden met het bestuderen van HOE MENSEN van de arbeidersklasse en middenklasse van ontwikkelde landen DENKEN EN VOELEN - en vooral hoe ze hun avonden en weekenden doorbrengen .                                                                                                    Adorno had een zeer ambitieuze opvatting over het doel van vrije tijd . Het was niet : ontspannen en je zinnen verzetten . Adorno stelde dat vrije tijd bijzonder nuttig kan zijn : onze vrijetijdsbesteding geeft ons DE KANS OM ONS TE ONTWIKKELEN EN ONZE HORIZON TE VERBREDEN , om de goede aspecten van ons karakter te ontplooien en om de middelen te verkrijgen waarmee we de maatschappij kunnen veranderen . Adorno klaagde dat de vrijetijdsbesteding in de moderne wereld in handen was gevallen van een alom aanwezige en bijzonder kwaadaardige vermaakmachine die hij de "cultuurindustrie" noemde en die dezelfde demonische plaats in zijn filosofie innam als religie dat had gedaan in de filosofie van Karl Marx.                                                 Volgens Adorno verkoopt het kapitalisme ons niet wat we werkelijk nodig hebben . Volgens hem doet de kapitalistische industrie angstvallig zijn best ons niet op onze ware behoeften te wijzen , zodat we vergeten wat we werkelijk nodig hebben en verlangens koesteren die gecreeerd zijn door ondernemingen die geen enkele interesse hebben in ons welzijn . ( NB. vindt u dit nou ook , als u bijvoorbeeld de advertenties van de STER-televisiereclame bekijkt ?) .                                                                                         Hoewel we denken dat we in een wereld van OVERVLOED leven , is er maar weinig van wat we werkelijk nodig hebben - TEDERHEID , BEGRIP , RUST , INZICHT - EN STAAN DIE BEHOEFTEN VOLKOMEN LOS VAN DE ECONOMIE . Het kapitalistische middel van het volk te manipuleren , RECLAME , maakt heel handig gebruik van onze diepste verlangens om ons spullen te verkopen waardoor we armer worden en ons geestelijk leger voelen .-----------                          Adorno besefte dat de grootste obstakels voor sociale vooruitgang cultureel en psychologisch bepaald zijn , in plaats van politiek en economisch . WE HEBBEN EN DAT IS ECHT DE WAARHEID , reeds het geld , DE MIDDELEN , de tijd en het vermogen OM ERVOOR TE ZORGEN DAT IEDEREEN IN EEN MOOI HUIS SLAAPT , ERMEE OPHOUDT DE AARDE TE VERNIETIGEN , EEN VOLDOENING SCHENKENDE BAAN KRIJGT EN ZICH GESTEUND VOELT DOOR DE SAMENLEVING.                                                                                                     De reden waarom we blijven lijden en elkaar blijven kwetsen , is in de eerste plaats dat onze geest ziek is . Dit is de voortdurende provocatie van het fascinerende en onbeschaamd furieuze werk van Theodor Adorno.
142.                        KARL MARX' GROOTSTE BEZWAAR TEGEN HET KAPITALISME .--De arbeiders krijgen weinig betaald , maar de kapitalisten worden rijk . Marx geloofde dat de kapitalisten de lonen van de arbeiders zo laag mogelijk hielden , zodat ze een grotere winst konden opstrijken.                                                                     Het was erg moeilijk voor de arbeiders om hiertegen te protesteren of hun omstandigheden te veranderen . Ze hadden het werk niet alleen hard nodig , maar ook hun huisbazen en werkgevers konden samenzweren om hun situatie uitzichtloos te houden door de huurverhoging evenredig te koppelen aan de loonsverhoging . Het moderne leven bracht ook nieuwe uitdagingen met zich mee die het proletariaat zwak hielden : dichtbevolkte woonwijken , ziektes , steden vol misdaad en letsel als gevolg van werk in de fabriek . Met andere woorden , schreef Marx , DE ARBEIDERS KONDEN BIJNA EINDELOOS WORDEN UITGEBUIT .------------------                                          Ironisch gezien , zei Marx in de 19e eeuw al , hebben we geen crisis in het kapitalisme vanwege tekorten maar vanwege een overvloed ; we hebben te veel . Onze fabrieken en systemen zijn zo efficient dat we iedereen op deze planeet een auto , een huis , en toegang tot een goede school en een goed ziekenhuis zouden kunnen geven . Maar weinig mensen zouden hoeven werken .MAAR WE BEVRIJDEN ONSZELF NIET . (Tot nou toe). Marx dacht dat dit absurd is , de uitkomst van een vorm van pathologisch masochisme . -------                      Marx schreef opvallend weinig over hoe een communistisch systeem eruit zou moeten zien . Dus zeker niet over onderdrukking van tegenstanders en strafkampen , zoals "De Goelag archipel"later in de Sovjet Unie . Toen hij kritiek kreeg op zijn nogal vage voorspellingen dat er bijvoorbeeld een "DICTATUUR VAN HET PROLETARIAAT" zou komen , spotte hij dat hij geen recepten wilde schrijven voor de kookwinkels van de toekomst .                            Toch krijgen we in het werk van Marx af en toe een glimp te zien van zijn utopia . In HET COMMUNISTISCH MANIFEST omschrijft hij een wereld zonder privebezit , zonder geerfde rijkdom , met een sterk progressieve inkomstenbelasting , een gecentraliseerd bankwezen , een communicatie- en transportindustrie en gratis openbaar onderwijs voor alle kinderen .Marx verwachtte ook dat een communistische samenleving de mensen de ruimte zou laten om hun verschillende talenten te ontwikkelen . In "De Duitse Ideologie" schreef hij:  "In een communistische samenleving kan ik vandaag het ene doen en morgen het andere ; ik kan 's morgens gaan jagen , 's middags gaan vissen ; 's avonds voor het vee zorgen en KRITIEK LEVEREN na het avondeten , NET WAAR IK ZIN IN HEB , zonder ooit een jager , visser, veehouder of criticus te worden ."Op die manier kunnen we verschillende kanten van onszelf verkennen --onze creativiteit , ons intellect , onze zachtheid en onze vurigheid  --EN IEDEREEN ZOU TIJD HEBBEN VOOR EEN BEETJE GEFILOSOFEER .
143.                         KARL MARX KRIJGT TEGENWOORDIG EERHERSTEL . Karl Marx was een man die het in feite goed meende , (zie hierboven ook ) in tegenstelling tot de meeste leiders van de communistische regimes , die met zijn ideeen in de 20e eeuw aan de macht zijn geweest .                                                          Marx is bijzonder waardevol voor het heden . Zoals velen van ons wilde hij begrijpen waarom de moderne economie niet alleen materiele rijkdom maar ook veel ellende veroorzaakt . Reeds plusminus 1850 beredeneerde hij dat dit in feite niet nodig is . (zie hierboven ook ) . Hij was ook verbaasd over de macht van het kapitalisme , over de manier waarop het heeft gezorgd voor "de onderwerping van de krachten van de natuur aan de mens" ......het kappen van hele continenten ten behoeve van ontginning , het kanaliseren van rivieren , het uit de grond stampen van hele bevolkingsgroepen .----------------------------------------------                                                  Op dit moment in de geschiedenis zouden we allemaal Marxist moeten zijn , omdat we instemmen met zijn diagnose van onze problemen . Sommige dingen , sommige boeken ook , krijgen HELEMAAL GEEN AANDACHT IN DE MEDIA. We moeten op zoek naar remedies die echt werken . Zoals Marx zelf verklaarde : "FILOSOFEN HEBBEN DE WERELD ALLEEN MAAR OP BEPAALDE MANIEREN GEINTREPETEERD . WAAR HET ECHTER OM GAAT IS DAT WE DIE VERANDEREN".
144.                         HET MODERNE LEVEN is voor een groot deel gebaseerd op het idee van VOORUITGANG , op het idee dat HOE MEER WE WETEN (vooral op het gebied van wetenschap en technologie) en hoe sterker de econmoie is , hoe GELUKKIGER we zijn . Ik zeg niet dat we door de vooruitgang in het algemeen gelukkiger zijn , wel vind ik ook dat de vooruitgang bevorderd moet worden en een sterke economie de norm is .                                                                                          Vooral in de 18e eeuw , toen de Europese landen en hun economieen steeds complexer werden , was het conventionele standpunt dat de mensheid op de goede weg zat ; onbeschaafdheid en onwetendheid behoorden tot het verleden , men bewandelde nu de weg van voorspoed en fatsoen .Maar er was minstens een achttiende-eeuwse filosoof die bereid was om het idee van vooruitgang in twijfel te trekken en die uitdagende dingen te zeggen had , die ook op onze tijd van toepassing zijn : de Zwitser Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) .                                                                                                       In 1749 las Rousseau de krant Mercure de France , waarin een wedstrijd werd uitgeschreven met als opdracht het schrijven van een essay over de vraag of de recente vooruitgang in de kunst en wetenschap had bijgedragen aan het "zuiveren van de zeden". Toen Rousseau deze advertentie van de Academie de Dyon zat te lezen , kwam hij tot een verrassend inzicht . Het kwam schijnbaar voor het eerst bij hem op dat de beschaving en de vooruitgang de mensen helemaal niet beter op hadden gemaakt . Integendeel , ze hadden een vreselijk slechte invloed uitgeoefend op de zeden van mensen die ooit goed waren geweest. Rousseaus inzicht vormt de kern van zijn beroemde essay "Discours sur les sciences et les arts" (Verhandeling over de kunsten en wetenschappen , 1750) , waarmee hijnde eerste prijs won in de wedstrijd.                                                                                                                         Rousseau levert in zijn essay harde kritiek op de moderne samenleving en vecht de principes van de verlichting aan . Hij constateert namelijk : DE MENS WAS OOIT GOED EN GELUKKIG GEWEEST , MAAR OMDAT HIJ ZIJN PRESOCIALE TOESTAND WAS ONTGROEID RAAKTE HIJ VERDORVEN EN VERVIEL TOT ARMOEDE . Rousseau bedoelt hier niet financiele armoede : de verlichting , de vooruitgang bracht voor veel mensen immers welvaart , maar geestelijke armoede . Rousseau schetst de geschiedenis van de wereld vervolgens niet als een positieve ontwikkeling van barbarij tot de geweldige fabrieken en steden van Europa , maar als de achteruitgang vanuit een bevoorrechte situatie waarin we in eenvoud leefden , maar de kans hadden om naar onze behoeften te luisteren . In de vanuit technologisch oogpunt bescouwd achterlijke prehistorie Rousseau's NATUURTOESTAND (l'etat de nature) -hij wist het ook van de indianen in Noord-Amerika- toen mannen en vrouwen in het bos leefden en nog nooit in een winkel waren geweest of een krant hadden gelezen , KON MEN VOLGENS DE FILOSOOF GEMAKKELIJKER DE EIGEN GEEST BEGRIJPEN EN NEIGDE MEN DAAROM AUTOMATISCH NAAR DE BELANGRIJKSTE KENMERKEN VAN EEN LEVEN DAT VOLDOENING SCHENKT : LIEFDE VOOR FAMILIE , RESPECT VOOR DE NATUUR EN ONTZAG VOOR DE SCHOONHEID VAN HET UNIVERSUM , NIEUWSGIERIGHEID NAAR ANDEREN EN GEVOEL VOOR MUZIEK EN EENVOUDIGE VORMEN VAN VERMAAK . DE NATUURTOESTAND WAS OOK DEUGDZAAM EN GEBASEERD OP PITIE (MEDEDOGEN) MET ANDEREN EN HUN LIJDEN .                                                               Door de moderne commerciele "beschaving"zouden we uit de natuurtoestand getrokken zijn , jaloers geworden zijn , altijd naar iets verlangen en ondanks vaak overvloed lijden . Ik neem aan dat Rousseau hier met jaloers bedoelt : afgunstig naar wat een ander heeft .                                                 Zoals ik hierboven al beschreef , vind ik het wel degelijk goed dat de mens door technologisch en wetenschappelijk onderzoek vooruitgang probeert te bereiken en moet blijven proberen te bereiken , maar natuurlijk , niet iedere vooruitgang is goed. En het is mooi dat Rousseau tot de conclusie is gekomen dat wij mensen van nature liefde voor de medemensen hebben, nieuwschierigheid naar de medemensen en mededogen met de medemensen en hun eventueel lijden .                                                                                                Door de commercie , de consumptie-maatschappij zouden sommige mensen hiervan verstoord zijn en ook nog niet gelukkig zijn . Dat de mens in wezen respect voor de natuur heeft en ontzag voor het universum , moet van kinds af aan bevorderd en gestimuleerd worden , vind ik ook , door ook het verplicht stellen en mogelijk maken van zoveel mogelijk onderwijs in de exacte vakken : wiskunde , natuurkunde , scheikunde , astronomie , biologie , veel meer dan nu nog.
145. **********************************************************-------**************************************************************-                    KHALID WIL EEN ARTIKEL GAAN SCHRIJVEN OVER HET LEVEN EN DE TOEKOMST. [[[[[[[[Khalid ziet de toekomst optimistisch in .Je moet altijd blijven hopen , zegt hij . Hij heeft veel geleerd van Spinoza . "Spijt komt altijd achteraf". Ik vind dat Khalid geen grote fouten in zijn leven heeft gemaakt. Khalid vind (net als ik ) dat het leven heel veel zin heeft .                                                 Ik bespreek ook met Khalid dat ik meen dat een mens wel een vrije wil heeft . (zie naar boven op deze pagina ook ) WIJ MENSEN ZIJN OOK VERANTWOORDELIJK. Over het welzijn van de medemensen . Over het behoud van de natuur . Over de bestrijding van de milieuverontreiniging . Over de verandering van het klimaat . Over het handhaven van de vrede. Wat mensen elkaar allemaal niet aan kunnen doen . Het is in vredesnaam de gewapende vrede.]]]]]]]](binnenkort meer)
146.                  Over de Franse schrijver en filosoof Albert Camus (1913-1960) schrijft de Britse organisatie "The School of life" : "Camus behoort tot een lange traditie van denkers , van Kierkegaard tot Nietzsche en van Heidegger tot Sartre , die allemaal met het angstaanjagende BESEF hebben geworsteld dat het leven geen voorbeschikte betekenis heeft . We zijn niet anders dan biologisch materiaal op een zinloos ronddraaiende rots in een hoekje van een onverschillig universum . We zijn daar niet neergezet door een goedgunstige godheid en er is ons niet gevraagd om naar onze verlossing toe te werken aan de hand van de tien geboden of de bevelen van de heilige evangelieen . Er is geen plan en geen achterliggende reden . Dit is het BESEF waar zoveel crises van de denkers die we nu als de EXISTENTIALISTEN kennen om draaien.-------                  Albert Camus was een wanhopend kind van de moderne tijd en vond dat onze levens in ruimere zin absurd zijn , MAAR IN TEGENSTELLING TOT SOMMIGE ANDERE FILOSOFEN VERZETTE HIJ ZICH UITEINDELIJK TEGEN DE TOTALE HOPELOOSHEID OF HET NIHILISME . Hij stelde dat we moeten leven met het besef dat onze verrichtingen grotendeels nutteloos zijn , dat onze levens snel vergeten zijn en dat ons menselijk soort ONVERBETERLIJK CORRUPT EN GEWELDDADIG IS , maar zich desalniettemin zal handhaven .----                  We zijn , zoals Sisyphus , de Griek die als straf van de goden een rotsblok tegen een berg op moest duwen , om die boven aangekomen weer naar beneden te zien rollen . Dit moest hij tot in de eeuwigheid blijven doen . Uiteindelijk , zei Camus , moeten we ons zo goed mogelijk zien te redden in alles wat we te doen hebben . [ We moeten roeien met de riemen die we hebben . We moeten het beste er van maken ]. We moeten erkennen dat het bestaan in wezen absurd is en de voortdurend op de loer liggende hopeloosheid overwinnen . Zoals zijn beroemde formulering luidt : "we moeten ons Sisyphus als een gelukkig man voorstellen ."                                                                                  Camus wilde zichzelf en ons herinneren aan de redenen waarom het leven de moeite waard kan zijn , en die met veel intensiteit en wijsheid schreef over RELATIES , DE NATUUR , DE ZOMER , ETEN EN VRIENDSCHAP.
147.                   Jean Paul Sartre werd beroemd als de sleutelfiguur in de filosofische stroming die bekend staat als het EXISTENTIALISME .-------------                      1) DE DINGEN ZIJN VREEMDER DAN WE DENKEN .------------                          2)WE ZIJN VRIJ.----------Wanneer we onze vrijheid verwezenlijken , worden we geconfronteerd met wat Sartre de "angst" van het bestaan noemde .Alles is (beangstigend genoeg) mogelijk , omdat niets zin of een voorbestemd , door God gegeven doel heeft . De mens bedenkt al doende hoe hij moet leven en is op elk moment vrij om zijn ketens van zich af te schudden , Er is niets in de niet-menselijke orde van de wereld dat "huwelijk"of "baan" heet. Dit zijn gewoon etiketten die we op dingen hebben geplakt en als echte existentialisten zijn we vrij om die er weer af te halen . Dit is beangstigend , vandaar de term "angst", maar Sartre zag angst als een teken van volwassenheid , een teken dat we leven en ons bewust zijn van de realiteit met al haar vrijheid , mogelijkheden en moeilijke keuzes.---------------------------                      3) WE MOETEN NIET "TE KWADER TROUW "LEVEN .
148.                   ZITTEN WE DEZE EEUW , OF LIEVER GEZEGD DE EERSTE HELFT VAN DEZE 21e EEUW IN EEN SOORT KEERPUNT VAN DE GESCHIEDENIS ? Gaan wij , de mensheid als zodanig , alle wereldleiders , alle regeringen van de wereld , nou de toekomst van de aarde veilig stellen ? Gaat , nou alle plusminus 200 landen  "on speaking terms" zijn , de toekomst van de aarde , van de mensheid , van de natuur , veilig gesteld worden . Gaat de wereldvrede getekend worden . Mag iedereen meedelen in de welvaart , niet alleen met voldoende voeding en andere basisvoorzieningen , maar ook met voldoende onderwijs ? Het lijkt er een beetje op . Het zijn de hoofddoelstellingen voor de komende jaren van de Verenigde Naties.
149.                   We schakelen ook over op een duurzame toekomst . We gaan in de hele wereld over op duurzame energie , zonne- en windenergie .de zogenaamde ENERGIE-TRANSITIE. Deze vormen van schone energie zijn er tot in de eeuwigheid . En we zetten ook de tering naar de nering wat betreft grondstoffen.
150.                   (Uit het juni-nummer van Filosofie Magazine , 2017) KANSBEREKENING . Hoewel Blaisse Pascal vond dat je God niet kon bewijzen met de rede , maakte hij als wiskundige een kansberekening over het geloof . Hij bedacht een argument (in zijn tijd plm. 1650) dat sceptici ervan moest overtuigen dat het in alle gevallen altijd het beste is om in God te geloven . Als je gelooft in God en God bestaat , word je beloond . Als je niet gelooft in God en God bestaat niet , win je niets . Er is ook niets aan de hand als je gelooft in God en God bestaat niet .Maar als men niet gelooft in God en God bestaat wel , volgt er ellende ( werd je in die tijd misschien wel uitgestoten , verketterd en tegenwoordig hier en daar ook nog altijd !). Volgens Pascal levert het je alleen iets op als je GOKT dat God bestaat.
151.                    Mensen gaan op andere gronden met elkaar om , dan huidskleur , afkomst of joods-christelijke traditie . Mensen moeten iets gezamenlijks hebben . Dit kan ook een gezamenlijke toekomst zijn . In het steeds ongelofelijker wordende Nederland , ervaar ik het dat mensen het geen bezwaar vinden , dat ik ongelofelijk ben , mits ik er niet over praat . Ik heb ook gelovige mensen onder mijn vrienden , althans mensen die nog zoekende zijn . Ze vinden het geen bezwaar dat ik niet gelovig ben en er is toch vaak een gemeenschappelijke noemer op welke grond we vrienden zijn .Vriendschap is ook elkaar helpen en het delen van lief en leed en de tijd hebben en nemen voor de ander.
152.                    "ER IS VEEL ONBEGRIP IN HET WESTEN OVER DE AARD VAN DE ISLAM , MAAR OOK VEEL ONWETENDHEID OVER WAT ONZE CULTUUR TE DANKEN HEEFT AAN DE ISLAMITISCHE WERELD . Dat is een gebrek dat volgens mij komt door het dwangbuis van de geschiedenis dat we geerfd hebben . " ZKH prins Charles in een toespraak aan de universiteit van Oxford op 27 oktober 1993 (!) .----------------
153.                     In het jaar 610 was de profeet Mohammed 40 . In dat jaar zat hij in een grot buiten de stad Mekka op de berg Hira , een plaats waar hij vaak heen ging , te mediteren. Volgens de islamitische traditie zag hij daar een visioen dat de engel Gabriel bleek te zijn . De engel zei tegen Mohammed :..............Verkondig de naam van uw Heer , de Schepper. Die de mens uit geronnen bloed schiep . Verkondig , want uw Heer is de meest Eerbiedwaardige . Die (de mens) door middel van de pen onderwees. Hij leerde aan de mens datgene wat die niet kende.---Koran , Soera 96 : Het geronnen bloed. ------                          Deze woorden zouden later een lofzang op de wetenschap van de islamitische wereld worden . De geleerden in de loop der tijden leren de mensheid de nieuwe wetenschappen , die ze ontdekten . EN ZO BEVORDERT DE ISLAM DE WETENSCHAP . (N. B. dat kun je niet zeggen van de haatzaaiers rond Geert Wilders , de PVV , Marine Le Pen en Alternative fur Deutschland en dergelijke . Die ontkennen ook vaak de verandering van het weerklimaat.)------                   Er kwamen ook andere openbaringen en Mohammed begon te preken tot de leden van zijn familie en daarna tot anderen in Mekka . Hij deed een beroep op ze dat ze moesten geloven in de ene almachtige god , dat ze afstand moesten doen van alle tussengoden EN OOK VAN HEBZUCHT EN DAT ZE HUN MEDEBURGERS RECHTVAARDIG EN RESPECTVOL MOESTEN BEHANDELEN . Khadyn sloot zich meteen bij hem aan en Mohammed vond al vlug andere volgelingen , die aangetrokken werden door zijn AFKEURING VAN HEBZUCHT EN ZIJN VISIOEN VAN GELIJKHEID.
154.                     DE KALIEF VAN DE WETENSCHAP. Kalief AL-MAMUN (hij regeerde van 813-833) had een droom . Aristoteles in die droom , zei : "Kennis heeft geen grenzen . Wijsheid geen volk of natie . Ideeen belemmeren is het koninkrijk Gods belemmeren . "                                                                                          In die traditionele opvatting over islamitische wetenschap is het begin en misschien wel het hoogtepunt van het gouden tijdperk de twintigjarige regering van Kalief al-Mamun. De hang naar macht was een kenmerk van al Mamuns heerschappij , maar het was ook een tijd dat wetenschap en geleerdheid hun hoogtepunt bereikten . Al-Mamun wordt door geschiedkundigen beschouwd als een groot voorvechter van het rationalisme en als een kalief die meer dan elke andere kalief de wetenschap bevorderde .                        Naar verluidt won al Mamun eens van de Byzantijnen en eiste toen van hen als herstelbetaling geen goud of andere wereldse schatten , maar een exemplaar van DE ALMAGEST , het grote boek van Ptolemeus over astronomie . Al Mamun geeft op een goede dag opdracht aan zijn mensen om naar Byzantium te gaan en alle belangrijke boeken mee terug te brengen , om naar Gundeschapur in Perzie te gaan en de inhoud van de grote bibliotheek mee terug te nemen , om de beste geleerden en vertalers te zoeken en ten slotte om aan het hof in Bagdad een centrum te bouwen voor studie en geleerdheid dat hij HET HUIS DER WIJSHEID zal noemen .                                                   Sommige onderzoekers beschrijven het Huis der Wijsheid als een instelling waar wetenschap en filosofie gestudeerd konden worden . Volgens deze opvatting werkten en discusseerden alle grote geleerden op deze plaats , waar onophoudelijk de pennen fluisterden op het papier , en waar alle belangrijke werken in het Arabisch vertaald werden. Vast stat dat Het Huis der Wijsheid een bibliotheek was , en ook een plaats waar aan enig vertaalwerk en astronomie werd gedaan .                                                                                                   Niettemin is het duidelijk dat al Mamun een diepe en oprechte belangstelling had voor wetenschap. Behalve het Huis der Wijsheid richtte hij in 829 te Shomsiya ook een van de eerste sterrenkundige observatoria in . Van meet af aan werden er belangrijke nieuwe metingen gedaan aan het apogerum van de zon en de beweging der planeten . Al-Mamun liet ook een wereldkaart maken die zo precies mogelijk was , gegeven de toenmalige kennis .
155.                      In het jaar 820 gaf Kalief Al-Mamun de gebroeders Basu Mana opdracht om iets te controleren dat hij had gelezen in een van de oude wetenschappelijke boeken die net vertaald waren . Dat was een meting van de omtrek van de aarde gegeven als ongeveer (omgerekend) 38.000 kilometer. (N.B. In die vroege middeleeuwen gingen , net als in de Griekse en Romeinse oudheid verschillende gedachten over de aarde . sommigen meenden dat hij een bol is , anderen dachten dat hij plat is ) . De Banu Musa deden de bepaling met groot vernuft , en bevestigden de nauwkeurigheid van de oude meting . Maar al-Mamun was nog niet tevreden . Hij stuurde de Banu Musa naar een andere plaats om de meting te herhalen , en hij was pas tevreden toen deze ook opleverde dat de oude waarde correct was .                                                                   Een van de personen die meehielp met het grote aardmetingsproject van al Mamun was tevens een van de belangrijkste islamitische wetenschappers , de geniale al-Khwarezmi , die zijn beste werk deed onder het beschermheerschap van al-Mamun . Het Bagdad van al Mamun was de perfecte omgeving voor zijn talent . Toen hij arriveerde zou hij Hunayn bn-Ishaq hebben aangetroffen , bezig met de vertaling van de ELEMENTEN VAN EUCLIDES . Anderen waren toen betrokken bij Archimedes' werk over bollen en cirkels , enzovoorts . Bovendien kreeg hij de middelen om belangrijke documenten op te sporen tot zelfs in India toe . Meer over de grote wiskundige Al-Khwarezmi elders , onder andere op de pagina geschiedenis van de wiskunde.
156.                      Wat ik nou wil zeggen en aantonen , is ,dat de islam , in feite de zogeheten islamitische traditie , in zijn algemeenheid , zo slecht nog niet is wat betreft ongebreidelde wetenschapsbeoefening , nieuwe en veranderde inzichten van in de wetenschap en ook ten opzichte van anders-denkenden . Bovendien zijn de beschaving en de wetenschap van de oude Grieken en Romeinen alleen behouden kunnen blijven omdat na de val van het Romeinse Rijk (476 na chr.) en de bekering vand de Frankische koningen tot het Christendom , de Arabieren en de Perzen de oud-Griekse en Romeinse manier van wetenschapsbeoefening overnamen en met hun vertaalwerk de klassieke werken , via kooplieden , weer brachten in Europa , Italie vooral , wat daar het einde van de middeleeuwen veroorzaakte met de renaissance . (binnenkort meer)
157.                      ""In de zogeheten wetenschappelijke islamitische steden van de achtste tot de zestiende eeuw waren er ziekenhuizen , sterrenwachten , bibliotheken , universiteiten en vertaalscholen en ook veel onderzoek door afzonderlijke personen .""                                                                                                   ""In het jaar 410 trok koning Alaric van de Germaanse stam der Visigoten Rome binnen . De grote stad werd gedurende drie dagen uitzinnig geplunderd . Zesenzestig jaar later werd de laatste Romeinse Keizer Romulus Augustus afgezet , en de symbolen van de keizerlijke macht werden zonder veel omhaal naar Constantinopel (Istanbul) gestuurd. Daarmee ging het licht der beschaving uit , en de WESTERSE WERELD verzonk in een duister tijdperk , EEN ONGELETTERDE NACHT ZONDER KENNIS OF BESCHAVING . Pas 1000 jaar later HERONTDEKTE DE WESTERSE WERELD DE KLASSIEKEN , en de nacht eindigde met de heldere dageraad der RENAISSANCE ."" Zo wordt het verhaal ongeveer verteld . Dit is de mythe van de donkere middeleeuwen.
158.                      VOORUITGANG in ons begrip van de natuurlijke wereld vindt plaats doordat geleerden DE MEEST RECENTE KENNIS over natuurkunde of biologie in zich opnemen , en die dan VERBETEREN OF MODIFICEREN . Ze werken zoals estafettelopers , het stokje wordt telkens van de ene naar de andere wetenschapper doorgegeven .                                                                                  DE MODERNE NATUURWETENSCHAP IS EEN KENMERK VAN DE MODERNE WESTESRE BESCHAVING . (Dit wordt gezegd , omdat het grootste deel van de moderne natuurwetenschap uit de zogeheten Westerse wereld komt. ) Dat wil zeggen dat het westen (Europa en de Verenigde Staten en Canada , wij de inwoners en de afstammelingen van bewoners ervan) er een beschaving op na houden , die het beste voor de hele wereld zou zijn , VOORAL omdat hier de welvaart het hoogst is; het hier vreedzaam is , wij een systeem van parlementaire democratie hebben en objectieve rechtspraak en omdat hier het beste en daardoor het succesvolst nog steeds , tot op heden aan toe , de natuurwetenschappen worden beoefend.-----------------                                                        Het staat vast dat sedert plm. 1500 , de moderne natuurwetenschap in Europa de status van het beste beoefend en het succesvolst kreeg , door de vele stokjes die werden doorgegeven vanuit niet-Europese culturen . Daaronder waren de islamitische culturen uit de 8e tot de 16e eeuw , een periode van zo'n 800 jaar , het belangrijkst.
159.                       EEN ESSAY , door Ben Dupre , over "De verleiding van de WISKUNDE ".---------Voor RATIONALISTEN die menen dat de rede in staat is waarheden te doorgronden die buiten het bereik van de zintuigelijke waarneming liggen , heeft de wiskunde altijd een bijzondere fascinatie gehad . Ze lijkt een kennismodel te bieden--een rijk van abstracte objecten , waar inzichten alleen te verkrijgen zijn door rationeel onderzoek .----Extreme EMPIRISTEN kunnen dit natuurlijk niet over hun kant laten gaan , dus ze ontkennen dat wiskundige feiten op deze manier kunnen worden gekend of ze proberen aan te tonen dat wiskundige conclusies in feite tautologieen of met andere woorden , triviaal zijn . Die laatste denktrant stelt doorgaans ( echter: is het niet het tegenovergestelde ?),dat de zogenaamd abstract wiskundige feiten in feite menselijke constructies zijn en dat wiskundig denken in essentie een kwestie van conventie is : uiteindelijk is er consensus , geen ontdekking ; formeel bewijs , geen tastbare waarheid .---------------------------------------------------------------------                                                    Ik heb hierover echter gezegd (zie naar boven ook , op deze webpagina) , dat wiskunde is en wordt ontdekt , want wiskunde gaat over concreet in de natuur voorkomende zaken . Getallen zijn aantallen en de meetkundige figuren , zoals lijnen , cirkels en kubussen , komen ook in de natuur voor . Als je een oordeel over de aard van de wiskunde wilt geven , moet je je eerst verdiepen ook in de toepassingen van de wiskunde , bijvoorbeeld in de natuurkunde en de techniek , in de wiskundige modellen , die na berekening de waarde van een onbekende concrete zaak opleveren , gegeven de andere grootheden . In de modelbouw , in het onder wiskundige termen brengen van een vraagstuk , en hier ook veel in gestudeerd hebben , zeg ik .
160.                      Er wordt gezegd dat de drie "beroemde" Duitse filosofen , Hegel (1770-1831) , Nietzsche (plm.1880) en Heidegger (1889-1976) , in tegenstelling tot hun voorganger Immanuel Kant (plm. 1780) , met hun opvattingen de grondleggers onder andere van het nazisme waren . Ik zal binnenkort in de volgende drie items proberen uit te leggen , hoe dat zit.
161. Onder altruisme wordt verstaan , belangeloos , bijvoorbeeld zonder dat daar geld tegenover staat , werk doen en tijd besteden , dat algemeen nuttig wordt bevonden , zoals anderen helpen , voor anderen zorgen , liefdadigheid , in het algemeen jezelf inzetten voor een ander doel dan eigen-gewin . Een van de meest verstrekkende aanvallen op het altruisme werd ingezet door FRIEDRICH NIETZSCHE , tegen het eind van de negentiende eeuw . Hij beschouwde liefdadigheid als een "tirannie tegen de natuur". Bang gemaakt door de morele wapens schuldgevoel en blaam , zouden de beste en nobelste leden van de mensheid zonder het te beseffen , meewerken aan hun eigen onderdrukking en knechting .-----------------De Schotse filosoof David Hume (plm.1740) bracht al tegen dit soort ideeen in dat de "stem van de natuur" en de ervaring de egoistische theorie , het idee dat menselijke goedheid uiteindelijk altijd kan worden gereduceerd tot eigenbelang , regelrecht lijkt tegen te spreken .
162. Hegel (Duitsland 1770-1831) was een UITZONDERING als filosoof, omdat hij de geschiedenis serieus nam. In zijn tijd werd het verleden in Europa standaard als "primitief"gezien en was men trots op hoeveel VOORUITGANG er was geboekt in de moderne tijd . Maar Hegel geloofde liever dat elk tijdperk gezien kan worden als een schatkamer van bepaalde wijsheden . Elk tijdperk wordt gekenmerkt door een aantal heel nuttige opvattingen en ideeen , die in latere perioden zijn ondergesneeuwd, door elkaar zijn gegooid of onbeschikbaar geworden. Hegel was van mening dat vooruitgang nooit lineair is. Het heden mag dan in sommige opzichten beter zijn , maar in andere is het waarschijnlijk slechter dan het verleden, aldus Hegel. Dat betekent dat wat we geneigd zijn "NOSTALGIE"  te noemen , misschien een vleugje wijsheid bevat. De nostalgie benadrukt wat goed was in een bepaalde tijd. En dat goede aspect is waar we in het heden aandacht aan moeten besteden. Hegel stelde zich een ideale geschiedenis voor waarin alle goede aspecten van het verleden uit de vergetelheid worden gehaald en ontdaan worden van alle ongelukkige bijkomstigheden ervan. En hij stelde zich voor dat ze in een ideale toekomst geleidelijk zouden samensmelten.-------Het begrip NATIONALISME bijvoorbeeld heeft zich op vele afschuwelijke manieren gemanifesteerd in de loop der tijden. (Ook in de tijd van Hegel). Nadenkende mensen hebben de neiging zich ervan af te keren, maar Hegel stelde dat mensen behoefte hebben aan trots op waar ze vandaan komen, behoefte om zich te identificeren met iets anders dan "alleen hun eigen prestaties" , en hun identiteit in iets anders te verankeren dan "alleen hun eigen ego". Dit is een onvermijdelijk en vruchtbaar verlangen stelde hij, iets wat waardevol blijft, zelfs wanneer de behoefte door afschuwlijke bewegingen of politici is uitgebuit en in catastrofale richtingen is verdreven.--------------Zo praatte Hegel goed, en bevorderde hij, waar later de NAZI 'S  zich op beriepen. met hun vreselijke misdaden, namelijk dat de Nazi's stelden dat Duitsland, het Arische ras, superieur is en volgens Hegel is dit verlangen gerechtvaardigd en verdedigbaar. -----------------------------------------------Natuurlijk is het heel wat: etnische, gewestelijke en ook culturele afkomst. Maar het is niet de hoofdzaak. De hoofdzaak is, dat mensen iets gezamenlijks hebben, een gezamenlijke toekomst, waaraan ze samen bouwen, voor hunzelf, hun kinderen en het nageslacht. Dat ondanks etnische, gewestelijke en ook culturele verschillen, mensen die economisch-geografisch op elkaar aangewezen zijn, samenwerken aan hun gezamenlijke toekomst in voorspoed en vrede en goed welbevinden , voor iedereen, voor de kinderen, de kindskinderen en het hele verdere nageslacht.            
163. Martin Heidegger (Duitsland 1889-1976) werd geboren in een katholiek gezin in het zuidwesten van Duitsland. Hij was voorbestemd voor het priesterschap. Op de middelbare school in Freiburg, maakte hij kennis met filosofie. Hij koos aan de Universiteit van Freiburg voor theologie maar hij stapte over naar filosofie , wiskunde en natuurwetenschap. In 1913 behaalde Heidegger zijn doctoraal filosofie . In de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) ging hij in het Duitse leger. In 1915 nam hij zijn studie weer op en werd docent aan Freiburg . Het jaar daarop kwam de filosoof Husserl , wiens werk hij bestudeerd had, naar Freiburg en werd Heidegger zijn assistent. Martin Heidegger werd geboren als en bleef in veel opzichten een provinciale Duitser, die graag paddenstoelen plukte , wandelingen maakte in de natuur en vroeg naar bed ging. Hij had een hekel aan televisie, vliegtuigen , popmuziek en voorbereid voedsel. Toen begin jaren 30 Hitlers ster rees, raakte Heidegger betrokken bij de nationaal socialistische politiek , en een maand na zijn benoeming tot hoofd van de Universiteit van Freiburg (1933), werd hij lid van de nazi's . Hij voerde hervormingen door, sloot joden uit en distantieerde zich van zijn mentor, Husserl, die publiekelijk vernederd werd door de universiteit. Hij hield een aantal felle toespraken in de geest van zijn tijd. Heidegger hoopte dat de Nazi's de orde in Duitsland en de waardigheid van Duitsland zouden herstellen . Na de oorlog werd hij van zijn functie ontheven , ondanks zijn zelfverklaarde onschuld. In 1949 werd in West-Duitsland zijn lesverbod opgeheven en kon hij, tot zijn dood in 1976, rondreizen, doceren en schrijven. Zijn bekendste werk is "SEIN UND ZEIT", uit 1927. Het boek werd beschouwd als een belangrijk metafysisch werk. (later meer op deze pagina over "Sein und Zeit") . Heidegger zei zelf : Ïn de Nazi's zag ik een mogelijkheid tot innerlijke herinnering en roeping van het volk en een pad dat hen in staat zou stellen hun historische roeping in de Westerse wereld te ontdekken. "                 
164.                     ALLES WAT ER IS , ALLES WAT ER GEBEURT , ALLES WAT ER GEBEURD IS ,ALLES WAT ER IN DE TOEKOMST GAAT GEBEUREN , IS TE VERKLAREN MET DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE.-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------BEPAALDE DINGEN KUNNEN NIET VOLGENS DE WETTEN VAN DE NATUURKUNDE , DIE DINGEN ZIJN ER DAN OOK NIET EN GEBEUREN DAN OOK NIET EN HEBBEN NOOIT BESTAAN EN ZIJN NOOIT GEBEURD EN ZULLEN NOOIT BESTAAN EN ZULLEN NOOIT GEBEUREN.
165.                      (Zie ook op de pagina astronomie/sterrenkunde van deze website). HET HEELAL IS ONEINDIG GROOT. HET HEELAL HEEFT ALTIJD BESTAAN EN ZAL ALTIJD BLIJVEN BESTAAN. DE HOEVEELHEID MATERIE IN HET HEELAL IS EINDIG DUS ERGENS IS DE VERST VERWIJDERDE STER, DAARACHTER ALLEEN LEGE RUIMTE
166.                       THE UNIVERSE IS INFINITELY BIG. THE AMOUNT OF MATERY IS FINITELY, SO SOMEWHERE YOU HAVE THE MOST FARR-OFF STAR, BEHIND ONLY EMPTY SPACE THE UNIVERSE HAS ALWAYS EXISTED AND WILL ALWAYS EXISTS.
167.                       Binnenkort komt hier een beschouwing over de Afrikaanse filosofie, Ubuntu en over het Friese gemeenschapsdenken (meanskip).
168.          AUGUSTINUS VAN HIPPO werd geboren in 354 na Chr. in wat nu Souk-Ahras in Algerije heet, als zoon van een christelijke moeder en een heidense (later christelijke) vader. Hij raakte filosofisch geinteresseerd door een werk van Cicero, de Hortensius. (Dat verloren is gegaan) . Hij verwierp het christendom al jong , afkerig van de primitieve leerstukken en de stijl van de geschriften. Hij wendde zich tot het manicheïsme, een religie gesticht door Mani (ca. 216-ca . 276 na chr.). Augustinus verbleef negen jaar bij de manicheïsme en sloot zich aan bij de sceptici van de latere Academi. In Milaan, echter, kwam hij in contact met de bisschop, Ambrosius, wiens "platonische"benadering van het Christendom hem aansprak . In 387 na Chr. werd hij gedoopt en terug in Hippo Regius werd hij in 391 na chr. tot priester gewijd. Augustinus besteedde de volgende 34 jaar aan het bestrijden van nieuwkomers en schreef een aantal boeken over filosofie en theologie DIE "HET AANGEZICHT VAN" HET CHRISTENDOM EN VAN DE FILOSOFIE VERANDERDEN. HIJ BESCHOUWDE DE FILOSOFIE ALS ZOEKTOCHT NAAR DE WAARHEID, en het Christendom was de waarheid. IEDERE NIET-CHRISTELIJKE FILOSOFIE WAS PER DEFINITIE MISLEID EN DUS ONDERWERP VAN WEERLEGGING...."""""""Hoewel hij de christelijke gedachte beschouwde vanuit een platonische of neo-platonische achtergrond, dacht hij er niet zo over als de latere Thomas van Aquino (plm. 1250 na chr. , zie elders op deze pagina ook), voor wie de Bijbel GEITTREPETEERD moest worden om aansluiting te vinden bij wetenschap en filosofie. Wanneer filosofen afweken van de Bijbel, ging de Bijbel voor, volgens Augustinus.""""""Hiermee, na de bekering van de Romeinse keizers tot het Christendom (plm. 400 na chr.), had je de DECADENTIE (HET VERVAL) toen in het Romeinse rijk in die tijd, die de val inluidde in 476 na chr. van het Romeinse Rijk, toen de toen nog heidense Germaanse veldheren definitief Rome veroverden en niet lang daarna de Frankische koningen (onder andere Clovis, plm. 500 na chr.) zich ook tot het Christendom bekeerden, toen begonnen in Europa de duister middeleeuwen. EEUWEN VAN STILSTAND EN GROTE ARMOEDE, die duurden tot de Europeanen weer de oude Griekse werken, vooral ook de oude Griekse filosofen en kunst, gingen bestuderen, de Arabische, Islamitische geleerden die de wetenschappelijke werken van ook de oude Grieken hadden veiliggesteld en die weer naar Europa brachten, de boekdrukkunst in Europa werd uitgevonden, de telescoop en de microscoop en met de ontdekking van Amerika door Columbus in 1492, kwam er een eind aan de "duistere"middeleeuwen en kwamen, door bevordering van de beoefening hiervan, de moderne wetenschappen en technieken tot ontwikkeling, de mechanica , scheikunde en elektriciteitsleer vooral, vooral in West-Europa, tegenwoordig de Westerse wereld, waaronder ook de Verenigde Staten, Canada , Australie en Nieuw-Zeeland worden verstaan. Gekenmerkt, sedert plm. 100 jaar, door parlementaire democratieën en rechtsstaten, tegenwoordig ook in steeds meer landen in de rest van de wereld.
169.               Tegen het eind van Augustinus' leven brandde de Germaanse stam de Vandalen Hippo tot de grond toe af, versloeg de legioenen, ging er met de jonge vrouwen vandoor, maar liet, volgens de overlevering, de kathedraal en de bibliotheek van Augustinus intact uit respect voor de verrichtingen van de oude filosoof. Augustinus doet er ook vandaag de dag nog toe vanwege zijn kritiek op de waarden en levensopvattingen van het oude Rome, en omdat Rome zoveel gemeen had met het moderne Westen, zoals dat dan heet, de Westelijke wereld, vooral de Verenigde Staten. De Verenigde Staten vereerden en vereren het Romeinse Rijk zo. N.B. De Romeinen bezetten onder andere het grootste deel van Europa en wilden in principe de hele wereld regeren; dat was niet goed : dat was fout !! . De Romeinen geloofden vooral in de volgende ltwee dingen :  1) Aards geluk. De Romeinen waren daardoor echte optimisten. De bouwers van onder andere de Pont du Gard en het Colosseum hadden vertrouwen in de technologie, in het vermogen van de mens om zich zelf te begrijpen en in hun capaciteit om de natuur onder controle te brengen en aan hun eigen geluk en tevredenheid te werken. ( DIT OPTIMISME DEEL IK OOK !!!). De Romeinen waren dol op wat we tegenwoordig "zelfhulp"noemen en leerden mensen hoe ze effectiever konden zijn en meer SUCCES konden hebben. Er kon in hun ogen heel wat aan de mens verbeterd worden.......2) Een rechtvaardige sociale orde. De Romeinen geloofden lange tijd dat hun samenleving werd gekenmerkt door justitia, rechtvaardigheid. (Rechtvaardigheid is wat anders dan gerechtigheid.(je moet niet altijd je recht gaan halen) en klinkt ook veel vriendelijker. ) Hoewel het erven van eigendommen een belangrijke rol speelde, meenden ze dat intelligente mensen met ambitie ook succes kunnen hebben. Het vermogen om (veel) geld te verdienen werd gezien als een teken dat iemand praktisch was en een zekere mate van deugdzaamheid bezat. Met je eventuele rijkdom pronken werd daarom als eerbaar gezien, je mocht er trots op zijn. Men smeet met geld en roem was een respectabel ideaal. (ECHTER:  rijk wordt je altijd ten koste van de armeren/armen (vaak door medogenloos woekerwinsten te berekenen en personeel uit te buiten. De koek (het BNP, Bruto Nationaal Product) kan maar op een manier verdeeld worden ). Het waren vooral deze bovenvermelde stellingen waarmee Augustinus het pertinent oneens was. In zijn meesterwerk "De Stad van God", gaat hij op beide nader in en analyseert hij ze op een manier die nog steeds relevant is voor iedereen die er zelf ook zo zijn twijfels over heeft, al zullen zijn OPLOSSINGEN die gebaseerd zijn op de Christelijke theologie ALLEEN GELOVIGEN AANSPREKEN.
170.               AUGUSTINUS' WEERLEGGING IS ALS VOLGT:   bij 1) We zijn allemaal wellustige, krankzinnige, grillige, misleide zonderlingen zonder kans op aards geluk. Geluk is mijns inziens dat je een goed gezinsleven hebt en veel vrienden. Geluk bestaat wel degelijk, in tegenstelling dus wat Augustinus er over zei). HET WAS AUGUSTINUS DIE MET HET IDEE VAN DE ERFZONDE KWAM. Hij stelde dat alle mensen -niet slechts een paar ongelukkige- slecht zijn , omdat we allemaal zonder het te beseffen de zonden van Adam hebben geerfd. Onze zondige aard zou de oorzaak zijn van wat Augustinus een libido dominandi noemt, het verlangen om te domineren, dat tot uiting komt in de WREDE, KORTZICHTIGE en MEDOGENLOZE manier waarop we met anderen en de wereld om ons heen omgaan. We kunnen niet echt liefhebben want we worden voortdurend ondermijnd door onze trots en ons egoisme. (ONZIN: Wie er zo over schrijft heeft waarschijnlijk nooit liefde gehad en ook nooit van iemand kunnen houden). Ons vermogen om te redeneren en dingen te begrijpen is bijzonder zwak. ( ONZIN : dit is ook helemaal niet waar en valt reuze mee bij de meeste mensen). We worden dag en nacht geobsedeerd door lust, een grote rden van bezorgdheid voor Augustinus, die een groot deel van zijn jeugd zou hebben fantaseren over de vrouwen in de kerk. We slagen er niet in onszelf te begrijpen, we jagen spookbeelden na en worden door angsten achtervolgd. Augustinus besluit zijn kritiek met een tik op de vingers van alle filosofen die "dom genoeg gewenst hebben om gelukkig te zijn hier op aarde en om door middel van hun eigen inspanningen een staat van gelukzaligheid te bereiken."( Echter: misschien ging het soms relatief goed in de wereld).  Het klinkt misschien deprimerend, maar het kan ook een opluchting zijn om te horen te krijgen , dat ons leven niet bij toeval fout loopt. maar per definitie , omdat we menselijk zijn (echter: het leven loopt toch niet altijd fout) en niets wat menselijk is kan volkomen volmaakt zijn. Wij zijn wezens die gedoemd zijn deugdzaamheid en liefde intuitief aan te voelen, zonder dat we ons er werkelijk van kunnen verzekeren. (onzin, zie hierboven ook). Onze relatie, carriere en ons land zijn niet zoals we zouden willen en dat ligt niet aan ons, want we zijn van het begin af aan tot mislukken gedoemd. De Britse "School of Life" schrijft : "Het augustijner pessimisme haalt de druk die we soms voelen een beetje van de ketel (vooral 's avonds laat, op zondagavond en nadat we de veertig zijn gepasseerd) en geeft ons de kans langzaam onder ogen te gaan zien dat vrijwel alles wat we doen en zijn, onvolmaakt is. We moeten niet boos worden, of vinden dat we voortdurend worden lastiggevallen of een ongepaste straf hebben gekregen. Zo is nu eenmaal de menselijke conditie, de nalatenschap van wat we net zo goed "de erfzonde" kunnen noemen , ook al geloven we niet in de theologie van Augustinus" .
171. AUGUSTINUS' WEERLEGGING GAAT VERDER:  bij 2) Alle hierarchieen zijn oneerlijk, want er is geen sociale rechtvaardigheid, de mensen aan de top zijn natuurlijk niet allemaal goed en degenen die zich onderaan bevinden zijn niet allemaal slecht - en andersom. (Dit is natuurlijk waar, maar er moet wel ORDE zijn). De Romeinen vonden op hun meest ambitieuze momenten dat hun maatschappij sterk "meritocratisch"was. Als je uit een goede familie kwam, gaf je dat zeker KANSEN, maar dat was niet het enige wat je nodig had om aan de top te komen -je moest ook op je EIGEN DEUGDEN EN CAPACITEITEN kunnen bouwen. Bovenal zagen ze de grandeur van het Romeinse Rijk als teken van de voortreffelijkheid van de Romeinse burgers. De Romeinen regeerden grote delen van de aarde omdat ze dat verdienden. Het keizerrijk was een eerlijke beloning voor hun verdiensten. Voor mensen van nu die voor grote succesvolle bedrijven werken of in een succesvol land wonen , is dit een heel verleidelijke gedachte om hun macht en rijkdom te zien als de eerlijke beloning voor hun verdiensten . (Echter: de Romeinen hielden vanuit Rome , Italie, grote delen van Europa, het Midden-Oosten en noord-Afrika bezet en onderdrukten de oorspronkelijke bevolkingen. De Romeinen, en de Franse bezetters onder Napoleon (plm. 1800) ook niet , hielden er echter geen vernietigings-ideologie als de Nazi's van Hitler-Duitsland op na, waarbij hele bevolkingsgroepen gedood moesten worden , alsmede anderen die de economie zouden ophouden , zoals gehandicapten). Wat een arrogante , opschepperige en wrede bewering , vond Augustinus. Er was geen rechtvaardigheid in Rome of waar ook ter aarde, en die zou er ook nooit komen. Het is niet zo dat God goede mensen macht en rijkdom heeft gegeven , aldus de gelovige Augustinus, en heeft degenen die het daaraan ontbreekt niet per se tot armoede gedoemd.-----------------------De sociale orde was een mengelmoes van wie rijkdom en macht verdiende en wie niet. Bovendien was elke poging van mensen om te beoordelen wie goed was en wie slecht een grote zonde, een poging om zich een taak toe te eigenen die alleen God kon uitvoeren - en  dat alleen aan het eind der tijden op de dag des oordeels, begeleid door trompetgeschal en scharen engelen (aldus de Bijbel)(wat wordt er precies mee bedoeld ?). ----------Augustinus maakte een onderscheid tussen wat hij "de twee steden"noemde : de stad van de mens en de stad van God. Deze laatste was een ideaal, EEN PARADIJS, WAAR DE GOEDE MENSEN HET EINDELIJK VOOR HET ZEGGEN HEBBEN, WAAR MACHT GERELATEERD IS AAN RECHTVAARDIGHEID, EN RECHTSCHAPENHEID DE OVERHANDE HEEFT. De mens zou zo'n stad nooit kunnen bouwen en hoefde niet te denken dat hij dat ooit zou kunnen. (Socialisme, idealisme , vergeet het maar , aldus ongeveer toen de gelovige, tot het Christendom bekeerde Augustinus). De mens was gedoemd om met zijn onvolmaakte samenleving, waarin het geld niet altijd alleen bij de goede mensen terecht kwam , in "de stad van de mens" of de "aardse stad" te wonen. Zoals Augustinus het formuleerde : "Ware rechtvaardigheid bestaat niet, behalve in de republiek die is opgericht en geregeerd wordt door Christus ". Met andere woorden , een eerlijke verdeling van beloningen is niet iets wat we op aarde kunnen of moeten verwachten. (Hieruit spreekt: met de Bijbel in de hand wordt het socialisme, het idealisme , ontmoedigd en rijkdom ten koste van de armeren/armen goedgepraat en met name voor en zelfs door de rijken).
172.              Nogmaals, aldus de Britse "School of Life", het klinkt misschien somber, maar het maakt Augustinus' filosofie heel grootmoedig ten opzichte van zogenaamde mislukkingen , armoede en nederlagen - die van onszelf en van anderen in tegenstelling tot wat de Romeinen beweerden, wil het feit dat iemand een mislukking is op aarde nog niet zeggen dat hij of zij een slecht persoon is, net zoals triomfen ook niet alles zeggen. (Waarom zou iemand die arm is, of nooit promotie heeft gemaakt tot afdelingschef, voorman of werkvoorbereider of iets dergelijks, zoals de meeste mensen , of zelfs werkloos , een slecht persoon zijn ? Juist als je je verrijkt ten koste van de armeren, als je woekerwinsten rekent, als je personeel uitbuit, ben je een slecht persoon). ----Het is niet aan de mens om elkaar op uiterlijke tekens van succes te beoordelen. Daaruit blijkt snobisme en een gebrek aan moralisme. Het is onze plicht om sceptisch te zijn ten opzichte van macht en ruimhartig ten opzichte van zwakte.-------The School of Life schrijft ook : We hoeven geen Christenen te zijn om steun te kunnen putten uit deze twee standpunten. Het zijn de universele giften van de godsdienst aan de politieke filosofie en de menselijke psychologie. Bovendien herinneren ze ons voortdurend aan de gevaren en de wreedheid van het idee dat het leven geperfectioneerd kan worden of dat armoede en gebrek aan roem betrouwbare kenmerken van HET KWAAD zijn.--------------------------------------------------------------------------               ECHTER:  HET SOCIALISME, HET STREVEN MAAR SOCIALE RECHTVAARDIGHEID , HEEFT HEUS GEEN RELIGIEUZE INSPIRATIE. HET SOCIALISME , HET STREVEN NAAR SOCIALE RECHTVAARDIGHEID, GAAT UIT VAN HET GOEDE VAN DE MENS, VANUIT DAT DE MENS VAN NATURE GOED IS, ALTIJD BEREID IS DE MEDEMENSEN IN MOEILIJKHEDEN TE HELPEN, VOORAL ALS NIEMAND ANDERS DAT KAN. ---DE MENS IS IN WEZEN EEN SOCIAAL WEZEN.
173. In Nederland zou onder bepaalde bevolkingsgroepen (minderheden in ons land) veel meer krankzinnigheid (schizofrenie) voorkomen dan onder de oorspronkelijke bewoners en ook elders in de wereld. Deze minderheden zijn heus niet andere mensen dan andere mensen en het is dus zeer aannemelijk dat velen van deze groepen in Nederland (maar ook bijvoorbeeld in Denemarken) ,ten onrechte krankzinnig zijn verklaard en daarvoor zijn behandeld. In 2012 zijn hierover in de Tweede Kamer vragen gesteld door Tofik Dibi van Groen Links aan de toenmalige minister van volksgezondheid Edith Schippers (VVD) en is er een brede staatscommissie geweest , de commissie Barth-Rouvoet,die heeft vastgesteld dat ongeveer een van de vijf personen ten onrechte in de psychiatie zitten, soms al vele jaren lang. Omdat dat zo is, kun je redeneren dat per definitie psychiaters niet bekwaam zijn te oordelen of een persoon psychiatrisch, eventueel krankzinnig, is of niet.Bij vooral de AvroTros en de Evangelische Omroep zijn er uitzendingen geweest , waarbij psychiaters het waarschijnlijk achten dat het (afwijkende) gedrag van sommige personen wellicht een culturele achtergrond heeft en niet uitingen zijn van krankzinnigheid. Door een mevrouw in Amsterdam is weleens zulk gedrag van zo'n jongeman, van buitenlandse afkomst,die een verleden in de criminaliteit zou hebben gehad , omschreven. De jongeman van omstreeks 20, zat in het wildeweg te schreeuwen, maar was misschien een roepende in de woestijn, door iedereen bedrogen en zou handelen, de handelingen dit en dat, onder invloed van stemmen in zijn hoofd, gehoorhallucinaties. Maar die vrouw kon waarschijnlijk niet weten of die jongeman echt stemmen hoorde die er in werkelijkheid niet zijn. misschien was hij in gedachten helemaal samen met een ander persoon die nu niet bij hem was, misschien gedwongen gescheiden. (Hoe ??).De overheid, de psychiaters krijgen wel eens de schuld , dat ze in een kliniek niet hebben ingeschat dat een persoon, ook na langer verblijf er, (nog steeds) tot zeer gevaarlijke, strafbare feiten in staat is en er is recent ook aangifte tegen gedaan, toen zo'n persoon op bijvoorbeeld proefverlof (weer) een ernstig strafbaar feit pleegde.  Als de overheid, de psychiaters er fouten in hebben gemaakt, is het dus zeer goed mogelijk dat ook het tegenovergestelde er wel eens is : dat een persoon wordt opgesloten en/of onder dwang behandeld, omdat de psychiaters hem of haar tot gevaarlijke strafbare feiten in staat vinden (soms zelfs moord) en vooral ook helemaal die personen ten onrechte krankzinnig/psychiatrisch hebben bevonden.Ik heb wel eens mensen meegemaakt die volgens de dokters depressie of psychose hadden en ik ben er ook anders over gaan denken. Als je er goed over nadenkt zijn verschijnselen als depressie, neurose en psychose (waanzin-verschijnselen waar het Filosofie-magazine , met onder andere in september een festival, sedert 2016 extra aandacht besteedt; ---baas in eigen brein !!--), reacties van het menselijk lichaam op extreme psychologische omstandigheden. Dit blijkt ook uit de literatuur. Dit kunnen andere omstandigheden zijn dan bijvoorbeeld oorlogs-omstandigheden , natuurrampen of hongersnood. Uit de literatuur blijkt dat het met deze personen vanzelf weer goed komt , als ze terugkomen in een vertrouwde omgeving, met geborgenheid en ze weer tot rust kunnen komen en weer goed kunnen slapen. Dit moet en kan uiteraard zonder medicijnen. Tegenwoordig (2021) is wel weer de opvatting dat psychose, schizofrenie, depressie, manie , angst niet komt door erfelijk bepaalde afwijkingen in de hersenen maar inderdaad doordat die personen ernstige dingen hebben meegemaakt, soms met name in de jonge jeugd, welke ervaringen vaak onverwerkt zijn en de herinnering eraan vaak terugkomt. Klinisch psycholoog David van der Berg bijvoorbeeld heeft hier onderzoek naar gedaan maar vindt het wel te kort door de bocht te zeggen dat een psychose door een trauma komt, iets ernstigs meegemeekt. Mensen die iets ernstigs hebben meegemaakt, eventueel in hun jonge jeugd, moeten deze ervaringen wel kunnen verwerken, desnoods erover met een dierbare kunnen praten.------------- Begin 2021 heeft er een artikel in de Volkskrant gestaan dat ongeveer 30 procent van de personen bij een psychiater onder behandeling een verkeerde diagnose heeft en dus een verkeerde behandeling krijgt, soms onder dwang, soms na vele jaren nog,wat ook kan met de nieuwe wet, sinds 2020 in Nederland, de wet verplichte ggz . Ook dit betekent dat psychiaters er geen goed verstand van hebben, je kunt dit redeneren, en de psychiaters dienen een toontje lager aan te slaan ten opzichte van de medemens die , vaak gedwongen, bij hen op het spreekuur moeten komen, dit beseffen(later meer hierover).
174. (Van Peter Kroes, het boek uit 1996 : IDEAALBEELDEN VAN WETENSCHAPSFILOSOFIE. (EEN INLEIDING TOT DE WETENSCHAPSFILOSOFIE). Peter Kroes (1950) studeerde Technische Natuurkunde en promoveerde op een filosofische analyse van het tijdsbegrip in fysische theorieën. (Time : Its structure and role in physical theories, 1985). Hij doceert filosofie van de natuurwetenschappen en filosofie van de techniek aan de Technische Universiteit van Delft en aan de Radboud Universiteit ( opvolger van Katholieke Universiteit) van Nijmegen.---------------De uitgever schrijft in 1996 in een inleiding "In de 20e eeuw heeft het denken over wetenschap een opmerkelijke ontwikkeling doorgemaakt. Aanvankelijk "overheerste" de opvatting van de zogeheten logisch-positivisten dat wetenschappelijke kennis een speciale vorm van kennis is op grond van haar RATIONELE (met het verstand , "de rede") beredeneerde rechtvaardiging de voorkeur verdient boven andere vormen van kennis. Van DIT geloof in wetenschap was aan het eind van de 20e eeuw weinig overgebleven."   -----------(Het postmoderne relativisme was ook hier binnengedrongen , met de stelling "NOTA BENE" (hoe durfden die !!!) dat wetenschap slechts een mogelijke visie biedt op de werkelijkheid , gelijkwaardig aan iedere andere visie !) Mijns inziens was er van het logisch-positivisme niet veel over, door de ernstige kritiek van Karl Popper en de zijnen er op en vooral door de verwerping door Popper van de inductie-methode (zie hierboven op deze pagina ook). Er is misbruik gemaakt van de door Popper bewezen aanname , dat we in de empirische wetenschappen , zoals de natuurkunde en de scheikunde, nooit precies zullen weten hoe de waarheid, de werkelijkheid, is , maar deze steeds dichter zullen benaderen. Dit heeft misschien kwakzalvers, sterrenwichelaars, piswaterkijkers, klimaatsceptici, en orthodox-religieuzen, bijvoorbeeld tegen de evolutietheorie gesterkt in hun bestrijding van de officiele wetenschappen , maar tot op heden (2018) worden de exacte, empirische wetenschappen , aan universiteiten over de gehele wereld, zeker ook in Nederland, West-Europa, nog steeds correct beoefend , wat ook blijkt uit de grote technische vooruitgang in de afgelopen 20-25 jaar, met nieuwe technieken van computers, internet, mobiele telefonie en internet, betaalbare zonne- en windenergie , de ontdekking van honderden exoplaneten (planeten bij een andere ster dan de zon) , aantoning van het Higgsdeeltje bij CERN in Geneve en vele andere ontwikkelingen in de Natuurkunde.---------------------------Peter kroes beschrijft in zijn inleiding van 1996 de aard van wetenschappelijke kennis. En wel in 3 delen. Deel I : Waarin verschilt wetenschappelijke kennis van overige vormen van kennis ? (Het zogeheten DEMARCATIEPROBLEEM-zie hierboven ook , op deze pagina). Deel 2 : De "TAAL VAN WETENSCHAPPELIJKE KENNIS" (Wat er dan ook onder "taal"wordt verstaan). Over : Logica, definitieleer, operationaliseren en meten , het zoeken naar een ideale wetenschapstaal). Deel 3 : Over het onderbouwen van wetenschappelijke kennis . Over wetenschappelijke bewijsvoering : de rechtvaardigingscontext, rationaliteit en anti-tendensen, het sociaal-constructivisme.  (De bekende 2 vragen van het ene onderdeel van de filosofie : de wetenschapsfilosofie : Wanneer zeggen wij dat wij wat weten ? en : Hoe weten wij wat er in werkelijkheid is ?--zie hierboven , bovenaan op deze pagina, de items erover.-----------HET DEMARCATIEPROBLEEM. Het demarcatieprobleem is dat we willen beschikken over een lijst van noodzakelijke en voldoende eigenschappen of criteria waarmee we een grens kunnen trekken tussen wat wel en wat niet tot wetenschap behoort. (Voornamelijk : Wat is wetenschappelijke kennis ? )--Kennis getoetst door middel van methodologisch onderzoek om dat gehhel te verifieren.--Systematisch geordende geheel van het weten en van de regels, wetmatigheden, theorieën, hypotheses en systemen waarmee verdere kennis kan worden verkregen.-------De term "wetenschap" heeft vele betekenissen. De betekenis ervan is "context-gebonden" en de betekenis ervan is in de loop der tijden veranderd.-------DE LOGISCH-POSITIVISTEN  ("wetenschappelijke kennis is """waargemaakte kennis """ ). Uitgangspunt van de logisch-positivisten : alleen die kennis behoort tot de wetenschappelijke kennis, als die kennis geverifieerd is (letterlijk "waargemaakt"is) . De logisch-positivisten gaven een heel eigen, zeer stringente , interpretatie van het begrip "verifieren". verificatie betekende voor hen , dat de waarheid van een uitspraak ONOMSTOTELIJK aangetoond was, geen ruimte meer voor twijfel. Hoe dachten zij dit te kunnen bereiken ? Alleen observationele uitspraken (uitspraken op grond van waarnemingen) en uitspraken die logisch daaruit af te leiden zijn . mogen tot de wetenschappelijke kennis gerekend worden . Iedere uitspraak waarvan de (on)waarheid niet op basis van zintuigelijke waarnemingen is vast te stellen, valt buiten het domein van de wetenschappelijke kennis : IN FEITE ZINLOOS !!!------------POPPER (""WETENSCHAPPELIJKE KENNIS IS WEERLEGBARE KENNIS"") heeft ernstige KRITIEK op de logisch-positivisten en heeft hun inductieve methoden weerlegd. (onder andere 1934 : "Logik der Forschung"). Popper pakt het demarcatieprobleem heel anders aan. Hij wil niets weten van de logisch-positivistische benadering, omdat de gedachte dat de geldigheid van wetenschappelijke kennis onomstotelijk bewezen moet (of kan) worden DOGMATISME in de hand werkt. eenmaal geaccepteerde wetenschappelijke kennis zou niet meer voor KRITIEK vatbaar zijn. Volgens Popper is het juist kenmerkend voor de rationaliteit van de wetenschap, dat ideeen voortdurend en systematisch blootgesteld worden aan kritiek. (......) ALLEEN OP DIE MANIER KUNNEN WE DE WAARHEID STEEDS DICHTER BENADEREN (.....) De wetenschapper kan dit doen , door te pogen die kennis te weerleggen, te falsifieren (letterlijk : onwaar maken) . Poppers opvatting van wetenschap staat dan ook bekend onder de naam : FALSIFICATIONISME. Kennis hoort weerlegbaar te zijn. Pas dan is er sprake van een wetenschappelijke theorie.------------Professor Kroes is evenwel van mening dat de methode van Popper te streng is (Een mening die ik niet deel). Hij geeft hiervoor 2 voorbeelden : In een afgesloten vat leek de wet van behoud van energie niet geldig. Later bleek echter dat uit het vat onzichtbare, energiedragende deeltjes , neutrino's ,die geen massa maar wel energie hebben, ontsnapten , waardoor de wet van behoud van energie toch geldig bleek. En : Bij hoge snelheden in astronomische verschijnselen bleek de zwaartekrachtwet van Newton niet uit te komen : door effecten van de relativiteitstheorieën van Einstein bleken de bewegingen anders. Zoals bekend kwam de relativiteitstheorie niet in plaats van de wetten van Newton, maar is het een precisering, verbetering, ervan , net zoals de kwantummechanica, met het feit dat licht is opgebouwd uit pakketjes, kwantums energie , een verbetering en correctie is op de klassieke theorieeen. Kroes beweert: Poppers criterium, weerlegbaarheid, is veel te streng. (Popper heeft echter ook gezegd : als de uitkomst van een experiment/waarneming anders is dan de voorspelling kun je : Ad-hoc-hypothesen" opstellen en die testen). Poppers criterium heeft tot gevolg , dat in de meeste gevallen een strikte, logisch-sluitende weerlegging van zogeheten waarschijnlijkheids-uitspraken niet mogelijk is : ze zijn niet-wetenschappelijk.Ik heb hierover gezegd (hier naar boven op deze pagina ook), dat een statistisch verband, statistische relevantie, correlatie, NIET VOLDOENDE is : er moet een fysisch verband , een oorzaak door de wetten van de natuurkunde, aangetoond worden.------------------------DISCRIPTIEVE VERSUS NORMATIEVE BENADERINGEN. Het NORMATIEVE uitgangspunt van dat een "ADEQUATE" wetenschapsfilosofie een KRITISCHE reflectie op de werkelijke wetenschap moet zijn terwijl het DISCRIPTIEVE uitgangspunt de echte praktijk van wetenschapsbeoefening beschrijft. Volgens de techniekfilosoof Rapp bestaat er geen fundamenteel verschil tussen het object van natuurwetenschap en techniek. Hij ziet enkel een verschil in doelstelling en daaraan gekoppeld, in werkwijze. BESCHRIJVEN OF VERKLAREN ALS DOEL VAN WETENSCHAP. Het beschrijven en voorspellen van waarnemingen wordt algemeen erkend als een doel van wetenschap. Maar behoort ook het verklaren van waarnemingen in termen van modellen die verwijzen naar niet -waarneembare zaken daartoe ? Ernst Mach (1838-1916) meent van niet . Mach ontkent nadrukkelijk dat de wetenschap verschijnselen kan verklaren. hooguit efficient beschrijven. Dit is de INSTRUMENTALISTISCHE VISIE. Voor velen is dit niet acceptabel. Theorieën moeten ook een beschrijving geven van de "echte"werkelijkheid . Deze opvatting heet DE REALISTISCHE OPVATTING van wetenschappelijke theorieën . Popper was hier een bekend aanhanger van en verzette zich fel tegen de instrumentalistische interpretatie van wetenschap. Max Planck (1858-1947) ((((Volgens Planck bestaat naast de wereld van de bewustzijnstoestanden - waartoe de zintuigelijke ervaring behoort- ook een van het menselijk bewustzijn onafhankelijke "absolute"wereld, dat is de wereld van de fysieke objecten . (de natuurkundige werkelijkheid). En , er bestaat volgens Planck nog een derde wereld "de wereld van de natuurkundige WETENSCHAP of het natuurkundige WERELDBEELD.)))))-----------------------------BEWIJSVOERING IN DE WETENSCHAP.------------------Waarop wordt wetenschappelijke kennis op gefundeerd of gerechtvaardigd ? We beperken ons hier tot de empirische wetenschappen.------In de rechtvaardigingscontext ziet men af van de concrete historische ontwikkelingen die geleid hebben tot de acceptatie van een wetenschappelijke bewering, maar staan het (empirisch) bewijsmateriaal en de logische stappen centraal.-------Carnap noemt een rationele reconstructie van wetenschap, een "schematische" beschrijving van een denkbeeldige procedure, bestaande uit rationeel voorgeschreven stappen, die in essentie tot resultaat zou moeten leiden als een methode waartoe de wetenschap zelf was gekomen.--------RATIONALISME EN EMPIRISME.------De rationalistische opvatting : dat het verstand kan fungeren als bron van kennis van de werkelijkheid.----De empiristische fundering van wetenschappelijke kennis, met verschillende redeneerwijzen die er zijn voor het ondersteunen van wetenschappelijke beweringen met empirisch bewijsmateriaal. (bewijsmateriaal verkregen uit waarnemingen, bijvoorbeeld experimenten).--------Kroes verwerpt de inductieve methode hier niet en verwijst in verband hiermee ook niet naar de weerlegging door Popper (zie op deze pagina, naar boven, items- .....). Elders in zijn boek wel. (zie hierboven in dit item ). Kroes schrijft : sterk schematiserend kan men de ontwikkeling van de wetenschapsfilosofie in de 20e eeuw indelen in 2 perioden : In de eerste, die loopt tot aan de jaren 50, wordt wetenschap gezien als een rationele activiteit. Daarna volgt een periode waarin de rationaliteit van wetenschap TER DISCUSSIE wordt gesteld en waarin relativistische interpretaties van wetenschap meer en meer invloed krijgen. "Ook Popper, alhoewel hij aan wetenschap een ander doel toeschrijft, namelijk de waarheid , en geen enkel heil ziet in een theorie van bevestiging, verdedigt de gedachte dat wetenschap een rationele activiteit is. " "Hij probeert die rationaliteit echter op een geheel andere wijze ((((dan de logisch-positivisten met hun inductie ))))) te funderen, namelijk door uit te gaan van het methodische principe van falsificatie. wetenschap is in zijn ogen "een rationele activiteit OMDAT WETENSCHAPPELIJKE BEWERINGEN VATBAAR (BEHOREN TE) ZIJN VOOR KRITIEK EN OP GROND VAN ARGUMENTEN EEN BESLISSING GENOMEN WORDT OVER HET LOT VAN DIE BEWERINGEN". Kroes schrijft verder : In de 2e helft van de 20e eeuw komt het idee van wetenschappelijke rationaliteit zwaar onder vuur te liggen, zo sterk zelfs, dat velen het geheel en al opgeven. In plaats daarvan komen er opvattingen volgens welke niet universeel geldende """goede redenen""" maar geheel andere factoren beslissen over het accepteren of verwerpen van wetenschappelijke beweringen. Kroes ziet 2 wendingen in de wetenschapsfilosofie : een historische wending en ook een sociologische , onder invloed van de publicatie in 1962 door Thomas S. Kuhn van "The structure of scientific revolutions" , omdat dit boek in zekere zin een directe aanval zou doen op de rationaliteit van wetenschap , door het belang van zowel historische als sociologische aspecten te benadrukken. Wetenschappers zouden immers volgens Kuhn een bepaalde methode van wetenschapsbeoefening moeten hebben, welke methode alleen veranderen kan , naar aanleiding van ""revolutionaire ontdekkingen''". In 1996 zag hoogleraar Kroes (nog) geen reden voor eerherstel van rationaliteit in wetenschap. In welke zin, schrijft Kroes in 1996, kan wetenschap dan wel een rationele activiteit genoemde worden ? We kunnen hierbij de vraag naar het doel van wetenschap niet ontwijken. (...) Er moet eerst overeenstemming zijn over welk probleem men precies probeert op te lossen. Na overeenstemming over het doel moet er ook overeenstemming over de wijze waarop oplossingen het doel dichterbij brengen. Is aan beide voorwaarden voldaan, aldus Kroes, dan is er sprake van rationaliteit. ------------------Kroes sluit af met het filosofische : "Sluitende bewijsvoering is, in geval van in min of meerdere mate aannemelijk maken, dan weliswaar niet mogelijk, maar dat is nog geen goede reden om te beweren dat goede redenen in de wetenschap geen enkele rol spelen en dat derhalve een relativistische interpretatie onvermijdelijk is. "
175. OVER DE PYTHAGORISTEN, de leerlingen en volgelingen van de wiskundige Pythagoras, die ongeveer 500 voor Christus in het oude Griekenland leefde.------Hun """heilige"""  tetraktys was hun beeld van hoe de wereld kon worden uitgelegd en bestudeerd  :  1) Getallen  1+2+3+4   2) Grootteordes  punt, lijn, vlak, vast lichaam   3) Elementen   vuur, lucht, water, aarde   4) Vormen   piramide, ectahedron, icosahedron,  kubus   5) Levende dingen   zaad, groei in lengte, in breedte, in omvang   6)  Maatschappij  man, dorp, stad, natie  7)  Geestelijke vermogens   reden, kennis, mening , gevoel   8) Seizoenen   lente, zomer, herfst, winter   9) Leeftijden van een persoon    kindheid, jeugd, volwassenheid, ouderdom   10) Delen van levende dingen   lichaam, drie delen van de ziel.
176.  OVER SEKS, door Michel Foucault (19..-1982)De in de vorige eeuw levende Franse filosoof Michel Foucault, die zich ook met wetenschapsfilosofie, het wezen van de dingen, bezighield, heeft verschillende studies gewijd aan en boeken geschreven over het gevangeniswezen, het veelvuldig gebruik van de psychiatrie door de overheid, in Europa met name en seksualiteit. Filosofie-Magazine schrijft (januari 2019) dat Foucault in zijn boek "De Geschiedenis van de Seksualiteit" breekt met het idee dat seks binnen de "Joods-christelijke" morele traditie lange tijd onderdrukt is geweest tot aan zijn bevrijding in de twintigste eeuw. Hij laat zien dat we juist al eeuwenlang met seks in de weer waren. (dit blijkt bijvoorbeeld uit tekeningen, schilderijen en boeken uit de vele afgelopen eeuwen, ook in de Mideeleeuwen al) .Voortdurend werden we aangemoedigd om er over te spreken. we waren bezeten door een "wil tot weten" , alle seksuele handelingen werden voortdurend geclassificeerd. Zo leerde seks ons ook wie wij waren. (Wie wij zijn ? dat is opzichzelf grote onzin. Om met Wittgenstein te spreken : in de filosofie een oneigenlijk probleem).Waarom, vraagt Foucault zich af, zijn we "aan de seks gaan vragen wat we zijn "? Contradictoir aan de theorie van de onderdrukte of verboden seks schetst Foucault de moderne westerse geschiedenis als een aanzwellend koor aan discoursen over seks, lust en verlangen. Seks is het geheim bij uitstek waarover we maar niet ophouden. (Komt dat, omdat we regelmatig seks kunnen hebben, vaak zelfs iedere dag ? Ze zeggen ook : wie de sport niet beoefend , moet zich niet met de spelregels bemoeien). Het gebod tot bekennen dat vorm kreeg in de katholieke biecht (en bijvoorbeeld niet bij de protestanten) is verspreid naar (onder andere) de therapeutische setting, waar de klinische taal van de wetenschap het discours van zonde en eindigheid vervangt, aldus Foucault. Spreken, luisteren, observeren, interpreteren en kennis vergaren uit het opgetekende, ontwikkelen zich tot een scientia sexualis. Seks betreedt het terrein van de kennis, van waar en onwaar. Hoofdpunten van belangstelling waren daarbij de seksuele lusten van kinderen, de vrouwelijke hysterie en de perverse seks--terwijl de heteroseksuele monogamie enige rust genoot. Interessant genoeg laat Foucault van zijn Geschiedenis zien dat deze thema's al teruggevonden kunnen worden in de Griekse Oudheid. Toch waren er grote verschillen : zo werd de knapenliefde (volwassen mannen die vielen voor de schoonheid van jongvolwassen jongens) bezongen in de termen van de liefde, de verliefdheid en de lust, en de huwlijksrelatie juist als een economische verhouding. Naast de liefde voor knapen en vrouwen speelden twee domeinen een belangrijke rol : het eigen lichaam en de verzorging daarvan, en de relatie van het eigen lichaam tot de waarheid. Opvallend is, aldus Foucault, dat de seksuele mannenmoraal van de oude Grieken vooral gericht is op het gebruiken van de eigen vrijheid, recht en macht, terwijl dezelfde thema's zich later zouden ontwikkelen tot terreinen van "een intense problematisering van de seksuele praktijk.".............  N.B. "Seks is iets natuurlijks, vroeger of later heb je het. En je doet het alleen maar, als je van elkaar houdt."
177. OVER VRIJHEID EN ONVRIJHEID, en dat in de tegenwoordige tijden, twintiger jaren 21e eeuw. In het speciale zomernummer van 2022 van Vrij Nederland, onder meer over lobbyisten bij politiek Den Haag, de arbeidsplicht, de plicht tot werken en een essay met als onderwerp "Voor vrijheid moet geleden worden", namelijk volgens de Franse schrijver Michel Houellebecq hoort onvrij zijn onverbrekelijk bij het leven en bij het schrijverschap........Voor schrijvers is vrijheid iets heel paradoxaals. Ze zijn natuurlijk verguld met de vrijheid waarmee ze kunnen schrijven wat ze willen. Maar in de praktijk betekent het dat ze op zoek moeten naar wat ze echt willen schrijven en met welke woorden precies. En dat zoeken is helemaal niet vrij. Het voelt zelfs als een harnas waar ze uit willen breken.......Ze zijn pas bevrijd op het moment dat de woorden en de zinnen er staan zoals het de bedoeling is. Maar van die bedoeling zijn ze maar half zeker. Kan het niet altijd beter ?.......Wie wel eens de manuscripten van Proust of Flaubert heeft gezien, weet wat zich daar aan strijd heeft afgespeeld. Wat je ziet, is een ondoordringbaar woud van doorhalingen die doorgehaald zijn tot er een driedubbel doorgehaalde tekst is ontstaan waar alleen een zetter met ascetische gaven uit wijs kan worden. En het verbeteren begint gewoon weer opnieuw wanneer ze de drukproeven in handen krijgen. Ze hebben nog geen blik op die schone proef geworpen of ze willen de daar gevangengehouden woorden bevrijden met andere, nieuwere , betere. Gezegend de schrijver bij wie het min of meer in een keer goed gaat..........REGIME. En dan zijn er schrijvers die zich geheel vrijwillig een bepaald onvrij regime opleggen om uberhaupt tot schrijven te kunnen komen. Dat is te vergelijken met het repertoire aan tics dat Rafael Nadal moet afwerken voor hij kan gaan serveren : bij de schrijver eerst koffie, eerst een scherpe punt aan het potlood, eerst nog naar de mail kijken, eerst nog naar de wc. Wat bij Nadal het even aanraken van zijn neus is, is bij de schrijver het omstandig schoonmaken van zijn bril of het verwijderen van stofjes van zijn toetsenbord , ook al zijn die in geen velden of wegen te bekennen, want gisteren al verwijderd toen er ook al bijna niets tussen zat. Van een vrij gevoel merken we ondertussen nog niets bij de schrijver..........ELK LIJDEN IS GOED. En wat als het onvrij zijn onverbrekelijk bij het leven en het schrijverschap hoort, zoals Michel Houellebecq meent in een programmatische tekst, al begin jaren negentig geschreven. ........Volgens Houellebecq is de wereld lijden, en schrijven helemaal : "Elk lijden is goed; elk lijden is nuttig ; elk lijden werpt zijn vruchten af ; elk lijden is een hele kosmos, " schrijft hij in "Leven, lijden , schrijven " in "Nader tot de ontreddering.".........Je zou niet zeggen dat de HOUELLEBECQ van DERTIG JAAR LATER daar nog net zo over denkt, maar het staat NOG STEEDS als eerste in zijn collectie essays : "U MOET HET LIJDEN IN UW PORIEN VOELEN ". ELK NIETIG DEELTJE VAN DE KOSMOS MOET U PERSOONLIJK KWETSEN. Toch zult u moeten blijven leven- in elk geval een tijdje. " .............Alles wat van enige betekenis is, wordt voorafgegaan door het leveren van een INSPANNING om tot die betekenis te komen. HOUELLEBECQ NOEMT DIE INSPANNING GRAAG "LIJDEN" OMDAT DAT NATUURLIJK PERVERSE ASSOCIATIES OPROEPT MET HET CHRISTELIJKE LIJDEN VAN JEZUS. Die heeft voor ons aan het kruis geleden.............. Maar het zou volgens Houellebecq een misverstand zijn om te denken dat we daarmee van het lijden zijn verlost en bevrijd. No way...........ER MOET GELEDEN WORDEN VOOR EEN BEETJE VRIJHEID.
178. Over de wetenschappelijk filosofische OPVATTING (letterlijk mening, wat de een mooi vindt, vindt de ander lelijk, hier echter :  (nieuwe) theorie, hypothese/stelling, HET WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME, nieuwe opvatting, eigenlijk letterlijk mening, geen feit, maar hier nieuwe theorie, hypothese/stelling uit de 19e eeuw, in het bijzonder "op geworpen" in de 19e eeuw, door toen de grote Franse Wiskundige Laplace, welk WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME , in die tijden door veel Natuurwetenschappers werd gebezigd, let wel : DUS ALS VERONDERSTELLING, NIET ALS BEWEZEN FEIT, tot ongeveer het jaar 1900 , toen vele Natuurkundigen "meenden" (OBJECTIEF,zoals altijd, door de vele eeuwen heen,  WETENSCHAPPERS/NATUURKUNDIGEN, VOOR MOGELIJK HIELDEN, NIET ONMOGELIJK ,DUS NADER TE ONDERZOEKEN, EVENTUEEL DOOR ANDERE WETENSCHAPPERS/ONDERZOEKEN, OOK ALS (WERK-)OPDRACHT), dat vrijwel alle Natuurkunde toen bekend was, ontdekt, zoals ook in de tegenwoordige tijden weer (later hierover meer, ook op de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website,item-? -plm141, met als onderwerp : De Natuurkrachten en de Unificatie van de Natuurkunde))), maar door de ontwikkeling van nieuwe Natuurwetenschappelijke theorieen in die tijd, met name de beide Relativiteitsrheorieen van Einstein (1905-1915) en de ontwikkeling van de Kwantummechanica (vooral van plm. 1900 tot op heden, genoemd worden vooral de grote geleerden/natuurkundigen, de Duitsers Max Planck (plm. 1900) en Werner Heisenberg (plm. 1925) en de Amerikaan Richard Feynman(plm. 1945-1950 en later)) en ook andere moderne Natuurkunde, tot op heden, dat niet-waar, onjuist bleek te zijn, het WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME even na 1900 is GEFALSIFICEERD/VERWORPEN, mede later ook met het Falsificatie beginsel van de grote Wetenschapsfilosoof Karl Popper, in zijn boek van 1934 : "Logik der Forschung" , zie hierover ook elders op deze pagina Inleiding Filosofie en ook op de pagina De Filosofen, beide van deze website.--------------Het succes van wetenschappelijke theorieen, in het bijzonder Newton's theorie van de Zwaartekracht (plm. 1670-1690), bracht de Franse wetenschapper/wiskundige Marquis de Laplace aan het begin van de 19e eeuw tot de vooronderstelling dat HET HEELAL GEHEEL EN AL DETERMINISTISCH was. Dit betekent dat er volgens Laplace een aantal natuurwetten moesten bestaan, die ons althans in principe - de mogelijkheid zouden bieden om alles wat er in het heelal gebeurt te VOORSPELLEN. De enige "gegevens" waarover deze wetten zouden moeten beschikken is een volledige beschrijving van de toestand van het heelal op een willekeurig tijdstip .("BEGINVOORWAARDE" of een "BEGRENZENDE VOORWAARDE").-------Als Laplace gelijk zou hebben, maar het moet in feite zijn : Als Laplace's veronderstelling juist zou zijn, zouden deze wetten -uitgaan van de toestand waarin het heelal in het verleden is geweest en hoe het er in de toekomst uit zal zien. (Dit lijkt mij, zuiver intuitief al , zeer onwaarschijnlijk). Wel kunnen wij bijvoorbeeld aan de hand van de POSITIE en de SNELHEID van de zon en de planeten met behulp van de wetten van Newton de toestand van het zonnestelsel op een willekeurig tijdstip in het verleden of de toekomst berekenen. Het determinisme lijkt in het geval van de planeten voor de hand te liggen.---Nou : DE WISKUNDIGE VERGELIJKINGEN WAAROP NATUURKUNDIGE THEORIEEEN BERUSTEN , KENNEN IN HET ALGEMEEN VERSCHILLENDE OPLOSSINGEN EN JE MOET UITGAAN VAN DE BEGINVOORWAARDEN OM TE BESLISSEN WELKE OPLOSSINGEN VAN TOEPASSING ZIJN.---Maar Laplace ging een stap verder in zijn (uiterst) bizarre, volgens het Falsificatiebeginsel van de grote filosoof Karl Popper, uit zijn "Die Logik der Forschung" van 1934. Zie ook op de pagina's : De Filosofen en Inleiding Filosofie van deze website, gefalsificeerd/verworpen moet kunnen worden.) veronderstelling (eigenlijk stelling/hypothese), dat er soortgelijke wetten moeten zijn, die alles beheersen, ook het menselijk gedrag...(Stephan Hawking ): "Maar met de UITSPRAAK dat het Heelal DETERMINISTISCH is, beweren we dat onze toekomst, ook al beschikken we (is de mensheid als zodanig) niet over voldoende hersencapaciteit om de berekeningen uit te voeren, niettemin gepredestineerd is.......Maar deze leerstelling, HET WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME bleef tot in het begin van de 20e eeuw de algemene opvatting in de Natuurwetenschappen. ----------(Stephan Hawking e.a. (1988-2005 ) : "Maar met DE UITSPRAAK dat het heelal DETERMINISTISCH is, beweren we dat onze toekomst, ook al beschikken we (dat is de mensheid als zodanig), niet over voldoende --hersencapaciteit--- om de berekeningen uit te voeren, niettemin zoals het genoemd wordt gepredestineerd is. Maar deze leerstelling, het Wetenschappelijk Determinisme, bleef tot in het begin van de 20e eeuw, de algemene opvatting (dat is dus mening (wat de een mooi vindt, vindt de ander lelijk), geen feit, in feite veronderstelling, stelling/hypothese) in de Natuurwetenschappen. Let wel : het WETENSCHAPPELIJK DETERMINISME was (tot in het begin van de 20e eeuw, volgens Stephan Hawking ook, een OPVATTING, in zekere zin een MENING (wat de een mooi vindt vindt de ander lelijk ), maar ook een hypothese/stelling, die volgens het FALSIFICATIEBEGINSEL van de grote werenschapsfilosoof Karl Popper ( in zijn boek "Logik der Forschung" uit 1934) GEFALSIFICEERD/VERWORPEN MOET KUNNEN WORDEN..---Onder de wetenschappers, kwamen de eerste aanwijzingen dat deze opvatting, het Wetenschappelijk Determinisme, niet juist is, dus in feite verworpen moet worden,  toen de Britse wetenschappers Lord Raleigh en Sir James de hoeveelheid straling van een zogeheten zwart lichaam berekenden die door een heet voorwerp, zoals een ster, moet worden uitgestraald. In die tijd (tot ongeveerhet jaar 1900), was de gangbare opvatting van de Natuurkunde, de Natuurwetenschappen, dat elektromagnetische straling, op alle frequenties (is trillingen per sekonde),  bij gelijke sterkte, een gelijke hoeveelheid energie heeft. (N.B. : In die tijd, eind 19e eeuw, tot plm. 1900-1905, was de gangbare opvatting, (in de Natuurwetenschappen) dat vrijwel alle Natuurkunde toen al was ontdekt, wat met de latere ontwikkelingen in de Natuurkunde, de zogeheten Moderne Natuurkunde (de Relativiteitstheorieen van Einstein , 1905-1915, De Kwantummechanica , plm. 1900-1930,), en de latere Natuurkunde tot op heden (zie hierover op de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website, diverse items ervan), niet-waar, onjuist is aangetoond.-----------------Verder binnenkort op de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website, meer naar beneden, in item-?, plm.145, over de ontwikkeling, ontdekking van de KWANTUMHYPOTHESE, DE KWANTUMMECHANICA, vanaf 1900, toen de Duitse Natuurkundige Max Planck voorstelde,dat licht, rontgenstraling en andere elektromagnetische golven uitsluitend konden worden afgegeven in de vorm van afzonderlijke pakketjes die hij QUANTEN noemde.. Tegenwoordig spreken wij bij een KWANTUM licht van een FOTON. En : hoe hoger de lichtfrequentie, des te groter de hoeveelheid Energie die ze bevat. En ofschoon alle Fotonen voor elke kleur of frequentie van het licht identiek zijn, stelt de theorie van Planck dat Fotonen van verschillende frequentie in zoverre van elkaar verschillen, dat ze een verschillende hoeveelheid Energie transporteren. Dit betekent dat volgens de KWANTUMTHEORIE het "zwakste" licht van een willekeurige kleur -het licht dat wordt getransporteerd door een enkel Foton -een hoeveelheid energie van een kwantum rood licht. Straling van zwarte lichamen : de kleinste hoeveelheid elektromagnetische energie, die een zwart lichaam kan uitstralen op elke willekeurige frequentie is de energie die kan worden getransporteerd door het Foton van die frequentie. De energie van een Foton is groter bij hogere frequenties, en dus is de kleinste hoeveelheid energie die een zwart lichaam kan afgeven groter bij hogere frequenties. Als de frequentie hoog genoeg zijn kan de hoeveelheid energie in een enkel kwantum meer zijn dan het lichaam ter beschikking heeft en in dat geval wordt er geen licht uitgezonden. En zo komt er een einde aan, het volgens de oorspronkelijke theorie oneindige totaal, os volgens de NIEUWE KWANTUMTHEORIE VAN PLANCK, van 1900, de mate waarin het lichaam energie verloor wel eindig en wordt het probleem van de straling van zwarte lichamen opgelost.---------------Zoals we zagen kan een WETENSCHAPPELIJKE THEORIE worden getoetst aan de hand van HET VERMOGEN OM DE UITSLAG VAN EEN EXPERIMENT TE KUNNEN VOORSPELLEN. De Kwantumtheorie beperkt onze mogelijkheden. Vervolgens : beperkt de Kwantumtheorie ook de Wetenschap ? Als we willen dat de Wetenschap voortschrijdt moet de wijze waarop we Wetenschap bedrijven DOOR DE NATUUR WORDEN VOORGESCHREVEN. In dit geval verlangt de Natuur een nieuwe definitie van voorspellen : wellicht kunnen we de uitslag van een proef niet exact voorspellen, maar we kunnen de proef vele malen herhalen en bevestigen dat dit uiteenlopende uitkomsten binnen de waarschijnlijkheid vallen die door de Kwantumtheorie werd voorspeld.-------Nou in dit item-178 , van deze pagina Inleiding Filosofie van deze website nog 3 zaken : 1) Zie hierboven in dit item ook : Volgens de Kwantumtheorie, geldt dat als de frequenties van (elektromagnetische) hoog genoeg zijn, zo ook van de straling uitgezonden dooreen zogeheten Zwart Lichaam, bijvoorbeeld een ster, kan de hoeveelheid Energie in een enkel Kwantum meer zijn dan het lichaam ter beschikking heeft en in dat geval wordt er geen licht uitgezonden. En zo komt er een einde aan het volgens de oorspronkelijke theorie oneindige totaal , is volgens de NIEUWE KWANTUMTHEORIE VAN PLANCK VAN 1900, de mate waarin het lichaam Energie verloor wel eindig en wordt het probleem van de straling van Zwarte Lichamen opgelost....De Kwantumhypothese verklaarde de waargenomen mate waarin hete lichamen straling uitzenden bijzonder goed, maar de IMPLICATIES VOOR HET DETERMINISME werden pas in 1926 duidelijk, toen een andere Duitse wetenschapper, Werner Heisenberg, zijn beroemde ONZEKERHEIDSPRINCIPE beschreef. (zie hiervoor ook op de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website, in verschillende items, en op de subpagina Kwantummechanica ervan.) Dit Onzekerheidsprincipe leert ons dat de Natuur, in tegenstelling tot wat Laplace als veronderstelling, in feite stelling/hypothese bracht, wel degelijk BEPERKINGEN OPLEGT AAN ONS VERMOGEN OM MET BEHULP VAN WETENSCHAPPELIJKE WETTEN DE TOEKOMST TE VOORSPELLEN. De Kwantumtheorie beperkt onze mogelijkheden. -------------2) Volgens Stephan Hawking en andere (1988-2005) : Heisenbergs ONZEKERHEIDSPRINCIPE is een fundamentele, onontkoombare eigenschap van de wereld met verstrekkende implicaties voor de manier waarop we de wereld waarnemen. Ook na meer dan 70 jaar zijn die implicaties nog niet volledig doorgrond en vormen onder filosofen aanleiding voor veel controverse opvattingen. En : HET ONZEKERHEIDSPRINCIPE LUIDDE HET EINDE IN VAN LAPLACE'S DROOM,(MAAR IN FEITE ZIJN OPVATTING/MENING en wat de een mooi vindt vindt de ander lelijk, in feite zijn Stelling/hypothese, om te (laten) onderzoeken, of die waar is of niet ,ook door andere(n), ook als (werk-)opdracht). HET EINDE VAN EEN WETENSCHAPSTHEORIE, VAN EEN MODEL VAN HET HEELAL. DAT MOEST VOLSTREKT DETERMINISTISCH ZIJN. -----------------HET ONZEKERHEIDSPRINCIPE LUIDDE HET EINDE IN VAN LAPLACE'S DROOM VAN EEN WETENSCHAPSTHEORIE VAN EEN MODEL VAN HET HEELAL DAT VOLSTREKT DETERMINISTISCH MOEST ZIJN : HET IS BESLIST ONMOGELIJK GEBEURTENISSEN IN DE TOEKOMST EXACT TE VOORSPELLEN ALS WE NIET EENS DE HUIDIGE TOESTAND VAN HET HEELAL HEEL NAUWKEURIG KUNNEN BEREKENEN..............(VOOR ONS (DE MENSHEID ALS ZODANIG) : een principe dat goed toe te passen is , dat bekend staat als : het Scheermes van Ocklam, wat er op neer komt dat we alle niet-waarneembare factoren van de theorie buiten beschouwing laten. Via deze benadering slaagden Werner Heisenberg,  Erwin Schrodinger en Paul Dirac er in de jaren 20 van de 20e eeuw in de Mechanica van Newton anders te formuleren in de vorm van een nieuwe theorie gebaseerd op het Onzekerheidsprincipe, die zij KWANTUMMECHANICA noemden. In deze theorie hadden DEELTJES GEEN AFZONDERLIJKE WELOMSCHREVEN POSITIE EN SNELHEID, MAAR IN PLAATS DAARVAN EEN KWANTUMTOESTAND, BESTAANDE UIT EEN COMBINATIE VAN POSITIE EN SNELHEID DIE UITSLUITEND WERDEN GEDEFINIEERD BINNEN DE BEREKENINGEN VAN HET ONZEKERHEIDSPRINCIPE. Een van de "Revolutionaire" eigenschappen van de KWANTUMMECHANICA : voor een waarneming voorspelt ze niet een definitief resultaat, maar in plaats daarvan een aantal verschillende eventuele uitkomsten en voor elk daarvan DE WAARSCHIJNLIJKHEID noemt. Groot aantal metingen : dus uitslag in een bepaald aantal gevallen A, in een ander aantal gevallen B, enzovoorts. Wij kunnen wel bij benadering voorspellen , hoe vaak uitslag A of B. Met de KWANTUMMECHANICA krijgen we in de Natuurwetenschappen dus te maken met een ONVERMIJDELIJKE ONVOORSPELBAARHEID OF EEN TOEVALSELEMENT. Einstein verzette zich daar met alle macht tegen ondanks de voorname rol die hij had gespeeld in de ontwikkeling van deze ideeen. De Nobelprijs werd hem bijvoorbeeld toegekend voor zijn bijdrage op het gebied van de KWANTUMTHEORIE. Maar Einstein heeft nooit willen aanvaarden, dat het Heelal door TOEVAL beheerst zou zijn. Hij zei zoiets (en hij noemde dat ongeveer: "DE OUDE MAN" en daarmee bedoelde Einstein niet een "hogere macht" --hoger dan de mens- , maar het geheel van de Natuurkundewetten en Natuurconstanten):"DE NATUUR DOBBELT NIET".---------------------en.3) Nog meer filosofische beschouwingen over implicaties van de moderne Natuurkunde, zoals over de fantasieen van de grote Amerikaanse Natuurkundige Richard Feynman, van plusminus 1945-1950 en later, over de begrippen RUIMTETIJD en KROMMING VAN HET HEELAL, en de implicaties hiervan met de KWANTUMTHEORIE , over het oneindig of juist eindig zijn van het heelal, of er een begin en een eind aan het heelal is, uit het niets ontstaan en eventueel, tot helemaal niets meer, of juist dat het heelal altijd en eeuwig lang heeft bestaan en altijd en eeuwig, oneindig lang zal bestaan, gevolgen van Feynmans meerdere mogelijke wiskundige zogeheten padintegralen, over abstracties, modellen van het heelal, zo ook dat eventueel de Algemene Relativiteitstheorie van Einstein (1915) eventueel niet juist is en nog veel meer. (Dit alles binnenkort op de pagina Sterrenkunde/Astronomie van deze website, beneden, item-?).----..........Zoals we zagen kan een WETENSCHAPPELIJKE THEORIE worden getoetst aan de hand van HET VERMOGEN OM DE UITSLAG VAN EEN EXPERIMENT TE VOORSPELLEN. De Kwantumtheorie beperkt onze mogelijkheden . Vervolgens : Beperkt de Kwantumtheorie ook de Wetenschap ? Als we willen dat de wetenschap voortschrijdt, moet de wijze waarop we wetenschap bedrijven DOOR DE NATUUR WORDEN VOORGESCHREVEN. In dit geval verlangt de Natuur een nieuwe definitie van voorspellen : wellicht kunnen we de uitslag van een proef niet exact voorspellen, maar we kunnen de proef vele malen herhalen en bevestigen dat de uiteenlopende uitkomsten binnen de Waarschijnlijkheid vallen die door de Kwantumtheorie werd voorspeld (zie verder op de pagina Onderwerpen Natuurkunde van deze website, vooral beneden in item-plm 141, vooral , over het Onzekerheidsprincipe van de Kwantummechanica van de grote Duitse Natuurkundige Werner Heisenberg, met een formele uitleg erover en ook elders op die webpagina en ook op de subpagina Kwantummechanica van die webpagina--------------------------.........................DE STRUCTUUR VAN  MOLECULEN EN HUN ONDERLINGE REACTIES VORMEN HET FUNDAMENT VAN DE SCHEIKUNDE EN DE BIOLOGIE en de KWANTUMMECHANICA stelt ons daarom in principe in staat om vrijwel alles wat we om ons heen zien te voorspellen binnen de beperkingen die ons door het ONZEKERHEIDSPRINCIPE zijn opgelegd. (MAAR in de praktijk kunnen we de (wiskundige) vergelijkingen voor slechts een atoom oplossen, namelijk die voor het zeer eenvoudige Waterstofatoom, dat slechts een elektron bezit. DE KWANTUMTHEORIE IS EEN VOORTREFFELIJKE GESLAAGDE THEORIE DIE DE GRONDSLAG VORMT VOOR VRIJWEL DE GEHELE HEDENDAAGSE NATUURWETENSCHAP. (Ze beheerst het gedrag van transistors en geintegreerde circuits, die de wezenlijke bouwstenen vormen van elektronische apparatuur, zoals televisietoestellen en computers, en de moderne SCHEIKUNDE EN BIOLOGIE berusten op KWANTUMMECHANISCHE PROCESSEN. 
179. Binnenkort in dit item : een filosofische beschouwing, naar aanleiding van uit het boek "Een Korte Geschiedenis van de Tijd" van de grote Britse geleerde Stephan Hawking en andere uit 1988-2005 : DE NATUURKRACHTEN EN DE UNIFICATIE VAN DE NATUURKUNDE (in de tegenwoordige tijden), ook over dit onderwerp, op de pagina : Onderwerpen Natuurkunde van deze website, binnenkort, meer naar beneden in item-?, plm.145 en ook in de subpagina's van deze pagina : Relativiteitstheorieeen, Kwantummechanica en Snaartheorie.
180. EEN BESCHOUWING VAN DE GROTE BRITSE GELEERDE STEPHAN HAWKING EN ANDERE (UIT 1988-2005) OVER DE VROEGE WETENSCHAPSBEOEFENING EN RELIGIE.----De vroegste pogingen om het Heelal te beschrijven en te verklaren maakten alle gebruik van de gedachte dat gebeurtenissen en natuur verschijnselen weden beheerst door "geesten" met menselijke emoties die net als mensen onvoorspelbaar en grilligs handelden. Deze "geesten" leefden in natuurlijke objecten zoals de zon en de maan. Ze moesten worden gekalmeerd en hun gunst moest worden afgeroepen om zeker te zijn van vruchtbare aarde, en de wederkeer van de jaargetijden. Geleidelijk aan zal echter zijn opgevallen dat er een bepaalde regelmaat bestond; de zon kwam altijd op in het oosten en ging in het westen onder, ongeacht of er nu al dan niet een offer aan de zonnegod was gebracht. Bovendien volgden de zon, de maan en de planeten precieze banen aan de hemel die met een aanzienlijke nauwkeurigheid konden worden voorspeld. De zon en de maan konden nog altijd goddelijk zijn, maar het waren goden die zich aan strikte wetten hielden waarop kennelijk geen uitzondering mogelijk was, als we afzien van verhalen zoals dat van de zon die voor Jozua stilstond.
181. HIER OVER HET BOEK, "EEN KORTE GESCHIEDENIS VAN DE TIJD" , OORSPRONKELIJK "HET HEELAL" (ORIGINEEL ENGELS : "A BRIEF HISTORY OF TIME"") VAN DE GROTE BRITSE NATUURKUNDIGE EN STERRENKUNDIGE/ASTRONOOM STEPHAN HAWKING EN ANDERE (uit 1988, gedeeltelijk herzien in 2005). (zie ook voor een gedeeltelijke Boekbeschouwing over dit boek, op de Homepagina van deze website,iets naar beneden in item-21).----------------Het boek behandelt enkele van de moeilijkste onderwerpen in de Moderne Natuurkunde. Die onderwerpen hebben te maken met wezenlijke alles omvattende vragen : WAT weten we werkelijk van het Heelal, en HOE komt het dat we het weten ?--WAAR komt het Heelal vandaan en welke kant gaat het op ? Dit is (2005) een beknopte versie van oorspronkelijk "Het Heelal" (1988). Uit alle reacties bleek (in 2005) ook, dat toch maar weinig lezers zaten te wachten op een kosmologische verhandeling op universitair niveau. (2005 :) De wezenlijke inhoud van het oorspronkelijke boek bewaard is gebleven en op sommige punten ook uitgebreid, terwijl we tegelijkertijd gelet gelet dat het geheel niet te laag werd en begrijpelijk bleef. Sommige technische details zijn weggelaten, maar daarentegen dingen , de vragen die we in deze versie opwerpen nog dieper "door tot de kern" van de materie. Gelegenheid gebruik gemaakt (2005, het boek aan DE LAATSTE STAND VAN HET ONDERZOEK AAN TE PASSEN EN ZO DE JONGSTE ONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN THEORIE EN WAARNEMING BESPROKEN WAREN ).( Versie 2005 :) Vooruitgang die tijd op het gebied van het zoeken naar EEN VOLLEDIGE THEORIE DIE ALLE NATUURKRACHTEN VERENIGT. Bijzondere aandacht aan : ontwikkelingen IN DE SNAARTHEORIE en DE DUALITEITEN OF OVEREENKOMSTEN tussen OGENSCHIJNLIJK VERSCHILLENDE NATUURKUNDIGE THEORIEEN DIE EROP DUIDEN DAT ER EEN VERENIGDE THEORIE VOOR DE NATUURKUNDE BESTAAT. Waarneming : het boek gaat in op belangrijke nieuwe observaties, zoals van sateliet Lehe (meest kosmische achtergrondstraling) en van de Amerikaanse Hubble-ruimtetelescoop (gelanceerd in het voorjaar van 1990).
182. FILOSOFISCHE BESCHOUWING VAN STEPHAN HAWKING EN ANDERE (1988-2005, uit hun boek) : Ongeveer 40 jaar geleden (plm. 1965), zei de grote Amerikaanse Natuurkundige Richard Feynman : "We hebben het geluk te leven in een tijd waarin nog ontdekkingen worden gedaan. Het is net als met de ontdekking van Amerika (door Columbus in 1492), dat kan maar een keer gebeuren. In dit tijdperk waarin wij leven ontdekken we de elementaire wetten van de Natuur ." (Richard Feynman heeft dus zeker niet gezegd : dat we kunnen komen tot een volledig begrip van het wezen van het Heelal).*******************************************************************Rond 340 voor Christus schreef de grote (oud-) Griekse Filosoof Aristoteles een boek dat hij "Over de Hemel" noemde. In dat boek : goede argumenten ( zoals dat heet) voor de opvatting dat de aarde een bol moest zijn en geen platte schijf. De (oud-)Grieken besteedden ook veel aandacht aan de nachtelijke hemel. In de dagen van Aristoteles werd er AL SINDS EEUWEN OPGETEKEND hoe de lichtpunten zich  's nachts langs het uitspansel bewogen. Opvallend was : bijna alle duizenden zichtbare lichtpuntjes leken gezamenlijk langs de hemel te schuiven. maar vijf ervan (de maan niet meegerekend) hielden zich niet aan de gemeenschappelijke beweging. (Die doken soms op om via een regelmatig van oost naar west verlopen pad te dwalen en vervolgens weer te verschijnen en in verloop van enige tijd weer terug te keren ). ( Grieks "planeten" voor "dwalen"). Deze vijf waren : Mercurius, Venus, Mars , Jupiter en Saturnus. Tegenwoordig weten wij : Hoewel de sterren ten opzichte van ons zonnestelsel nauwelijks bewegen, leggen de planeten een omloopbaan rond de zon af.  Aristoteles MEENDE  ( door ""FILOSOFISCH"" na te denken), door zijn "mystieke"gevoel, dat de aarde het middelpunt van het Heelal moest zijn. In de 2e eeuw na Christus ontwierp Ptelemaeus, eveneens een Griek, eenncompleet model voor de Kosmos : dat de aarde werd omgeven door 8 roterende sferen. Om te kunnen spreken over het wezen van het Heelal en om in te kunnen gaan op de vraag of het Heelal een begin of een eind heeft, moeten we eerst weten wat een WETENSCHAPPELIJKE THEORIE is. Eenvoudigste opvatting : een theorie bestaat uit een MODEL van het Heelal of begrensd gedeelte ervan, EN : uit een aantal regels die verband leggen tussen de grootheden in het model en onze waarnemingen. ( Het model bestaat uitsluitend in ons hoofd en bezit geen enkele "andere werkelijkheid"). Een theorie mag een goede theorie worden genoemd ( hier volgens Stephan Hawking :) als zij beantwoordt aan twee vereisten : 1) ze moet een grote groep waarnemingen nauwkeurig beschrijven op grond van een model dat op zijn minst enkele arbitraire elementen dient te omvatten en 2) ze moet goed gedefinieerd voorspellingen hoe omtrent het resultaat van toekomstige waarnemingen (noot : ( van Frank Boon) en wordt, volgens het falsificatiebeginsel van de grote Filosoof Karl Popper, zie ook op de pagina's "De Filosofen" en "Inleiding Filosofie" van deze website , gefalsificeerd ( dus verworpen) als er een waarneming is, in strijd met de -correct gedane- voorspellingen door de theorie.------------Zo geloofde de grote Filosoof Aristoteles ( oud-Griekenland, plm. 350-300 voor Christus) in de theorie van Empedocles, dat alles was opgebouwd uit de 4 elementen : aarde, lucht, vuur en water. Dit was een zeer eenvoudige theorie ( vaak tot na het einde van de Middeleeuwen (1492). (zie op de pagina Scheikunde/Chemie van deze website),tot plm. 1600 na Christus. Grote geleerden van de tijd na de Middeleeuwen, zogeheten Renaissance-geleerden : de Pool Copernicus, de Deen Tycho Brahe , de Duitser ? Keppler en de Brit Sir Isaac Newton. 
183. Over de Grote Nederlandse politicus en Staatsman en groot Filosoof KEES VAN DER STAAIJ. Kees van de Staaij ( geboren plm. 1966 , altijd lid van de SGP ( Staatkundig Gereformeerde  Partij ) geweest , afgestudeerd Nederlands Jurist) .De Staatkundig  Gereformeerde Partij , met over het algemeen strenger protestanten/ Gereformeerden dan die in 1 mei 2004 samen met de Nederlands Hervormden in de PKN ( Protestants Nederlandse Kerk ) zijn opgegaan. De SGP is politiek niet rechts , integendeel. Hoewel ik niet gelovig ben kan ik de SGP wel waarderen en ook bijvoorbeeld de Evangelische Omroep (EO) . Ik houd wel van mensen met principes. De SGP is ook tegen bezuinigen op Ontwikkelingssamenwerking. Let wel OntwikkelingsSAMENWERKING   .Je leert wat van arme en of zogenäamd primitieve volken , in heel anders landen dan Nederland. Door wat mij betreft samen met hen te zijn , wat mij betreft op gelijkwaardige basis , met hun ( andere gewoontes, andere manier van omgang , kennis maken en genegenheid , vriendschap , kameraadschap en ook liefde betonen - eventueel  met seks) En ook van hun omgang met planten dieren, het weer, de sterren , ziektes rampen en conflicten , conflictbeheersing, de natuur. En vele jaren , tot voor kort , 6 december 2023 politiek leider en fractievoorzitter van de SGP ( Staatkundig Gereformeerde Partij  , de oudste politieke partij van Nederland , opgericht plm 1920) , lid geweest van de Tweede Kamer van plm mei 1998 tot 6 december 2023 heeft gezegd :  DE STERKSTE SCHOUDERS MOETEN DE ZWAARSTE  LASTEN  DRAGEN. -----De Nederlandse zanger ( geboren plm 1943) Rob de Nijs , ik kan hem waarderen en ik vind hem ook een groot filosoof, van gereformeerde afkomst , bekend van onder meer: Zet een kaars voor je raam en Zachtjes tikt de regen op je zolderraam , Malle Babbe , Jan Klaasen was trompetter , Het werd Zomer,......, Banger Hart , Rob de Nijs heeft een paar jaar geleden in een interview gezegd :  Al is het wetenschappelijk bewezen dat God niet bestaat , dan zijn mijn gebeden toch niet voor niets geweest.    ---------Kees van der Staaij heeft bij zijn afscheid , 6 december jongstleden 2023 , na meer dan 25 jaar lid van de Tweede Kamer te zijn geweest, gezegd dat hij vaak gebeden heeft tot De Heer, en dat de gebeden wel eens waren uitgekomen ,  en vaak is het resultaat van de gebeden , te verklaren ( te zijn gebeurd, bijvoorbeeld door het werk van mensen, of gebeurd volgens de wetten van de natuurkunde , de natuur.) ((binnenkort meer)
184. Naar aanleiding van een recente publicatie , van omstreeks November 2023, in het zeer bekende , Nederlandse tijdschrift "Filosofie Magazine" over de tegenwoordige stand van zaken , wat betreft de Filosofie ( letterlijk Wijsbegeerte, het streven van vrijwel alle mensen , ook zeker, zo ervaar ik het tegenwoordig  , 20er jaren van deze 21e eeuw) het streven van jongeren , minderjarigen zeker ook , tot het krijgen van zoveel mogelijk kennis, het zoveel mogelijk weten , hoe dingen werkelijk zijn en het doen van zoveel mogelijk ( correct) onderzoek , en de tegenwoordige jongeren , jeugd , hebben het toch al zo moeilijk , in verband dat dingen in de toekomst vaak nog lang niet ) helemaal ) zeker zijn dezer moeilijke tijden ,met name deze 20er jaren van deze 21e eeuw, maar ook het streven van zeer ouderen voor zoveel mogelijk ( juiste) kennis ) , dus in feite OVER DE TEGENWOORDIGE STAND VAN DE WETENSHAPSFILOSOFIE , anno plusminus 2023-2024.      *****)LEREN FILOSOFEREN, 7 onderwerpen : 1)Waarheid. 2)Tijd. 3) Bewustzijn 4) Lichaam 5) Taal 6) Waarnemen. ********KLASSIEKE BRONNEN. De filosofen : 1) Rene Descartes. 2,) Henri Bergson. 3) Daniel Bennett 4) Edith Stein. 5) Ludwig Wittgenstein. 6 ) David Hume...*********""FILOSOFIE IS MAKKELIJKER DAN JE DENKT"" , Maar wat denk je nu precies ? Word bewust over je bewustzijn.*********WAT IS WAARHEID. ?  (" Filosofie is makkelijker dan je denkt" )..1) Bestaat de waarheid los van taal ? 2) Kan kunst ons de waarheid laten zien ? 3) Is het soms deugdzaam om te liegen ? 4) Is de waarheid voor iedereen anders ? 5 ) Is de waarheid eeuwig ?---------- En dan komen binnenkort in dit Item over de stand van de filosofie , Wijsbegeerte in feite hier de stand van de Wetenschapsfilosofie hedentendage uit de Publicatie van plusminus november 2023, in dit item , item-184 van deze pagina Inleiding Filosofie van deze website, 4 Onderwerpen , uitgebreid :     --*******OVER : 1) Inleiding : Waarheid is makkelijker als je denkt. De belangrijkste waarheden over de waarheid. 2) Dialoog : David Hume en Karl Popper corresponderen ( virtueel natuurlijk ) over de Correspondentie theorie over de waarheid. 3) Gedachte-experiment : Kunnen wij de waarheid wel zien ? 4) "Close reading" : Filosofie is ook makkelijker als je leest. Neem hier de tijd voor een paar regels Hans-Geirg Gadamer over de waarheid van autoriteit. **************************                                      EERST NOU EEN (VIRTUELE) DIALOOG TUSSEN DE GROTE FILOSOFEN DAVID HUME EN KARL POPPER. :       --------;( .... .. ..Bewijzen dat de zon opkomt).........Popper : Nou, het was gezellig ! Ik zie je morgen weer : bij zonsopgang, zoals altijd. Hume : Dat vind ik nu zo fascinerend.      Popper :   Wat bedoel je ?      Hume :  Dat  we er altijd maar van uitgaan dat de zon morgen weer opkomt. Dat kunnen we natuurlijk nooit zeker weten.   Popper :   De zon komt al miljarden jaren elke ochtend op.      Hume:   Dat betekent nog niet dat de stelling : "De zon komt elke ochtend op" waar is. We kunnen nooit bewijzen dat al die gevallen waarvan we nog geen ervaring hebben precies lijken op die waar we wel een ervaring hebben. Met andere woorden , dat de zon tot nu toe elke ochtend is opgekomen, betekent niet dat morgen ook het geval is.  Popper : Ja, maar .....Hume : De empirische wetenschap slaat dus eigenlijk nergens op. Op basis van ervaring alleen kunnen we nooit tot de waarheid komen.  Popper :  Je denkt de verkeerde kant op, ....-Wetenschao gaat niet over het rechtvaardigen van theorieën, maar om het falsificeren.   Hume : Pardon ?     Popper :   Waar het in de wetenschap om draait is het opsporen van fouten in theorieën. Van een goede wetenschappelijke theorie kan in principe worden bewezen ,dat hij niet waar is. Neem nu de hypothese "Alle zwanen zijn wit" :Het bestaan. van slechts een zwarte zwaan .bleek genoeg om die te falsificeren . mMaar de theorie : "De zon komt elke ochtend op " staat nog.  Hume : ....tot die onderuit wordt gehaald ?  Popper : Precies. Hume : We gaan het zien ? Hoop ik dan maar. Tot dan !   ***********"*FILOSOFIE IS MAKKELIJKER ALS JE DENKT. MAAR WAT DENKT NU PRECIES. WORD JE BEWUST OVER JE BEWUSTZIJN. Wat is waarheid ? ( " Filosofie is makkelijker dan je denkt ") :  --Bestaat de waarheid los van taal ? ---Kan kunst ons de waarheid laten zien ?..---Zo het soms deugdzaam om te liegen ?----Is de waarheid voor iedereen anders ? en : Is de waarheid eeuwig ?...........*****************FILOSOFIE IS MAKKELIJKER ALS JE DENKT. TENZIJ JE ONWAAR DINGEN DENKT NATUURLIJK. EEN KLEINE INLEIDING IN DE FILOSOFIE VAN WAARHEID............"""Het ware is het geheel ".......-- Wat is waarheid ? We zeggen vaak dat die vraag extra relevant is omdat we in een post-..…tijdperk leven. Maar.         --Filosofie is niet alleen makkelijker als je denkt, maar ook als je praat  Wie praat hoeft niet alles zelf te bedenken. Een kort  - virtueel- gesprek tussen de filosofen David Hume en Karl Popper over waarheidsvinding. ( Hier, de Dialoog).."Het ware geheel"  iets naar boven in dit item-184 van deze pagina van deze website) BEWIJZEN DAT DE ZON OPKOMT.  Critici wijzen er echter op dat je daarmee voor achterhalen van de waarheid afhankelijk bent van de zintuigen . En die kunnen ons gemakkelijk bedriegen. Zo lijkt een rechte stok krom in het water, vandaar dat er vooral omderbrationalistische filosofen een andere theorie in trek is : de Correspondentietheorie. Die is bondig samengevat in de werken van Georg Wilhelm Hegel (1770-1832). "Het ware in het geheel : wat waar is kunnen we toetsen aan een geheel aan betekenisvolle uitspraken . Zo is de uitspraak : "Ik ben dertig jaar oud" waar als hij coherent is net andere uitspraken, zoals(‽( wordt binnenkort vervolgd)
185. ( 7 april 2024:) Binnenkort komt hier een Beschouwing over het recente nieuwste boek van de Nederlandse Filosofe Desanne van Brederode , geboren 1970., afgestudeerd in de Filosofie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In haar studententijd , plusminus begin jaren 90 van de vorige eeuw, regelmatig columniste, publiciste in De Haagsche Courant.... Het is opmerkelijk in haar werk ook , in welke tijden zij lange tijd gelovig  Rooms Katholiek was, misschien te verklaren uit het feit dat zij, zoals zij ook in dit nieuwste , recent (plm februari- maart ) verschenen boek "" Hoe het vuur te redden, een filosofische zoektocht"" schrijft , zie innenkort ook wat naar beneden in dit item, dat zij geboren is (in 1970) uit een volgens die kerk verboden liefde, van een Roomskatholieke priester met haar ( burgelijke) moeder ,en in die 90er jaren van de vorige 20e eeuw , en ook begin deze 21e eeuw, waren er veel critici die zich met haar werk en publicaties bezig hielden , ook ik , deze Frank Boon, en het bleek dat zij in haar beschouwingen alleen feiten en standpunten van anderen weergaf , maar echt nooit haar -eventuele eigen mening. Brederode is tijdgenoot, van haar generatie van in die jaren, plusminus 2005 tot 2009 , jonge ouders geworden, zoals Wouter Bos , in die jaren politiek leider van de Partij van de Arbeid, daarna, tot in 2010, enige jaren minister van financiën en vice premier , en de publicist en schrijver Joris Luijendijk en ook zij , Brederode zelf , in die jaren plm 2005-2009 jonge ouders.--. Tegenwoordig, de afgelopen enkele jaren,  is ook in Desanne Brederodes werk en andere zaken ,en van anderen , net zoals in het land Suriname met name, Liefde in plaats van Geloof gekomen.----Naar aanleiding van haar recente nieuwe boek, onlangs ( plusminus februari- maart 2024) verschenen : """HOE HET en VUUR TE REDDEN , een Filosofische Zoektocht"" over wat zij het vuur , het innerlijk vuur noemt, namelijk de passie ook de verliefdheid ook het enthousiasme voor nieuwe dingen en de inspiratie en de ( niet de Natuurkundige energie , uit te drukken in Newton-meters dan wel Joules dan wel Wattseconden of nog meer, maar de mentale energie) Energie .Van Brederode schrijft onder meer ook " Vuur ervaar je  als iets je belangstelling , zodanig wekt dat je alles om je heen vergeet" . Welk ""innerlijk vuur"" dezer tijden vaak ontbreekt . Ze schrijft : we begeven ons in ""een ijstijd van de ziel""", volgens de  Filosofe van Desanne van Brederode , ligt DE NADRUK OP VEILIGHEID EN EFFICIENTIE, DAT SNIJDT ONS INNERLIJK VUUR DE PAS AF , zoals dat heet , ons wordt vaak zoals dat heet ""HET LICHT NIET IN DE OGEN GEFUND"" (( Die ervaring heb ik , deze Frank Boon, ook nog steeds ( heden eind april 2024 nog steeds)  : door sommige personen , je kunt zeggen perverselingen zelfs psychopathen,  wordt ons bij wijze van spreken de pas afgesneden , zoals dat heet " het licht niet in de ogen gegund" nog steeds niet.")) lange tijd, maar recent schrijft Desanne van Brederode ( vanaf plm februari- maart 2024 zo) : " ER IS VERTRAGING NODIG VOOR INSPIRATIE" " HET IS (NOU) TIJD OM ONS INNERLIJK VUUR AAN TE WAKKEREN" DE HOOGSTE TIJD OM HET WEER AAN TE WAKKEREN. MAAR HOE DOE JE DAT ??? "" Brederode schrijft : De eerste keer dat Desanne van Brederode het vuur miste, was zegt zij, tijdens een Sint Maartensfeest bij haar in de buurt  De kaarsjes met echte vlammen, zoals zij zich die van vieringen in haar jeugd herinnerde, waren verdwenen. In plaats daarvan hadden de kinderen die bij haar aanbelden nu een snoertje in hun lampion hangen,met daaraan een wit lampje op batterijen. Met een druk op de knop gemakkelijk aan en ook weer uit te krijgen. Geen hitte of geur, en zeker geen brandgevaar , zegt van Brederode , VEILIG voor de kinderen en EFFICIËNT voor de ouders ...Het deed Brederode denken aan het KORTDURENDE, FLITSENDE ""VUUR"" DAT VEEL MENSEN VANDAAG DE DAG VAN ENERGIE VOORZIET : altijd gericht op een nieuw doel, dat binnen handbereik ligt, en acuut gedoofd zodra iets anders de aandacht trekt . In dit enige "vuur" dat ""we"" nog dulden in het leven, vroeg Brederode zich af ---koud, geurloos, efficiënt, maar zonder de onvoorspelbare transformatie- en ( wat zij er ook precies mee bedoelt, wat van Brederode heel mooi lijkt te vinden) vernietigingskracht die er zo kenmerkend voor is  Die vraag resulteerde in EEN FILOSOFISCHE ZOEKTOCHT naar het " innerlijke vuur" , opgetekend dus in het onlangs ( plm februari -Maart 2024) verschenen boek " HOE HET VUUR TE REDDEN"". VONKEN : Desanne van Brederode schrijft verder ondermeer : Dat we ( "we" of "wij" wordt vaak tegenwoordig door niet zo prettige personen gebruikt, waarmeee hier door Desanne van Brederode zeker niet " de mensheid als zodanig" mee is bedoeld, maar degenen die bepaalde slechte dingen , zeker ook verreweg de meeste minderjarigen, jongeren in Nederland  in het Onderwijs ,maar lang niet iedereen. Namelijk als je maar geld hebt kun je gaan vermijden, betalen , voor bijvoorbeeld een werk en of studie lokatie, waar het niet mogelijk is, zie hierboven. ook, door psychopathen, perverselingen het " licht niet in de ogen gegund te worden ") steeds minder met fysiek "vuur" in aanraking komen is een "SPIEGEL voor wat zich in onze binnenwereld afspeelt" meent aldus van Brederode. We zijn ons innerlijk "vuur" kwijt. "Het vuur" dat je ervaart als iets je belangstelling zodanig wekt dat je " alles om je heen vergeet". Zoals wanneer je verliefd bent, aldus van Brederode , met aandacht opgaat in je werk of met een vriend samen bent zonder veel te praten en toch voelt dat alles goed is - en dat de sfeer van jullie samenzijn je nog dagenlang verwarmt. Van Bredererode : " Is dat alleen de inhoud van het gesprek of ook wat jullie samen zagen, iemands gebaren, de regen tegen het raam ? Het raadsel tussen de regels ?"----NAAST DE KLIMAATOPWARMING VOLSTREKT ZICH EEN ANDERE, STILLE RAMP, schrijft van Bredererode op de eerste pagina van haar boek : ER IS SPRAKE VAN EEN "IJSTIJD VAN DE ZIEL" . Wat bedoelt zij daarmee ? ""We"" moeten tegenwoordig permanent aanstaan - een energieke inspirator zijn voor anderen, altijd welkom op elk feestje. Zo'n houding maakt je onkwetsbaar, want je bent hoogst nodig en bruikbaar, maar je hebt de ander niet nodig." DAT IS GEEN ECHTE VURIGHEID , al kun je het er wel mee verwarren. "Mensen houden zichzelf en anderen voor dat ze na een weekendje weg weer helemaal zijn "opgeladen" Maar, aldus van Brederode, ze zijn ook constant opgebrand, leeg, hongerig naar "prikkels" en "overprikkeld". Ze ziet het ook terug in onze omgang met het dagelijks nieuws : er ontstaan steeds nieuwe, snelle vuurtjes die onze aandacht trekken. We "zetten de ramen wagenwijd open" , waardoor (Binnenkort meer)--------(Desanne van Brederode (1970( is schrijver en filosoof.Ze studeerde Filosofie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ze publiceerde meerdere romans, filosofische essaybundel en een duchtbundel. Enkele titels van haar hand zijn "De ziel onder de arm (2015), Als stilte staakt (2017) en Zielland (2022).)LIEFDESBRIEVEN."VUUR ERVAAR JE ALS IETS JE BELANGSTELLING ZODANIG WEKT DAT JE ALLES OM JE HEEN VERGEET"."WE ZIJN CONTINU HONGERIG NAAR PRIKKELS EN OVERPRIKKELD"Van Brederode bestaan, (zou je kunnen zeggen), is een gevolg van de Liefdesbrieven die haar ouders elkaar schreven; vanwege haar vaders priesterschap ( kennelijk van de Rooms Katholieke Kerk, voor zover bekend, de enige religie, waarvan de prekers, priesters,,leidenden ( met name Bisschoppen, Kardinalen en hun leider, De Paus in Rome, die bij de Rooms Katholieken , de enige, degene is ,die bepaalt ,wat de volgelingen( zoals hun leidenden zelf zeggen :"gelovigen") mogen denken en niet uiten wat ze denken, en hoe die moeten vinden  hoe alles is en niet anders, en  hoe de volgelingen (" gelovigen") moeten leven)en zoals zij dat zelf noemen , degenen die heel hun leven aan dat geloof toewijden( met name monniken en nonnen , vaak in besloten klooster verband) , vanwege haar vaders priesterschap dus, mochten zij elkaar niet meer ontmoeten  . Wie een liefdesbrief schrijft, is niet alleen bezig zijn  emoties over de desbetreffende persoon op papier te zetten, zegt ze.." Je wilt die ander deelgenoot maken van jouw wereld : van wat...........(Binnenkort meer) " PROBEER NIET ALLES METEEN IN TAAL TE DUIDEN EN TE DELEN". ZUURSTOF.Zelf kan van Brederode steeds beter het verschil merken , ervaart zij, zegt zij, tussen een snel, assertief, koud """vuurtje"" en een """warm vuur"" dat duurzaam brandt  Ze gaat ergens in op, vergeet alles om zich heen, en is ineens warm van binnen ( N.B. goed he !) Die warmte kan dagenlang doorwerken,....(Binnenkort meer)

1. ( 7 april 2024 :) Binnenkort komt hier een Beschouwing naar aanleiding van het recente onderwerp in ""Filosofie Magazine"" over met name ook het verschil tussen Leven en Dood.( Waarover wij nog maar heel weinig weten ), met " voor u een vraag, .... ,"  een Paradox, """vraag : is het leven niet ontstaan, maar gemaakt// gedachte-experiment ?"" De grote Oud Griekse Filosoof Aristoteles met een zogeheten Close Reading en een "" zogeheten Doe het zelf""over de onderwerpen "VOELEN"
2. VOELEN. (.      Aristoteles ( Oude Griekenland, 384-322 voor Christus)   ALLE DIEREN DELEN TAST. Dossier( met  " honden hebben bewustzijn " " De intiemste  van alle aanrakingen" , Essay..De intiemste gevoelens - met seks , Een aanraking is nooit alleen maar aanraking, maar zegt iets OVER ONZE MANIER VAN BESTAAN. Alexandra van Ditmars zoekt bij Jean-Luc Nancy en Roger Scruton een antwoord op de vraag wat we voelen als we elkaar seksueel aanraken.........---Op de grond, in het bos, in een hut en gewoon in bed  -in Lady Chatterley's Lover wordt gepassioneerd DE LIEFDE BEDREVEN. Lichamen worden gestreeld, monden worden wild op elkaar geduwd, orgasmes gelijktijdig bereikt. Niet alleen de locaties zijn gevarieerd. Missionaris en anaal, een vluggertjes tussendoor en een lange nacht in elkaars armen - het komt allemaal aan bod in de roman uit 1928 van de Britse schrijver D. H. Lawrence, waarin Lady Chatterley's een HEIMELIJKE ROMANCE begint met een man uit de arbeidersklasse die op het landgoed van haar man werkt. "DE EXPLICIETE BESCHRIJVINGEN VAN NAAKTE VERSTRENGELDE LICHAMEN, GEHIJG, GEKREUN EN WAT DIES MEER ZIJ , ZORGDEN ERVOOR DAT HET BOEK IN VERSCHILLENDE LANDEN WERD VERBODEN "..PORNOGRAFIE was het, die ook nog eens ZOU AANZETTEN TOT OVERSPEL" Tasten met je ogen, achtergrond""
3. (7 april 2024 :) Hier komt binnenkort een item naar aanleiding van iets van het werk van de Filosoofen Aristoteles ( oud Griekenland,     384-  322  voor Christus ), Rene Descartes ( Frankrijk, Nederland, Zweden, 1596 - 1650), David Hume (Schotland,       -17. ) en Immanuel Kant ( Koningsberg , het huidige Kaliningrad in Rusland,  1724 -1804 ).     ...NACHTEN VAN DE FILOSOFIE 2024 .......5 - 19 - 20 - 27 tm 28 april 2024..."". Verwar wat vertrouwd is niet met de  ..Iedere maand in het tijdschrift Filosofie Magazine , : wat antwoorden Denkers van onze tijd op de vier grote vragen van de grote Filosoof Immanuel Kant ( Koningsberg , het huidige Kaliningrad in Rusland, 1724 - 1804) : ( Maart 2024, dit keer : de Britse psychotherapeut Phillippa Perry (1957) over REACTIES.  01) Wat kan ik weten ?                   ..............02) Wat kan ik doen ?.............03) Wat mag ik hopen ? ............04) Wat is de mens ?.    ............"" Perry : (" Je hebt altijd de keus hoe je op iets reageert "). ..(ALTERNATIEVE FEITEN) Ook harde feiten (wordt binnenkort vervolgd)...........MARJAN SLOB. "JEZELF ZIJN" (Marjan Slob is Filosoof en Denker des Vaderlands).  ( binnenkort hier over een vrouw in Groot Brittannië en haar TOTALE ONTREDDERING , in augustus 1997 na de plotselinge  dood , in een verkeersongeluk toen, van prinses Diana, de echtgenote van de toenmalige Prins Charles, sinds ongeveer anderhalf jaar koning Charles III van Groot Brittannië en Noord Ierland .....Wat zagen al die mensen in Diana ? "Een ik-ideaal, zou de Oostenrijkse Filosoof Isolde Charmin zeggen. Daar .......... ....- aldus Charmin  in haar boek NARCISME. Over VRIJWILLIGE ONDERWERPING. Volgens Charmin VERLANGEN """wij"""" ( wie zijn precies wij hier en meent zoals wel meer publicisten , meent Charmin hier werkelijk voor alle mensen, de mensheid als zodanig te spreken ?? Dat zou helemaal onjuist zijn ) er collectief naar, OM EEN ........GEZET, ROND IK TE ZIJN, dit Narcistische ik-ideaal " heeft HET STRENGE SUPER-EGO GOEDDEELS VERVANGEN, stelt Charmin. Wij modernen pikken het niet meer dat GE-INTERNATSIEERDE NORMEN van  de Samenleving VOOR ONS BEPALEN wat goed is --- VEEL TE BELEREND ? Gevolg, dat """"we""'' SUCCES NIET MEER  KUNNEN AFMETEN AAN VERDIENSTEN; NORMEN voor wat telt als VERDIENSTE, te wankel en omstreden. HET OUDE IDEAAL IS VERVANGEN DOOR EEN ESTHETISCH IDEAAL, denkt Charmin .""WIJ" VEREREN NIET LANGER LEIDERS,  MAAR STERREN...-----...IS EEN LEVEN IN DE REALITEIT BETEKENISVOLLER DAN VIRTUAL REALITY ?  " Gesimuleerde werelden zullen in de toekomst steeds talrijker worden. Moeten we de Realiteit verkiezen  JA...................................NEE...........  ...  (Mensen leven altijd in meerdere "werelden" ?)

later meer.